Hajj 2025: NAHCON ta kammala jigilar maniyyata zuwa Najeriya
Hajj 2025: NAHCON ta kammala jigilar maniyyata zuwa Najeriya
Hajj 2025: NAHCON ta kammala jigilar maniyyata zuwa Najeriya
Murabus
Daga Emmanuel Oloniruha
Abuja, 2 ga Yuli, 2025 (NAN) Tsohon shugaban majalisar dattawa, Sanata David Mark, ya yi murabus daga jam’iyyar PDP.
Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa a ranar Talata ne aka nada Mark, daya daga cikin fitattun ‘yan adawa a kasar a matsayin shugaban rikon kwarya na jam’iyyar African Democratic Congress (ADC), dandalin da kawancen ‘yan adawa ya dauka.
NAN ta kuma ruwaito cewa tsohon gwamna Rauf Aregbesola na Osun shi ma ya zama sakataren rikon kwarya na ADC na kasa, a karkashin hadakar kungiyar adawa ta siyasa a Najeriya.
Wasikar murabus din Mark mai taken: “Sanarwar ficewa daga jam’iyyar Peoples Democratic Party (PDP)” mai kwanan wata 27 ga watan Yuli, ta aike da shugaban Ward 1, Otukpo a karamar hukumar Otukpo ta jihar Benue.
Ya danganta matakin ficewa daga jam’iyyar PDP da abubuwan da suka faru a baya-bayan nan wanda a cewarsa sun mayar da jam’iyyar tamkar inuwar tsohuwar jam’iyyar, wanda hakan ya sa jama’a su rika yi mata ba’a.
“Ina mika gaisuwa gare ku da ’ya’yan jam’iyyar PDP mai suna Otukpo Ward 1 da kuma gaba dayan jihar Binuwai da Nijeriya, na rubuta ne domin in sanar da ku a hukumance matakin da na dauka na ficewa daga jam’iyyar nan take.
“Za ku iya tuna cewa a cikin shekarun da suka gabata, na tsaya tsayin daka tare da sadaukar da kai ga manufofin jam’iyyar PDP.
“Ko a lokacin da kusan dukkan masu ruwa da tsaki suka fice daga jam’iyyar bayan rashin nasarar da muka samu a zaben shugaban kasa na 2015, na yi alkawarin ci gaba da zama na karshe.
“Na yi tsayin daka wajen sake gina jam’iyyar, sasantawa da kuma sake dawo da jam’iyyar, kokarin da ba tare da nuna rashin gaskiya ba, ya taimaka wajen dawo da jam’iyyar PDP ga kasa baki daya, kuma ta sake mayar da ita jam’iyyar zabi ga ‘yan Najeriya da dama.
“Duk da haka, abubuwan da suka faru a baya-bayan nan da ke da nasaba da rarrabuwar kawuna, dagewar rikicin shugabanci da kuma bambance-bambancen da ba za a iya sasantawa ba, sun mayar da jam’iyyar tamkar inuwar tsohuwarta, tare da yi mata ba’a ga jama’a,” inji shi.
Tsohon shugaban majalisar dattawan ya ce bayan tattaunawa mai zurfi da iyalansa da abokansa da abokansa na siyasa, ya yanke shawarar shiga kungiyar hadaka ta ‘yan adawa ta siyasa a Najeriya.
Wannan, a cewarsa, wani bangare ne na kokarin da ake yi na ceto kasar da kuma kare dimokuradiyyar da ta samu. (NAN) (www.nannews.ng)
OBE/WAS
Edited by ‘Wale Sadeeq
Jami’in Iran ya ce dole ne Amurka ta daina kai hare-hare don sabbin tattaunawa
Tattaunawa
Tehran, Yuni 30, 2025 (dpa/NAN) Iran ta sanya batun sake tattaunawa da Amurka kan shirin nukiliyar Teheran kan Washington ta daina kai hare-hare, kamar yadda wata hira da BBC ta yi da mataimakin ministan harkokin wajen Iran da aka watsa a ranar Litinin.
Majid Takht-Ravanchi ya ce gwamnatin Amurka ta fada wa Iran, ta masu shiga tsakani, cewa za ta so komawa kan tattaunawa, amma Amurka ba ta bayyana matsayin ta ba kan “tambaya mai matukar muhimmanci” na ko za ta sake kai wasu hare-hare.
A taron kungiyar tsaro ta NATO a makon jiya, Trump ya sanar da sabuwar tattaunawa da Iran a wannan makon amma bai bayar da cikakken bayani ba.
A baya-bayan nan dai ya ba da umarnin kai hare-hare kan cibiyoyin nukiliyar Iran da ke da cikakken tsaro.
Da aka tambaye shi ranar Juma’a ko zai ba da umarnin sake kai hare-haren bama-bamai a tashoshin nukiliyar Iran idan har an sake samun damuwa game da inganta makamashin Uranium na Tehran, Trump ya ce “ba tare da wata tambaya ba.”
Ya nanata cewa, dole ne Iran ba ta mallaki makamin nukiliya ba, ya kuma yi ikirarin cewa hare-haren na baya-bayan nan sun mayar da shirin nukiliyar baya da shekaru.
Shugaban Hukumar Makamashin Nukiliya ta Duniya (IAEA) Rafael Grossi, a wata hira da aka watsa jiya Lahadi, ya ce Iran za ta iya dawo da tace sinadarin Uranium cikin watanni.
Takht-Ravanchi ya shaida wa BBC cewa Iran za ta dage kan ‘yancinta na inganta sinadarin Uranium domin zaman lafiya, in ji Takht-Ravanchi, inda ya yi watsi da zargin da ake yi masa na kera bam din nukiliya a asirce.
Ya ce tun da an hana Iran damar mallakar makaman nukiliya saboda shirinta na binciken nukiliya, dole ne mu “dogara da kanmu.”
Ya ce za a iya tattauna matakin da karfin makamashin nukiliya “amma a ce bai kamata ku sami wadata ba, ya kamata ku sami wadataccen arziki, kuma idan ba ku yarda ba, za mu ba ku bam – wannan ita ce dokar daji.” (DPS/NAN) (www.nannews.ng)
YEE
====
(Edited by Emmanuel Yashim)
Najeriya, Saint Lucia sun kulla huldar diflomasiya a hukumance
Dangantaka
By Muhydeen Jimoh
Abuja, Yuni 30, 2025 (NAN) Shugaba Bola Tinubu da Firayim Minista Philip Pierre a ranar Lahadi a Castries sun kuduri aniyar kulla huldar diflomasiya tsakanin Najeriya da Saint Lucia.
Hakan na kunshe ne cikin wata sanarwa da mai magana da yawun shugaban kasar, Mista Bayo Onanuga ya fitar ranar Litinin.
A cewar sanarwar, shugabannin biyu sun cimma wannan matsaya ne a yayin ziyarar ban girma da Tinubu ya kai gidan Pierre a rana ta biyu ta ziyarar aiki a kasar Caribbean.
Shugaba Tinubu ya nuna godiya ga kyakkyawar tarba da aka yi masa, inda ya kwatanta Saint Lucian a matsayin “abokai masu daraja da ’yan’uwa.”
Onanuga ya lura cewa shugaban na Najeriya ya jaddada alakar tarihi da al’adu da ke hade Afirka da Caribbean.
“Al’ummominmu biyu suna da nasaba da tarihi, al’adu, da kuma buri na bai daya. Mun kuduri aniyar bunkasa da fadada wannan alaka,” in ji Tinubu.
A cewar Onanuga, shugaban ya jaddada cewa, karfafa wannan alakar zai samar da damammaki na kasuwanci, zuba jari, yawon bude ido, ilimi, da musanyar al’adu.
Tinubu ya kuma bayar da shawarar inganta ayyukan ofishin jakadanci don bunkasar juna da goyon bayan ‘yan kasa tsakanin kasashen biyu.
“Wannan wata gada ce tsakanin Afirka da Caribbean, hanya ce ta zurfafa alakar tattalin arziki da samar da fahimtar juna.
Ya kara da cewa “Yana nuna muradin mu na ci gaba da wadata, hadin kai, da ci gaba mai dorewa.”
Tinubu ya nanata shirin Najeriya na yin hadin gwiwa da Saint Lucia kan matsalolin duniya, da suka hada da sauyin yanayi, tinkarar bala’i, da samar da kudaden raya kasa.
Onanuga ya bayyana cewa, shugaban kasar ya tabbatar da goyon bayan Najeriya kan abubuwan da kasashe masu tasowa na kananan tsibirai (SIDS) suka sa a gaba a tattaunawar kasa da kasa.
A cewar sanarwar, firaministan kasar Pierre, ya yi maraba da yadda ake samun kyakkyawar makoma a shawarwarin da ke tsakanin kasashen biyu, tare da bayyana kyakkyawan fata game da bunkasuwar dangantakar abokantaka.
“Akwai sha’awa da fata game da makomar dangantakar dake tsakanin kasashenmu,” in ji Pierre.
Firayim Minista ya yi tunani kan dorewar dangantakar Saint Lucia da Najeriya, tun daga lokacin da ta samu ‘yancin kai.
“Ƙananan girman Saint Lucia bai hana ta bayar da ɗaya daga cikin mafi kyawun basirarsa ga aikin ci gaban Nijeriya bayan samun ‘yancin kai ba a matsayin Sir Darnley Alexander, a matsayin Babban Jojin Najeriya na huɗu tsakanin 1975 zuwa 1979.”
Pierre ya zayyana hanyoyin haɗin gwiwar da za a iya yi, inda ya bayyana aikin noma, yawon buɗe ido, ilimi, lafiya, al’adu, da ababen more rayuwa.
“Al’adun al’adu a tsakaninmu sun bayyana a fili, wannan yana cikin muradinmu, kuma lokaci ba zai iya shafe shi ba. Saint Lucia yanzu ita ce cibiyar da aka kafa ta duniya don bukukuwan al’adu.
“Shahararriyar bikin Saint Lucia Jazz and Arts Festival yanzu ta zama alamar duniya, akwai abubuwa da yawa da za mu iya rabawa tare da Najeriya yayin da take tasowa a cikin nishadi na duniya.
“Muna iya raba abubuwa da yawa a cikin fina-finai da masana’antar kiɗa; haka ma, akwai yuwuwar musanya tsakanin mutane da mutane.”
Onanuga ya ce Firayim Minista Pierre ya yaba da nasarorin da Najeriya ta samu a fannin ilimi, inda ya ba da shawarar zurfafa dangantakar ilimi.
“Nasarar da Najeriya ta samu a manyan makarantu tarihi ne kuma sananne ne.”
“Shirin ku zai ba ku haske game da abin da muke yi, gami da ziyarar Sir Arthur Lewis Community College.”
“Shahararren wanda ya samu lambar yabo ta Nobel ya yi imanin cewa ilimi shine mabuɗin ci gaba. Gwamnatina tana da burin kammala jami’a guda ɗaya a kowane gida.”
Pierre ya jaddada kudirin Saint Lucia na karfafa alaka da Afirka, inda Najeriya ke taka muhimmiyar rawa.
“Ziyarar ku ta zo ne a daidai lokacin da ake fama da matsalar rashin tsaro a duniya da kuma canjin yanayi a dangantakar kasa da kasa.
“Akwai rashin tabbas game da abubuwan da ke tattare da kawance da amincin abokantaka a cikin dangantakar kasa da kasa,” in ji shi.
Hadimin shugaban kasar ya ce Tinubu ya kuma ziyarci babban gwamnan Saint Lucia, Cyril Charles, a gidan gwamnati, Morne Fortune.
Ya ce sun tattauna kan Commonwealth a matsayin wani dandali na hadin gwiwa kan batutuwan da suka shafi yanayi, taimakon fasaha, da kalubalen tattalin arziki.
A cewar Onanuga, Tinubu ya yi amfani da wannan damar wajen sake jaddada aniyar Najeriya na bayar da shawarwari kan muradun kananan jihohi da kuma lalubo sabbin hanyoyin kasuwanci da zuba jari. (NAN) (www.nannews.ng)
MUYI/SH
=======
Edited Sadiya Hamza
Gwamna Yusuf ya jagoranci tawagar Kano zuwa jana’izar Dantata a Madina
Binne
Daga Muhammad Nur Tijjani
Kano, June 30, 2025 (NAN) Gwamna Abba Yusuf na jihar Kano ya tashi daga filin jirgin saman Malam Aminu Kano zuwa kasar Saudiyya domin halartar jana’izar dattijon dan kasuwa kuma hamshakin dan kasuwa, Alhaji Aminu Dantata.
Hakan na kunshe ne a cikin wata sanarwa da babban daraktan yada labarai da yada labarai na gidan gwamnati, Sanusi Bature ya fitar a Kano.
Yusuf ne ya jagoranci tawagar domin halartar jana’izar a Madina, bayan rasuwar Dantata da sanyin safiyar Asabar a birnin Abu Dhabi na Hadaddiyar Daular Larabawa.
Tawagar ta hada da Sarkin Kano, Muhammadu Sanusi II; Gwamna Umar Namadi na Jigawa; tsohon gwamnan Jigawa, Ali Saad Birnin Kudu; manyan jami’an gwamnati da sauran manyan baki.
Sanarwar ta bayyana Dantata a matsayin wanda ya yi fice a harkokin kasuwanci, jin kai, da kuma ci gaban al’umma, inda ta bayyana cewa rasuwarsa ta kawo karshen zamani a harkokin kasuwanci da ayyukan jin kai a Najeriya.
Da yake magana gabanin tafiyarsa, Yusuf ya bayyana Dantata a matsayin “Uba ga mutane da yawa, wanda karimcinsa da sadaukarwarsu ya wuce iyaka.”
Ya ce kasancewar tawagar a Madina alama ce ta girmamawa da kuma nuna godiya ga irin gudunmawar da marigayi dattijon ya bayar a Kano da Najeriya.
Ana sa ran za a gudanar da jana’izar tare da ‘yan uwa, da wakilan gwamnati, da ‘yan kasuwa, da malaman addinin Islama, da sauran jama’a daga sassan duniya baki daya.
Ana tunawa da Dantata saboda tawali’u, zurfin imani, da rawar da ya taka wajen bunkasar tattalin arziki da ci gaban al’umma a Najeriya da ma bayanta. (NAN)(www).nannews.ng
MNT/SH
======
Sadiya Hamza ta gyara
‘Yan wasa
Daga Muhammad Nur Tijjani
Kano, June 30, 2025 (NAN) Gwamna Abba Yusuf na jihar Kano ya sauya sunayen wasu manyan cibiyoyi guda biyu a jihar domin karrama ‘yan wasanta 22 da suka mutu a hadarin mota yayin da suke dawowa daga gasar wasannin motsa jiki ta kasa a watan Mayu.
Yusuf ya bayyana hakan ne a ranar Lahadi a Kano, a wata sanarwa mai dauke da sa hannun babban sakataren yada labaran sa, Mustapha Muhammed.
Idan dai za a iya tunawa, hatsarin ya afku ne a nisan kilomita 5 daga Kano, yayin da tawagar jihar suka dawo jihar daga Ogun.
Ya ce jihar za ta ci gaba da tunawa da ‘yan wasan.
“’Yan wasan sun yi wa jihar alfahari kuma za a rika tunawa da su kan sadaukarwar da suka yi wajen bunkasa wasanni a jihar.
“An canza wa Cibiyar wasannin motsa jiki ta Jihar Kano suna na Jihar Kano 22 athletes Sports Institute, yayin da Hukumar Wasanni ta Jihar Kano za ta koma Jihar Kano 22 Hukumar Wasanni.
“Matasan ’yan wasa jaruman Kano ne da suka yi fafutukar ganin nasarar da muka samu a gasar wasanni ta kasa.
“Gwamnatin jihar za ta dauki nauyin karatun ‘ya’yansu tare da shigar da matan da mazansu suka mutu a cikin shirye-shiryen karfafawa.
“Iyayen wadanda ba su yi aure ba kuma za a yi la’akari da su a cikin shirye-shiryen karfafa mu,” in ji sanarwar.
Gwamnan ya yabawa uwargidan shugaban kasar Najeriya, Oluremi Tinubu, bisa tallafin naira miliyan 110 ga iyalan da suka rasu, domin rage musu radadin asarar da suka yi. (NAN) (www.nannews.ng)
MNT/RCO/EMAF
============
Emmanuel Afonne ne ya gyara shi
Ta’aziyya
By Emmanuel Oloniruha
Abuja, June 28, 2025 (NAN) Tsohon mataimakin shugaban kasa Atiku Abubakar ya bukaci gwamnatin tarayya da ta karrama Marigayi Alhaji Aminu Dantata ta hanyar canza sunan wata cibiyar gwamnati da sunan sa.
Wannan, in ji tsohon mataimakin shugaban kasar, zai kasance ne don karrama ayyukan da Dantata ke bayarwa ga bil’adama da kuma gudunmawar da yake bayarwa ga tattalin arziki.
Abubakar ya bayyana rasuwar hamshakin attajirin dan kasuwa, Dantata a jihar Kano a matsayin rashi mai girgiza kasa.
Ya ce rashin da aka yi ba ga al’ummar jihar Kano kadai ba ne, har da ‘yan kasuwan Najeriya da ma nahiyar Afirka baki daya.
Abubakar a wata sanarwa da ya fitar ranar Asabar a Abuja, ya ce mutuwar Dantata babbar rashi ne saboda irin gudunmawar da ya bayar ga tattalin arzikin kasa da samar da ayyukan yi.
Ya ce ya yi matukar bakin ciki da rasuwar irin wannan hamshakin dan kasuwa kuma gogaggen dan kasuwa, wanda fitaccen dan kasuwa ne a Najeriya da Afrika, wanda nan take sunan danginsa ya buga kararrawa.
“Dantata ya kasance hamshakin dan kasuwa na tsawon shekaru da dama, wanda ya zaburar da wasu tsararraki na sauran matasa su tsunduma cikin harkokin zuba jari da wadata.
“Ba shi yiwuwa a yi magana game da harkokin kasuwanci a Najeriya ba tare da batun dangin Dantata ba,” in ji shi.
Ya lura cewa Dantata, wanda ya mutu yana da shekaru 94, ya kasance mai mutuncin gaske, daya daga cikin halayen manyan ‘yan kasuwa da masu zuba jari na kasuwanci.
“Na gamsu musamman yadda marigayi Dantata ya sauya sana’ar iyali daga saye da sayarwa na gargajiya zuwa aikin injiniya da gine-gine na zamani wanda ya samar da dubban ayyukan yi ga ‘yan Najeriya,” inji shi.
Abubakar ya kara da cewa marigayi Dantata ya kuma cika sha’awar yi wa bil’adama hidima saboda dimbin ayyukan alheri da yake yi, wanda ya yi shiru.
“Dantata mutum ne mai ban mamaki wanda ya tsunduma cikin ayyukan jin kai ba tare da neman tallata ayyukansa na alheri ga bil’adama ba.
“Kasancewar arziƙi mai yawa ba tare da nuna kyama ba wani abu ne da ba kasafai ya sa Aminu Dantata ya zama hamshakin jama’a ba, wanda ya kasance tushen zaburarwa ga mutane da yawa,” in ji shi.
Tsohon mataimakin shugaban kasar ya kuma bayyana Dantata a matsayin “mutum mai mutunci kuma maras gardama wanda ya kaucewa kalaman raba kan jama’a.
“Wannan dattijo mai mutunci kuma mai tawali’u ya kuma tsunduma kansa a kokarin inganta zaman lafiya a tsakanin ‘yan Najeriya,” in ji shi. (NAN) (www.nannews.ng)
OBE/OJI/CHOM
==========
Edited by Maureen Ojinaka/Chioma Ugboma
Kashe-Kashe: Babu wata tawaga daga Filato da ta ziyarci Zariya domin ta’aziyya- Sarkin Zazzau
Ta’aziyya
Daga Mustapha Yauri
Zaria (Jihar Kaduna) June 28,2025 (NAN) Mai Martaba Sarkin Zazzau, Malam Ahmed Bamalli, ya zanta cewa babu wata tawagar gwamnatin Filato da ta ziyarci Zariya domin jajantawa iyalan matafiya da aka kashe a jihar.
Babban sarkin ya bayyana hakan ne a lokacin da ya karbi bakuncin tsohon ministan matasa da wasanni, Solomon Dalung a fadar sa da ke Zariya domin ziyarar jaje.
Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya tuna cewa akalla matafiya 12 da suka hada da uba da kanin ango daga al’ummar Bassawa da ke Zariya ne aka kashe a wani hari da aka kai a garin Mangu na jihar Filato a ranar 20 ga watan Yuni.
Wasu 11 da suka samu raunuka a yayin harin suna samun kulawa a wani asibiti da ke Kaduna a halin yanzu.
Sarkin ya nuna rashin jin dadinsa, “Kamar yadda a lokacin ziyararku, babu wata tawaga daga gwamnatin Filato da ta zo Zariya domin jajantawa iyalan wadanda lamarin ya shafa, ko kuma duba halin da ake ciki.
Bamalli, wanda ya nuna jin dadinsa da irin hadin kai da jajantawa da tsohuwar ministar ta yi, ya bukaci gwamnatin Filato da ta yi gaggawar tabbatar da cewa an yi adalci.
A yayin ganawar tasu, Sarkin da tawagar sun tattauna hanyoyin da za a bi wajen samar da zaman lafiya, juriya da fahimtar juna a tsakanin al’ummar jihar Kaduna da Filato.
Tun da farko, Dalung ya nuna alhininsa game da harin, ya kuma bayyana lamarin a matsayin abin tashin hankali da abin kunya, musamman ganin cewa wadanda suka aikata wannan aika-aika da wadanda abin ya shafa ‘yan yankin Arewa daya ne.
Ya kuma jajantawa al’ummar Basawa da masarautar Zazzau, tare da yin kira da a kwantar da hankula.
Dalung ya bukaci hukumomi da su gurfanar da wadanda aka kama da hannu a kisan.
Ya kuma jaddada bukatar kara zage damtse wajen damke wadanda ake zargi da hannu a harin wadanda har yanzu suke hannunsu.
A nasa jawabin Fasto Yohanna Buru, mai kula da ma’aikatar bishara ta Christ Evangelical and Life Intervention Ministry, ya kuma yi tir da kashe-kashen.
Ya bayyana kisan a matsayin “rashin hankali da rashin hankali,” yana mai jaddada cewa wadanda aka kashen wasu mutane ne da ba su ji ba ba su gani ba da ke balaguron balaguro don halartar wani biki.
Shi ma da yake nasa jawabin, Imam Ilyasu Husain, Morchid na Jama’atul Nasrul Islam a Kaduna ya bayyana cewa ziyarar da ta hada da shugabannin addinin Musulunci da na Kirista, alama ce ta hadin kai da kuma bakin ciki.
Ya kuma jaddada mahimmancin hadin kai a addinance, inda ya yabawa masu samar da zaman lafiya irinsu Buru, Dalung, da tsohon shugaban kasa, Janar Yakubu Gowon mai ritaya, bisa kokarinsu na inganta hadin kan kasa.
Ya kuma bukaci ‘yan kasar da su ci gaba da bin doka da oda, su kuma ci gaba da bayar da shawarwarin zaman lafiya a daidai lokacin da gwamnati ta dauki matakin shawo kan lamarin. (NAN) (www.nannews.ng)
AM/BRM
=========
Edited by Bashir Rabe Mani