• Home
  • Shafin Labarai

Shafin Labarai

Uncategorized

Kwamishinan Sufuri na Kano ya yi murabus saboda takaddamar beli

Kwamishinan Sufuri na Kano ya yi murabus saboda takaddamar beli
Murabus
Daga Aminu Garko
Kano, Aug.6,2025 (NAN) Kwamishinan Sufuri na Jihar Kano, Ibrahim Namadi, ya yi murabus daga mukamin sa sa’o’i bayan da Gwamna Abba Yusuf ya karbi rahoton kwamitin bincike da ke binciken zargin sa da hannu a belin da ake zargi da satar miyagun kwayoyi, Sulaiman Danwawu.
Hakan na kunshe ne cikin wata sanarwa da mai magana da yawunsa, Sunusi Dawakin-Tofa ya fitar a Kano ranar Laraba.
Dawakin-Tofa ya ce Namadi ya bayar da misali da wuce gona da iri da al’amarin yake da shi a matsayin dalilan murabus din nasa.
Ya jaddada kudirin gwamnatinsa na yaki da sayar da miyagun kwayoyi da kuma sha, yana mai cewa, “A matsayina na memba na gwamnatin da ta dauki nauyin wannan yaki, ya zama wajibi in dauki wannan matakin—mai zafi kamar yadda ya kamata.
Kakakin ya ce Namadi ya kuma alakanta matakin yin murabus din da ya yi da muradin jama’a, yana mai jaddada cewa ba shi da wani laifi.
Ya kuma kara jaddada sadaukarwar sa wajen gudanar da shugabanci nagari da kuma jagoranci nagari.
Namadi ya nuna godiya ga Yusuf bisa damar da ya samu na yiwa jihar hidima.
Dawakin-Tofa ya ce Yusuf ya amince da murabus din, yana mai jaddada matsayin gwamnatinsa a kan adalci, da’a, da yaki da laifukan da suka shafi muggan kwayoyi.
 Yusuf ya kuma jaddada bukatar masu rike da mukaman siyasa su yi taka-tsan-tsan kan al’amura masu mahimmanci da kuma samun izini daga manyan hukumomi a yayin da suke gudanar da harkokin da suka shafi bukatun jama’a.(NAN) (www.nannews.ng)
AAG/BRM
=========
Edited by Bashir Rabe Mani
Sharhi 0
Uncategorized

Gwamnatin tarayya ta ba da tallafin N4.2bn don karfafa ƙirƙirar, cibiyoyin kasuwanci

Gwamnatin tarayya ta ba da tallafin N4.2bn don karfafa ƙirƙirar, cibiyoyin kasuwanci

Kyautar Kyauta
Daga Funmilayo Adeyemi
Abuja, Aug. 5, 2025(NAN) Gwamnatin Tarayya ta amince da tallafin Naira biliyan 4.2 don tallafawa ayyukan bincike guda 158 a karkashin Asusun Bincike na Kasa (TETFund) National Research Fund (NRF) 2024 Grant Cycle.

An bayyana hakan ne a wata sanarwa da Daraktan Hulda da Jama’a na TETFUND, Abdulmumin Oniyangi ya rabawa manema labarai a Abuja ranar Talata.

Oniyangi ya ce amincewar ta biyo bayan rahoton kwamitin tantancewa da sa ido na Asusun Bincike na kasa (TETFund) (NRFS&MC), wanda ya ba da shawarar bayar da tallafin bayan wani tsayayyen aikin tantancewa.

Ya ce atisayen ya fara ne da karbar bayanan ra’ayi guda 6,944 daga masu bincike daban-daban.

“ Ya nuna cewa an amince da Naira Biliyan 2.34 ga kungiyar Kimiyya, Injiniya, Fasaha da Innovation (SETI).

“N1.02 biliyan don Humanities and Social Science (HSS), yayin da Cross Cutting (CC) ya samu Naira miliyan 870.

“Cibiyoyin da suka amfana da mafi yawan lambobin yabo sun hada da Jami’ar Fasaha ta Tarayya, Minna tare da adadin lambobin yabo guda 15 da suka kai Naira miliyan 400,” in ji shi.

Ya ce Jami’ar Ahmadu Bello tana da kyaututtuka 13 da suka kai Naira miliyan 359 sannan Jami’ar Fasaha ta Tarayya da ke Akure tana da kyaututtuka 12 kan Naira miliyan 341.60.

Sauran sun hada da Jami’ar Fasaha ta Tarayya da ke Owerri da ke da kyautuka 11 a kan Naira miliyan 256.35, Jami’ar Abubakar Tafawa Balewa da ke Bauchi ta bayar da kyautuka 10 kan Naira miliyan 273 da Jami’ar Ilorin ta samu lambobin yabo takwas da ya kai Naira miliyan 220

Oniyangi ya kara da cewa, ayyukan binciken da aka amince da su sun hada da Bunkasa Tsarin Dorewar Eco-Friendly Walling System for Low Cost Housing in the Rural Communities of Nigeria.

Sauran, in ji shi, su ne Samar da takin zamani mai nau’in cubic ta hanyar amfani da na’urori masu amfani da tsire-tsire don samar da ingantaccen tsarin sinadarai da amfani da su, Haɓaka Tsarin Na’urar Robotics na iska mai hankali don ingantaccen ciyawa da magance cututtuka a cikin gonar Masara-Kowpea a Najeriya.

Har ila yau, ayyukan binciken sun haɗa da Ƙaddamar da Ƙwararru da sauransu.

Hakazalika, gwamnatin tarayya ta amince da bayar da kwangilar kafa cibiyoyin kirkire-kirkire da kasuwanci guda 18 a cibiyoyi masu cin gajiyar TETFUnd a shiyyoyin siyasar kasar nan shida a shekarar 2024.

Oniyangi ya ce cibiyoyin za su samar da Core Labs/Workstation don rufe Lab Lab ɗin Lantarki, 3D Printing Lab, Laser Technology Lab, Samfuran Lab ɗin Zane, Robotics da Codeing, Artificial Intelligence, da sauransu.

Aikin, in ji shi, an yi niyya ne don sauƙaƙe da kuma ƙara haɓaka ayyukan bincike masu ban sha’awa, samar da hanyoyin warware hanyoyin warwarewa da fannoni daban-daban waɗanda suka dace da bukatun cibiyoyin da za su amfana.

TETFUnd ce ta bullo da wannan tallafin na NRF don karfafa bincike mai zurfi wanda ke gano wuraren bincike da suka shafi bukatun al’ummar Najeriya kamar wutar lantarki da makamashi, lafiya, tsaro, noma, aikin yi da samar da arziki da dai sauransu.

Bugu da kari, don tallafawa samar da cibiyoyi na kirkire-kirkire da cibiyoyin kasuwanci, gwamnatin tarayya ta kuma amince da ware kudade a karkashin shirin 2025 ga cibiyoyi 15 masu cin gajiyar TETFund.

Cibiyoyin dai sun hada da Jami’ar Tarayya Dutse, Jami’ar Uyo da Jami’ar Ibadan tare da ware Naira biliyan daya kowanne.

Sauran su ne Federal Polytechnic Bida; Taraba State Polytechnic, Jalingo; Adamawa State Polytechnic, Yola; Nuhu Bamali Polytechnic, Zuru; Kano State Polytechnic, Kano; Akanu Ibiam Federal Polytechnic, Uwana, Auchi Polytechnic, Auchi.

Hakazalika a cikin jerin akwai Bayelsa State Polytechnic, Aliebiri; Federal Polytechnic, Ede, Rufus Giwa Polytechnic, Owo, College of Education (Technical) Kabba da Enugu State College of Education (Technical) Enugu tare da ware Naira miliyan 750 kowanne.(NAN)(www.nannews.ng)
FAK/FEO
=======
Edited by Francis Onyeukwu

Sharhi 0
Shari'a

Kotu ta daure wata mata yar shekaru 25, bisa zargin satar jariri dan watanni biyu

Daga Olawale Akinremi

Ibadan, Aug. 5, 2025 (NAN) Wata babbar kotun majistare da ke zamanta a Mapo, a Ibadan  ta bayar da umarnin tsare wata mata ‘yar shekara 25 mai suna Odunayo Odunlade, a gidan gyaran hali na Agodi, bisa zargin satar jariri dan watanni biyu.

Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN), ya ruwaito cewa Odunlade ta musanta zargin da aka yi mata, sai dai wanda ake zargin ba ta iya cika sharuddan belin da kotu ta yi mata ba.

Alkalin kotun, Mrs OO Latunji, ta bada belin Odunlade a kan kudi naira 500,000, tare da sa hannun wasu amintattun mutane guda biyu.

Daga bisani Latunji, ta dage zaman shari’ar zuwa ranar 21 ga watan Oktoba, domin yi kammala shari’ar.

Lauya mai shigar da kara, Insp. Oluseye Akinola, ya shaida wa kotun cewa, wadda ake tuhuma ta aikata laifin ne a ranar 24 ga watan Yuli, a unguwar Lascap-Oniyanrin da ke Ibadan.

Akinola ya ce, Odunlada saci yaron ne daga dakin da mahaifiyarsa ta ajiye shi, ya kara da cewa jami’an ‘yan sanda a ofishinsu na Mokola, sun kai daukin gaggawa bayan sun samu bayanai kan ta’asar.

Jami’in ya tabbatar da cewa ‘yan sanda sun yi nasarar bin diddigin wadda ake kara, a wani wurin da bai bayyana ba, kwanaki kadan bayan sace yaron.

A cewar sa, laifin da matar da ake zargi ta aikata, ya ci karo da tanadin sashe na 390(9) na kundin laifuffuka, Cap. 38, Vol. ii, Dokar Jihar Oyo, 2000. (NAN)

Edited by Aisha Ahmed

 

Muhalli

Annoba a Neja: Matar Tinubu ta ba da gudummawar N1bn ga wadanda abin ya shafa

 

Daga Celine-Damilola Oyewole

Ambaliya

Minna, 5 ga Agusta, 2025 (NAN) Matar shugaban kasa, Sen. Oluremi Tinubu ta ba da gudummawar Naira biliyan daya don tallafawa mutanen da annoba ta shafa a fadin jihar Neja.

Tinubu, ta bayar da wannan tallafin ta hanyar aikin da ta kirkiro na Renewed Hope Initiative (RHI) a ranar Talata a Minna, ta ce wadanda za su ci gajiyar su ne wadanda ambaliyar ruwa, gobara, da hatsarin kwale-kwale da wadanda harin ‘yan fashi ya shafa.

Ta bayyana annoba a matsayin abin dubawa, inda ta ce, hakika wadannan lokuta ne masu wahala, ta kuma yi adduar Allah ya jikan wadanda suka rasu, tare da ba marasa lafiya wadanda suka jikkata Lafiya.

Uwargidan ta kuma amince da sa hannun gwamnatin tarayya cikin gaggawa, wajen raba kudade da kayayyakin agaji ga wadanda abin ya shafa.

Bugu da kari ta yi nuni da cewa, tausayi yana inganta al’umma ya na kuma kara mata jajircewa a lokutan wahala, inda ta kara da cewa, ya kamata mutane su koyi tausayawa juna.

“Na yi farin ciki da cewa Shugaba Bola Tinubu, ya amince da gaggauta a saki kudade da kayayyakin abinci don taimakawa wajen farfado da gine-ginen da ambaliyar ruwa ta lalata.

“Na zo nan ne domin in jajanta wa Gwamna Mohammed Bago, da al’ummar Jihar Neja, kan mumunar ambaliyar ruwa da ta addabi karamar hukumar Mokwa, wanda ya yi sanadin mutuwar mutane da dama.

“Ina kuma yabawa kokarin gwamnan, na tashi tsaye wajen aiki tare da bayar da gudummawar kudade da abinci, domin tallafawa iyalan da suka rasa matsugunansu.

“Don tallafawa kokarin sake gina jihar Neja, majalisar gudanarwar kungiyar Renewed Hope Initiative, ta bayar da gudummawar Naira biliyan daya, tare da kayayyakin agaji.

“Kayayyakin sun hada da tufafi, takalma, da buhunan shinkafa 50,000 ga jihar ta Neja,” inji Uwargidan shugaban kasa Tinubu.

Mai dakin shugaban Kasar ta kuma jajantawa wadanda hatsarin kwale-kwale ya rutsa da su, da wadanda harin ‘yan bindiga ya rutsa da su, kana da wadanda suka ibtila’in gobara a jihar.

“A matsayina na uwa, na yi imanin cewa dukkanmu za mu iya shawo kan wannan bala’i tare da taimakawa al’umma ta wartsake. Allah ya baku lafiya, ya kuma jikan wadanda suka rasu.

“Za a yi amfani da kudaden wajen bada tallafin gidaje da muhimman kayayyaki, don a taimakawa iyalan wadanda suka rasa matsugunansu domin su dawo kan kafafunsu,” Uwargidan ta ce.

Haka kuma, ta jaddada cewa wannan ya yi daidai da manufar shirin nata, kamar yadda yake kunshe a taken su “Ingantacciyar Rayuwa zuwa ga Iyalai”.

Kamfanin Dillancin labarai na kasa (NAN), ya ruwaito cewa, gwamnan Neja, Umar Bago, ya yabawa shugaba Tinubu da matarsa bisa goyon bayan da suke baiwa jama’a. (NAN) (www.nannews.ng)

Edited by Aisha Ahmed

Uncategorized

Kamfanin siminti na BUA ya horar da matasa 60 akan sarrafa motoci na musamman

Kamfanin siminti na BUA ya horar da matasa 60 akan sarrafa motoci na musamman
Horowa
Daga Habibu Harisu
Sokoto, Aug. 5, 2025 (NAN) Kamfanin siminti na BUA, Kalambaina – Sokoto, a ranar Litinin ya kaddamar da shirinsa na ‘Host Communities Empowerment Scheme’, tare da horas da matasa sittin akan tukin motoci na musamman daga al’ummomin da suke karbar bakuncinsa.
Manajan Darakta na kamfanin, Mista Yusuf Binji, ya ce an yi shirin ne domin ba su kayan aiki don samun sana’o’in yi a kamfanin da ma sauran wurare.
Binji, wanda ya samu wakilcin Daraktan Ayyuka, Mista Aminu Bashar, ya ce a lokuta daban-daban, kamfanin ya yi tallar ayyukan yi, inda ya kara da cewa, “duk da haka, mafi yawan mutanen da suka fito daga yankunan da aka kafa kamfanin ba su iya neman aikin ba.
Ya ce an tsara shirin ne domin karfafawa matasan yankin ta hanyar basu sana’o’in dogaro da kai wajen gudanar da ayyuka na mussamman, da suka hada da tuki, gyare-gyare, da kula da na’urori.
Ya ce za a kuma baiwa wadanda aka horas din damar gudanar da na’urorin tona a wuraren da ake katange da sauran su.
A cewar Binji, an gudanar da atisayen na tsawon watanni shida kuma kowane mai cin gajiyar shirin zai rika karbar Naira 150,000 duk wata a matsayin alawus na horo.
Ya bayyana shirin a matsayin wata dama ce da ba kasafai ba ga mahalarta taron don samun kwarewa mai mahimmanci da kuma samar da aiki mai ma’ana a kasuwar hada-hadar aiki ta zamani.
Ya ce a karshen atisayen za a ba wa wadanda aka horas din damar zabar aiki da kamfanin ko kuma neman aikin yi a wasu wurare.
Manajan daraktan ya bayyana fatansa cewa za a ci gaba da gudanar da atisayen tare da fadada shi zuwa wasu hidimomi domin al’ummomin da ke karbar bakuncin su ci gajiyar kasancewar kamfanin a yankinsu.
A nasa jawabin Manajan Quarry, Muhammad Chinoko, ya ce wannan atisayen ya dace da matasa, inda ya ce hakan zai kara kaimi da kuma jawo hankalin wasu da za su yi takara a wannan kamfani.
Da yake jawabi a madadin wadanda suka samu horon, Attahiru Ladan, daga unguwar Asare, ya godewa kamfanin bisa wannan dama da aka ba su, ya kuma ba da tabbacin za su yi iya kokarinsu wajen koyo da gudanar da sana’o’in.
Ladan ya ce ko shakka babu wannan damar za ta inganta jin dadin su da ma ‘yan uwansu.
Ya bayyana horon a matsayin wani shiri na kawo sauyi a rayuwa, inda ya yaba da irin tasirin da kokarin da kamfanoni ke yi na kula da jama’a a kan al’ummomin da ke karbar bakuncinsa.
Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa taron ya shaida yadda aka gabatar da shawarwarin kare lafiya, tattaunawa kan bunkasa albarkatun dan adam da sauran batutuwa. (NAN) ( www.nannews.ng )
HMH/BRM
=========
Edited by Bashir Rabe Mani
Uncategorized

Gwamnatin Sokoto ta sayo na’irorin hoton ciki 9,  na Kashi 3 don haɓaka ayyukan kiwon lafiya

Gwamnatin Sokoto ta sayo na’irorin hoton ciki 9,  na Kashi 3 don haɓaka ayyukan kiwon lafiya
Kiwon lafiya
Daga Habibu Harisu
Sokoto, Aug. 5, 2025 (NAN) Gwamnatin jihar Sokoto ta sayo na’urorin duban dan tayi da na’urorin Kashi guda uku domin inganta harkokin kiwon lafiya a manyan asibitocin jihar.
Kwamishinan lafiya na jihar Dr Faruku Wurno ne ya bayyana hakan a wata hira da yayi da shi manema labarai a ranar Litinin a Sokoto.
Wurno ya ce an raba na’urorin na duban dan tayi ne ga manyan asibitoci guda tara yayin da na’urorin Kashi na X-ray guda uku aka ware su ga kowane gundumomi uku na Sanata.
Ya ce kokarin da ake yi zai rage yawan majinyata da ke zuwa Sakkwato domin gudanar da bincike daga yankunan karkara.
Wurno ya bayyana cewa, fannin kiwon lafiya na ci gaba da samun farfaɗowa a wannan gwamnatin ta Gwamna Ahmad Aliyu, wanda ya gaji ɗimbin ƙalubale kuma a yanzu ya mayar da fannin don samar da ayyuka masu inganci.
Ya bayyana cewa, gwamnatin jihar ta dauki tsarin samar da lafiya ta tagwaye, inda ta jawo hannun jari a lokaci guda wajen gudanar da ayyukan jinya da rigakafin don inganta kididdigar kiwon lafiya a fadin jihar.
Wurno ya kara da cewa, gwamnatin jihar ta kuma kaddamar da tantance bukatu a fadin jihar, wanda ya bayyana gibin da ke tattare da hakan, ya kuma taimaka wajen samar da tsare-tsare don tunkarar kalubale a matakan kiwon lafiya na matakin farko, da sakandare, da manyan makarantu.
Kwamishinan ya ce ana gyaran manyan asibitoci guda goma, sannan kuma asibitoci da dama an samar musu da gadaje, na’irorin rainon jarirai tare da na’urorin amfani da hasken rana, da samar da ruwan sha ta rijiyoyin burtsatse da tankunan sama.
A cewarsa, gwamnati ma tana kokarin ganin ta gaggauta kammala wasu manyan asibitoci guda biyu a kananan hukumomin Dange-Shuni da Wamakko, wadanda aka yi watsi da su a baya.
“Wannan gwamnati ba wai ita kadai take mayar da martani ba, muna shirin shirya shirye-shiryen da za su zama masu canza wasa, saboda kiwon lafiya arziki ne,” in ji shi. (NAN)( www.nannews.ng )
HMH/BRM
=========
Edited by Bashir Rabe Mani
Uncategorized

Sabunta Fata: Gwamnatin Yarayya ta horar da masu kafafen yada labarai 300 a Sokoto

Sabunta Fata: Gwamnatin Yarayya ta horar da masu kafafen yada labarai 300 a Sokoto

Horowa

Daga Muhammad Nasiru

Sokoto, Aug. 5, 2025 (NAN) Gwamnatin Tarayya ta horas da masu kafafen yada labarai akalla 300 don bunkasa karfinsu wajen tallata ajandar sabunta bege na Shugaba Bola Tinubu a jihar Sakkwato.

Karamin ministan ayyuka, Alhaji Bello Goronyo, ya ce shirin ya samo asali ne daga jajircewa da kai da kawowa jam’iyyar APC ta gaskiya.

Goronyo ya yi magana ne a cikin shirin inganta iya aiki na kwana daya a ranar Litinin.

“Wannan shirin wani bangare ne na sadaukarwar da muka yi na inganta ajandar sabunta begen shugaban kasa tare da bayyana irin nasarorin da Gwamna Ahmed Aliyu na Jihar Sakkwato ya samu,” inji shi.

Goronyo ya ce masu tasiri a shafukan sada zumunta sun taka muhimmiyar rawa wajen tsara maganganun jama’a, ta hanyar inganta ko kuma gurbata dabi’un dimokradiyya.

“Mun ga bukatar hada su tare da hada su da ma’ana.

“Manufar ita ce ƙarfafa sahihan rahotanni, guje wa bayanan da ba daidai ba, da kuma tabbatar da bincika abubuwan da ke cikin su,” in ji shi.

Ministan ya jaddada cewa gwamnatin da Tinubu ya jagoranta ta samu nasarori a bayyane kuma tabbatattu a bangarori daban-daban da suka hada da samar da ababen more rayuwa, noma, tsaro, kiwon lafiya, bunkasa hanyoyi, da kuma karfafa matasa.

Ya kuma bukaci mahalarta taron da su yi amfani da wannan horon domin kara kaimi da kuma aiwatar da ayyukan gwamnatin da APC ke jagoranta.

Wakilin Gwamna Ahmad Aliyu a wajen taron, mataimakinsa Idris Gobir ya yabawa ministan bisa hangen nesa da kuma himma.

Gobir ya bayyana daukar matakin a matsayin wani muhimmin mataki na karfafa dabi’un dimokuradiyya da kuma sa kaimi ga gwamnati ga al’umma.

Ya kuma tabbatar wa da mahalarta taron gwamnatin jihar Sakkwato a shirye suke su hada kai da masu fada a ji a kafafen yada labarai wajen ciyar da gwamnati gaba a kan ajandar wayar da kan jama’a. (NAN) (www.nannews.ng)

BMN/EEI/BRM
===============

Edited by Esenvosa Izah/Bashir Rabe Mani

FG ta sake tabbatar da tsaftataccen iskar gas ta girki
Uncategorized

FG ta sake tabbatar da tsaftataccen iskar gas ta girki

FG ta sake tabbatar da tsaftataccen iskar gas ta girki

FG ta sake tabbatar da tsaftataccen iskar gas ta girki

 

 

Gas

 

Daga Yunusa Yusuf

Legas, Aug. 4, 2025 (NAN) Dokta Ekperikpe Ekpo, Karamin Ministan Albarkatun Man Fetur (Gas), ya sake nanata shirin fadada amfani da iskar gas mai tsafta a yankunan karkarar Najeriya.

Ekpo ya bayyana haka ne a ranar Litinin a Legas yayin bude taron kasa da kasa na shekara-shekara na Najeriya karo na 48 (NAICE) 2025.

Taron mai taken: ‘Gina Makomar Makamashi Mai Dorewa: Yin Amfani da Fasaha, Sarkar Bayarwa, Albarkatun Dan Adam, Manufofi.’

Ya ce shirin gwamnati na shiga da karuwar na LPG zai rarraba silinda a duk fadin kasar, tare da karfafawa mata da matasa don inganta dafa abinci mai tsafta a yankunan karkara.

Ekpo ya sake jaddada kudirin gwamnati na mikawa gidaje miliyan biya gas girki mai tsafta nan da shekarar 2030.

“Mun fadada samar da iskar gas ga masana’antu, muna ba da fifiko ga cibiyoyin masana’antu, samar da wutar lantarki, da hanyoyin masana’antu,” in ji shi.

Ya ba da tabbacin cewa duk masu amfani iskar gas a halin yanzu suna samun adadin da ake buƙata don ayyukan masana’antar su.

Ekpo ya kuma bayyana nasarorin da aka samu da ayyukan da ake ci gaba da gudanarwa, ciki har da bunkasar zuba jari a ayyukan samar da iskar gas kamar bututun OB3 da AKK.

Ya jera ayyukan iskar gas na zamani kamar kananan-LNG da tashoshi na CNG, da nufin bunkasa isa ga nisan mil na karshe da tattalin arzikin cikin gida.

Hakanan ana samun sauƙin samar da ayyukan yi ta hanyar haɗin gwiwar jama’a da masu zaman kansu a cikin gine-gine, dabaru, da dillalai a cikin sarkar darajar iskar gas.

Ekpo ya yabawa hukumar ta NAICE bisa samun sauyi a fagen tattaunawa ta fasaha da bunkasa manufofin makamashi a Najeriya.

Ya ce taken ya yi daidai da yunkurin gwamnati na samar da dauwamammen ci gaba, mai hadewa, da kuma shirin samar da makamashi a nan gaba.

Ekpo ya ce “Muna kan wani muhimmin lokaci a canjin makamashi na duniya.”

Ya jaddada ƙalubalen daidaita manufofin tsaro da yanayi, musamman ga ƙasashe kamar Najeriya.

“Yana kira ga ƙirƙira, manufa, da dabarun zuba jari,” in ji shi.

Ekpo ya yabawa yadda shugaba Bola Tinubu ya mayar da hankali kan iskar gas a matsayin jigon dabarun sauya makamashin Najeriya.

Ya ce ‘Daga iskar Gas zuwa wadata’ na nuni da irin burin da kasa ke da shi na samar da masana’antu mai amfani da iskar gas da samar da ayyukan yi.

Ya kara da cewa iskar gas zai kuma kara samar da tsaftataccen makamashi mai araha a fadin kasar.

Ekpo ya lura cewa Dokar Masana’antar Man Fetur (PIA) ta samar da ingantaccen tsari da tushe na kasafin kuɗi don ci gaba.

Gwamnati, in ji shi, tana kuma samar da farashin kasuwa, haɓaka zurfin ruwa, da wajibcin wadata cikin gida.

Ya nanata cewa hadin gwiwa na da matukar muhimmanci wajen cimma burin Najeriya na makamashi da makoma mai dorewa.

“Gwamnati ita kadai ba za ta iya yin wannan ba, muna bukatar kwararru, kamfanoni masu zaman kansu, kirkiro sabbin matasa, da hadin gwiwar duniya,” in ji shi.

Ya yabawa kungiyar Injiniyoyi na Man Fetur (SPE) Nigeria Council bisa ci gaba da wannan dandali na NAICE.

“Ayyukan ku shine tsara makomar masana’antar makamashi da kuma al’ummarmu,” in ji Ekpo.

Ya bukace su da su ci gaba da musayar ilimi, da sanin iyakoki, da samar da mafita mai amfani.

Ya kara da cewa, “tare, za mu iya gina makomar makamashi mai amfani da iskar gas na hada kai, wadata, da dorewa.”

A nasa jawabin, gwamnan Legas, Mista Babajide Sanwo-Olu, ya bayyana taken taron a matsayin wanda ya dace da kuma sa ido.

Mista Abiodun Ogunleye, Kwamishinan Makamashi da Ma’adanai na Jihar Legas ya wakilce shi.

Sanwo-Olu ya yarda cewa yayin da mai da iskar gas ke zama mabuɗi, dole ne nan gaba ta kasance mai dorewa kuma ta kasance mai dogaro da sabbin abubuwa.

Ya ce Legas na inganta makamashi mai tsafta, da saka hannun jari a jarin dan Adam, da inganta ababen more rayuwa don ayyukan sama da kasa.

Ya sake jaddada goyon bayan jihar kan hada-hadar samar da makamashi mai dorewa da kuma kula da muhalli.

Gwamnan ya godewa SPE Nigeria Council bisa zabar Legas don karbar bakuncin taron.

“Muna alfahari da goyon bayan wannan tattaunawa mai ci gaba kuma muna maraba da sakamakonta mai kawo sauyi,” in ji shi.

Sanwo-Olu ya kuma lura da kokarin da jihar ke yi na samar da yanayi mai kyau ga masu zuba jari ga masana’antar mai da iskar gas.

Ya ba da misali da yankin Free Zone na Lekki da tashar ruwa mai zurfi a matsayin dabarun sarrafa man fetur da samar da hanyoyin samar da kayayyaki.

Ya ambaci manufar samar da wutar lantarki ta Legas da hadin gwiwar kamfanoni masu zaman kansu don inganta hanyoyin samar da makamashi mai tsafta.

“Wadannan matakan suna taimakawa wajen cike gibin samun makamashi da kuma bunkasa ci gaban zamantakewa da tattalin arziki,” in ji shi.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa taron ya samu halartar mahalarta kusan 2,000 da kuma masu baje koli 70. (NAN) (www.nannews.ng)

YO/DE/KTO
========

Dorcas Jonah/Kamal Tayo Oropo ne ya gyara

Gas
Uncategorized

INEC ta yi kira ga masu kada kuri’a su ki yin rajista sau biyu

INEC ta yi kira ga masu kada kuri’a su ki yin rajista sau biyu
Rajista
By Shedrack Frank
Yenagoa, Aug. 4, 2025 (NAN) Mallam Isah Ehimeakhe, Kwamishinan Zabe na INEC a Bayelsa a ranar Litinin ya roki jama’a da kada su yi rajista sau biyu saboda laifi ne a karkashin doka.
Ehimeakhe, wanda ya sake nanata hakan yayin da yake zantawa da manema labarai a Yenagoa, ya ce yawan rajistar na iya jawo tarar ko dauri kamar yadda aka tanada a sashe na 114 (b) na dokar zabe ta 2022.
Ya yi gargadin cewa an tsara na’urar tantancewa ta hukumar ta Automated Biometric Identification System (ABIS) don gano masu rajista da yawa da kuma nuna mutanen da suka yi yunkurin yin rajista fiye da sau daya.
Ya ce: “Da zarar an ba ku PVC ko kuma a baya an kammala rajistar, ba za ku sake yin rajista ba, ƙoƙarin yin hakan ya ninka rajistar, wanda hakan laifi ne da doka ta tanada.
“Musamman, sashe na 114 (b) na dokar zabe ta 2022 ya haramta yin rajista sau biyu. Hukunce-hukuncen sun hada da tara, dauri ko duka biyun.
“Yin rajistar masu kada kuri’a ba wai kawai hakki ba ne, hatta kuma hakki ne na kowane dan Najeriya da ya cancanta.
“Babu wani mutum da zai iya kada kuri’a a zabe sai dai idan an yi masa rajistar da ya kamata, muna rokon duk ‘yan Najeriya da suka kai shekaru 18 kuma ba su yi rajista ba tukuna,” in ji shi.
A cewarsa, INEC na ci gaba da jajircewa wajen kare hakkin duk wani dan Najeriya da ya cancanci kada kuri’a, babu wani dan kasa da ya cancanci yin rajista da zabe.
Ya bada tabbacin cewa jami’an tsaro da sauran abokan hulda sun kasance a kasa domin tabbatar da yin rajistar da ba gaskiya ba ne. (NAN) (www.nannews.ng)
FS/JI
Joe Idika ne ya gyara
FEC ta amince da N987bn don inganta ababen more rayuwa na jiragen sama Jirgin sama
Uncategorized

FEC ta amince da N987bn don inganta ababen more rayuwa na jiragen sama Jirgin sama

FEC ta amince da N987bn don inganta ababen more rayuwa na tashar jiragen sama

FEC ta amince da N987bn don inganta ababen more rayuwa na jiragen sama Jirgin sama
Ministan sufurin jiragen sama da raya sararin samaniya, Mista Festus Keyamo.

Daga Muhyideen Jimoh
Abuja, Aug. 1, 2025 (NAN) Majalisar Zartarwa ta Tarayya (FEC) ta amince da kwangilar sama da Naira biliyan 900 don inganta ababen more rayuwa a wasu manyan filayen jiragen sama a fadin Najeriya.

Mista Festus Keyamo, ministan sufurin jiragen sama da raya sararin samaniya ne ya bayyana haka bayan taron FEC
da aka yi ranar Alhamis wanda shugaban kasa Bola Tinubu ya jagoranta a fadar gwamnati da ke Abuja.

Ya yi bayanin cewa za a gudanar da ayyukan ne ta hanyar asusun bunkasa kayayyakin more rayuwa na Renewed Hope.

Ya ce “a yau, lokacin da harkar sufurin jiragen sama ta yi don samun kulawar Asusun Renewed Hope Infrastructure Fund.

“Muna matukar godiya da yadda mai girma shugaban kasa ya mayar da hankali kan harkokin sufurin jiragen sama domin inganta ababen more rayuwa a fadin kasar nan.

“Babban abin da za a inganta shi ne cikakken gyara da kuma zamanantar da tashar jiragen ruwa ta kasa da kasa
a filin jirgin sama na Murtala Muhammed da ke Legas.

“Za a daga darajar tashar zuwa na mussamman sannan a sake gina ta domin ta dace da ka’idojin kasa da kasa.

Ya kara da cewa “mun yanke shawarar ingantuwa mai kyau , sannan mu sake gyara dukkan na’urorin inji da na
lantarki.”

Ya ce aikin wanda Asusun Renewed Hope Infrastructure Fund ya dauki nauyinsa, an bayar da shi ne ga kamfanin
CCECC da ke da alhakin gina Terminal Two a Legas.

Hakanan za’a faɗaɗa tashar tasha ta biyu don haɗawa da sabon fafitika,
hanyoyin shiga, gadoji, da abubuwan more rayuwa masu alaƙa.

Jimlar kudin gyaran filayen saukar jiragen sama na Legas zai kai Naira biliyan 712.26, inda ake sa ran kammala aikin na watanni 22.

FEC ta kuma amince da inganta filin jirgin sama na Malam Aminu Kano, wanda ya hada da gyaran hanyoyin saukar jiragen sama da
na motocin haya.

Aikin ya ƙunshi haɓaka hasken ƙasa na filin jirgin sama zuwa ma’auni na Category 2 (CAT 2).

“Wannan haɓakawa, wanda ya ci Naira biliyan 46.39, kuma an shirya kammala shi a cikin makonni 24, ana sa ran zai inganta lafiyar jirgin sosai, musamman a lokutan harmattan da ke haifar da tsaiko da sokewa a tarihi.

Ya kara da cewa “tare da taimakon zirga-zirgar jiragen ruwa da muke kawowa Kano, jirage na iya sauka ko da a cikin tsananin yanayi.”

An kuma amince da wani gagarumin aikin inganta tsaro a filin jirgin saman Legas: katanga mai tsawon kilomita 14.6 sanye da CCTV, fitulun hasken rana, tsarin gano kutse, da hanyoyin sintiri.

Wannan aikin na tsaro dai ya kai kusan Naira biliyan 50 kuma zai dauki tsawon watanni 24 ana kammala shi.

Filin jirgin saman kasa da kasa na Port Harcourt zai yi aikin gyaran titin jirgin sama da na taxi, tare da inganta hasken filin jirgin zuwa matsayin CAT 2.

Aikin, wanda ya ci Naira biliyan 42.14, zai inganta tsaro da aiki yayin da ake fama da yanayi mara kyau.

Keyamo ya kuma sanar da amincewar FEC ga cikakken tsarin kasuwanci na tsawon shekaru 30 na filin jirgin saman Akanu Ibiam da ke Enugu. (NAN)(www.nannews.ng)
MUYI/AMM
=========
Abiemwense Moru ce ya gyara