All posts by Habibu Harisu

Uncategorized

Gwamnatin Tarayya ta hada gwiwa da masu ruwa da tsaki a harkar kiwon dabbobi kan ingancin mahauta 

Gwamnatin Tarayya ta hada gwiwa da masu ruwa da tsaki a harkar kiwon dabbobi kan ingancin mahauta 

Wuta

Daga Felicia Imohimi

Abuja, Jan.14, 2025(NAN) Gwamnatin tarayya ta bayyana shirin hadin gwiwa da kungiyar mahauta ta Livestock and Butchers’ Cooperative Society Ltd (LIBUCOL) domin samar da ingantattun mahauta domin sarrafa nama yadda ya kamata.

Alhaji Idi Maiha, ministan kula da dabbobi ne ya bayyana hakan a wani taro da tawagar kungiyar hadin gwiwa a ranar Talata a Abuja.

Ya ce, samar da na’urori masu inganci da nama zai ba da dama ga dabbobin kasar su yi gogayya mai kyau a kasuwannin duniya.

Maiha ya ci gaba da cewa, hada hannu da al’umma wajen gudanar da ayyukan mahauta zai taimaka wajen yaki da cututtuka na shiyyar da suka zama ruwan dare a fannin kiwo.

“A karkashin tsarinmu na gama gari, muna so mu sarrafa ko murkushe batun cututtukan tabbobi, idan ba haka ba, naman namu ba zai iya yin gasa mai kyau a kasuwannin duniya ba.

“Muna samun jajircewa da kuma tsoma baki daga wasu kasashe daga Gabas ta Tsakiya domin samun nama daga Najeriya.

“Saboda haka, dole ne mu inganta sana’ar mu kuma mu tabbatar da yanayin samar da lafiyayyen nama da lafiyar dabbobi daga cikin kasar,” in ji shi.

Ya kuma bayyana wasu fannonin hadin gwiwa da al’umma da suka hada da inganta yin aiki, kafa mahauta don sarrafa madara da safarar dabbobi daga nesa.

Ministan ya jadadda cewa irin wannan hadin gwiwa zai mayar da harkar kiwo ta zamani a kasar.

Tun da farko, Mista Ishak Yahaya, shugaban kungiyar LIBUCOL, ya ba wa ministan tabbacin yin aiki kafada da kafada da ma’aikatar domin ci gaban masana’antar.

Yahaya ya bayyana dabaru masu mahimmanci don bunƙasa ci gaban kiwo a cikin ƙasa kamar sadarwa da gaskiya, haɗin gwiwa, bayar da shawarwarin haɗin gwiwa, daidaitawa, ƙima, fasaha da inganci.

Ya ce ma’aikatar da al’umma za su iya hada kai don bayar da shawarwarin da za su yi amfani a wannan fanni ta hanyar fafutukar ganin an inganta ababen more rayuwa da kuma daidaita ka’idoji.

“Irin wannan haɗin gwiwa zai haifar da ingantaccen ci gaba, gaskiya da wadata.

“Muna so mu yi aiki tare da ma’aikatar don kafa daidaitattun ka’idoji don tantance samfuran zamani, hakan zai inganta gaskiya a kasuwa da kuma rage sabani,” inji shi. (NAN) (www.nannews.ng)

FUA/BEN/CJ/

 

Uncategorized

Kwarewar aiki: Ma’aikatan Lafiyar Jihar Bauchi sun ziyarci takwarorinsu a jihar Filato

Kwarewar aiki: Ma’aikatan Lafiyar Jihar Bauchi sun ziyarci takwarorinsu a jihar Filato

Lafiya

By Blessing Odega

Jos, Janairu 14, 2025 (NAN) Tawagar Hukumar Kiwon Lafiya a matakin farko ta Jihar Bauchi, sun halarci Hukumar Kula da Lafiya a matakin farko ta Jihar Filato, domin inganta ayyukanta, da samar da hadin gwiwa tsakanin jihohi da raba ilmi.

Kwamishinan lafiya na jihar Filato, Dr Cletus Shurkuk, a lokacin da yake karbar tawagar da suka kai masa ziyarar ban girma a Jos, ya ce binciken wani muhimmin mataki ne na samar da ingantaccen ilimi da sanin makamar aiki a tsakanin jihohin biyu.

Shurkuk ya ce binciken zai kuma kari ga inganta harkokin kiwon lafiya a jihohin biyu, musamman a matakin farko.

Tun da farko, Dokta Adamu Mohammed, daraktan kula da rigakafin cututtuka na hukumar lafiya matakin farko na jihar Bauchi, wanda ya jagoranci tawagar ya ce sun kai ziyarar ne da nufin nazarin ayyuka da tsarin hukumar kula da lafiya matakin farko ta jihar Filato.

Mohammed ya ce wakilan sun gudanar da zaman tattaunawa tare da ziyarce-ziyarce a wasu cibiyoyin kiwon lafiya na matakin farko na jihar.

A cewarsa, fahimtar juna da ra’ayoyin da aka yi amfani da su za su taimaka wajen inganta ingantaccen aikin kiwon lafiya a matakin farko. (NAN) ( www.nannews.ng)

UBO/WAS

Edited by ‘Wale Sadeeq

Uncategorized

Cibiyar Kimiyyar abunci ta bukaci Gwamnatin Tarayya da ta saka hannun jari a kimiyyar abinci

Cibiyar Kimiyyar abunci ta bukaci Gwamnatin Tarayya da ta saka hannun jari a kimiyyar abinci

Kimiyya

By Funmilola Gboteku

Legas, Janairu 14, 2025 (NAN) Cibiyar Kimiyyar Abinci da Fasaha ta Najeriya (NIFST) ta bukaci Gwamnatin Tarayya da ta ba da fifikon tallafi ga masana kimiyyar abinci don magance matsalolin tsaro a kasa.

Dr Bola Osinowo, Shugaban NIFST ne ya yi wannan roko a wata hira da Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) a Legas ranar Talata.

A cewarsa, kimiyyar abinci tana taka muhimmiyar rawa wajen samar da abinci, yayin da al’ummar kasar ke fuskantar kalubale sakamakon karuwar yawan jama’a da kuma rage albarkatun kasa.

Da yake jaddada wajibcin tallafin gwamnati, Osinowo ya lura cewa kimiyyar abinci ta na ba da mafita don tinkarar kalubale mai sarkakiya na samar da abinci ta hanyar inganta kwanciyar hankali da samar da abinci da rage kalubalen gida.

“ Bada fifiko da tallafawa masana kimiyyar abinci a Najeriya, gwamnati na iya yin la’akari da bayar da tallafin karatu da tallafi ga daliban da ke neman digiri a kimiyyar abinci da sauran fannonin da suka shafi abinci.

“Wani fanni kuma shi ne bayar da horo da shirye-shirye na gina ƙwazo ga ɗalibai don haɓaka ƙwarewarsu da iliminsu.

“Haka kuma za su iya kafa shirye-shiryen horarwa da hadin gwiwa don samar da kwarewa da jagoranci,” in ji Osinowo.

Shugaban NIFST ya jaddada bukatar bincike da kudade na ci gaba, ciki har da tallafin bincike da cibiyoyin kirkire-kirkire, ga masana kimiyyar abinci.

Ya jaddada mahimmancin ababen more rayuwa da kayan aiki na zamani dakunan gwaje-gwaje da na’urorin gwajin abinci, ya kara da cewa hakan zai taimaka wa masana kimiyyar abinci wajen gudanar da ayyukansu.

Osinowo ya jaddada mahimmancin kafa ingantattun manufofi, kyawawan ka’idojin kiyaye abinci, da tsauraran matakan tabbatar da ingantaccen tsarin abinci mai dorewa.

Bugu da kari, ya ce karramawa da kara kuzari, kamar kyaututtuka da albashi, su ma suna da muhimmanci ga masana kimiyyar abinci.

“Tallafin ga masana kimiyyar abinci na iya haifar da ingantacciyar ingancin abinci, kamar yadda ka’idoji da shirye-shiryen takaddun shaida za su tabbatar da cewa samfuran abinci sun cika ka’idojin inganci da aminci.

” Masana’antar abinci mai inganci za ta iya taimakawa wajen bunkasar tattalin arziki, samar da ayyukan yi da inganta rayuwa,” in ji Osinowo.

Shugaban NIFST ya kuma bukaci gwamnati da ta tallafa wajen samar da abinci a cikin gida da sarrafa su domin rage dogaro da kayan abinci da ake shigowa da su Najeriya. (NAN) (www.nannews.ng)

FOG/COF

=========

Edited by Christiana Fadare

Uncategorized

Shugaban Sojoji yi kira da a hadin gwiwa don jin dadin matan da mazansu suka mutu, da marayu

Shugaban Sojoji yi kira da a hadin gwiwa don jin dadin matan da mazansu suka mutu, da marayu

Taimako

Daga Habibu Harisu

Sokoto Jan. 13, 2025 (NAN) Manjo Janar Ibikunle Ajose, babban kwamandan runduna ta 8 ta rundunar sojojin Najeriya dake Sokoto, ya bukaci hadin gwiwa da kungiyoyin mata domin inganta ayyukan jin dadin matan da mazansu suka mutu da kuma marayu.

Ya yi wannan kiran ne a yayin taron lacca da sashin ya shirya a wani bangare na bikin tunawa da sojojin Najeriya na shekarar 2025 (AFRDC) da aka yi ranar Litinin a Sokoto.

Ajose ya jaddada muhimmiyar rawar da kungiyar matan sojan Najeriya (NAOWA), kungiyar matan soja, da kwamitocin jin dadin jama’a ke takawa wajen inganta ladabtarwa da karfafawa mata da kananan yara.

Ya kuma jaddada bukatar wadannan kungiyoyi su kara kaimi wajen gudanar da yakin neman zabe a kan zamantakewar aure da iyali, tarbiyyar ’ya’ya da ta dace, da sauran batutuwan da suka shafi inganta rayuwa.

Ya kuma bayyana mahimmancin taimako mai dorewa don tallafa wa mata da yara, musamman zawarawa da marayu a fannin aikin soja.

“Muna bukatar karin dabaru don magance kalubalen ci gaba daga masu ruwa da tsaki musamman wajen magance matsalolin da ma’aikatan soji ke fuskanta yayin da suke bakin aiki da kuma bayan haka,” in ji shi.

Ajose ya kuma yi tsokaci kan sadaukarwar da jami’an soji suka yi wajen tabbatar da tsaron al’umma tare da karfafa gwiwar kowa da kowa ya girmama jaruman da suka mutu ta hanyar ba da gudummawar hadin kai da zaman lafiya a cikin al’ummarsu.

Ya kuma shawarci ma’aikatan da su tabbatar an sanya sunayen ma’auratan a matsayin Next na Kin (NOK) a cikin takardun hukuma don gujewa sabani bayan mutuwar ma’aikata.

Ajose ya jaddada cewa aure mai kyau ba shi da wani amfani idan mutum yana zaune da abokiyar zaman aure da bai amince da shi ba, inda ya bukaci ma’aikatan soji da su gyara irin wadannan matsalolin a rayuwarsu.

A yayin taron, babban bako mai jawabi, Kyaftin Dabotaribo Henry, ya tattauna batun tanadin dokar rundunar sojan kasar dangane da fasalin mutuwa, tanadin jin dadin yara, da sauran hakkokinsu.

Henry ya zayyana buƙatun da suka wajaba don da’awar mutuwa mai sauƙi tare da gargaɗin ma’aikata game da zaɓar NOK mai alhakin da cike bayanan banki daidai.

A nata jawabin shugabar kungiyar lauyoyin Najeriya NBA reshen jihar Sokoto, Madam Rasheeda Muhammad ta jaddada muhimmancin zabar NOK mai kyau.

Ta bayyana cewa, a yawancin lokuta, ’yan’uwa irin su ’yan’uwa suna yin lalata da dukiyoyin da suka mutu, wanda hakan ya sa matan da yaran da a ka mutu a ka bari tukuna cikin mawuyacin hali.

Zauren ya hada da bangaren tambayoyi da amsa inda matan da mazansu suka mutu, tsoffin sojoji da marayu suka yi tambaya game da samun tallafi da sauran tallafin da sojojin Najeriya ke bayarwa.

Taron ya samu halartar manyan baki da dama ciki har da kwamandan Garrison Brigediya Alex Tawasini da Brigediya Amadike Unaogu.

Baya ga laccar, kungiyar ta shirya taron wayar da kan jama’a a Gidan Gabas da ke karamar Hukumar Dange/Shuni ta Jihar Sakkwato, inda aka ba da aikin jinya kyauta ga mutane kusan 5,000.

Brigediya Ogbonnaya Igwe, wanda ya wakilci Ajose, ya ce wayar da kan jama’a na daga cikin al’adar sojojin Najeriya.

Ayyukan jinya sun haɗa da maganin zazzabin cizon sauro da hauhawar jini, kula da ido, aikin haƙori, tantance ciwon sukari, da kula da yara.(NAN)(www.nannews.ng)

HMH/AMM

========

Abiemwense Moru ne ya gyara

Uncategorized

Afirka na da abin da ake bukata don bunkasa kanta – Tinubu

Afirka na da abin da ake bukata don bunkasa kanta – Tinubu

Ci gaba

By Salif Atojoko

Abuja, Jan 14, 2025. Shugaba Bola Tinubu ya ce Afirka na da abin da ya kamata ta bunkasa kanta, don haka ya kamata ta sa ido a don inganta harkokin kasuwanci tsakanin Afirka da jama’a da kuma nahiyar Afirka.

Shugaban ya fadi haka ne a kan asusunsa na yanar gizo a ranar Litinin, inda ya kara da cewa ya samu nasarar tattaunawa da Shugaban Ruwanda, Paul Kagame, a jajibirin makon Dorewa na Abu Dhabi (ADSW 2025).

“Muna da albarkatun, mutane da kuma iya kwarewa. Dole ne mu sa ido don inganta kasuwanci da haɗin gwiwa tsakanin Afirka don amfanar jama’ar Afirka da nahiyar baki daya.

“ Afirka a yanzu tana ci lokacinta, Za mu iya. Dole mu hada hannu. Za mu yi abinda ya da ce,” in ji Tinubu.

Shugaban ya bar Abuja ne a ranar 11 ga watan Janairu domin halartar taron 2025 na Abu Dhabi Sustainability Week.

Shugaban Hadaddiyar Daular Larabawa, Sheikh Mohamed Al Nahyan, ya gayyaci shugaba Tinubu domin halartar taron, wanda zai gudana a Masarautar daga ranar 12 zuwa 18 ga watan Janairu.

Ana sa ran taron zai tattaro shugabannin kasashen duniya don hanzarta ci gaba mai dorewa da kuma ciyar da ci gaban tattalin arzikin kasashe gaba gaya.

Taron mai taken, ‘Nexus na Gaba; Supercharging Sustainable Progress,’ zai baiwa masu tsara manufofi, ‘yan kasuwa, da shugabannin ƙungiyoyin jama’a damar gano hanyoyin da za a bi don saurin sauyi zuwa tattalin arziƙi mai dorewa da kuma haifar da sabbin hanyoyin zamani na wadata ga kowa. (NAN) (www.nannews.ng)

SA/MNA

Maureen Atuonwu ta gyara

 

Uncategorized

Karamar Hukumar Hadejia ta haramta da daukar fasinjoji barkatai 

Karamar Hukumar Hadejia ta haramta da daukar fasinjoji barkatai

Parks
Daga Muhammad Nasir Bashir
Dutse, Jan. 13, 2025 (NAN) Majalisar karamar hukumar Hadejia ta jihar Jigawa ta ce ta haramta duk wani wurin dauka da sauke fasinjoji maras izini a yankin domin rage cunkoso da sauran matsalolin tsaro.

Jami’in yada labarai na karamar hukumar, Alhaji Muhammad Talaki, ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya rabawa kamfanin dillancin labarai na Najeriya NAN a ranar Litinin.

Talaki ya ce an sanar da haramcin ne a cikin wata sanarwar da a fitar fitar a karshen taron kwamitin rage cunkoson ababen hawa na majalisar Hadejia a ranar Laraba a Hadejia.

“Kwamitin rage cunkoson ababen hawa na karamar hukumar Hadejia ya hana daukar fasinjoji da sauke kaya da lodin fasinjoji a wajen wuraren da aka amince da su a fadin yankin.

“Wannan na kunshe ne a cikin wata sanarwar da Shugaban kwamitin kuma mai kula da Motoci na shiyyar, Alhaji Sani Barde, ya fitar jim kadan bayan kammala taron kwamitin da ma’aikata da ma’a sana’ar sufuri da kuma kungiyoyin ‘yan kasuwa na yankin.

“Saboda haka, ana umurtar motocin haya da kananan motocin bas da su dauko da sauke fasinjojin su kawai a wuraren da gwamnati ta amince da kuma ta kebance tasha a yankin karamar hukumar,” in ji shi.

Talaki ya bayyana cewa an yanke shawarar ne bayan dogon nazari kan yadda za a rage cunkoson ababen hawa da ke haddasa yawaitar hadurra a tituna da kuma rashin bin ka’ida a yankin.

Ya ce, kwamitin ya kuma amince cewa, daga yanzu duk wani direban mota da aka kama yana tukin mota da hadari a kowace hanya a yankin, musamman a lokacin daurin aure, za a gurfanar da shi a gaban kuliya.

A cewarsa, duk wani ko direban da aka samu yana lodin fasinja ko lodi kaya gefen hanya da kuma daukar fasinja saman ababan hawa za a gurfanar da shi gaban kotu.

“Kwamitin ya kuma yanke shawarar cewa direbobin da ke da hannu wajen shan miyagun kwayoyi, gudu wuce kima da kuma wadanda ba su kai shekaru ba za su fuskanci fushin doka.

“Har ila yau, kwamitin ya amince da soke duk izinin rumfunan wucin gadi a kan manyan tituna a yankin kuma ya shawarci wadanda ke da irin wannan izini su tuntubi majalisar don sabunta,” in ji shi.

Talaki ya yi nuni da cewa, “an dauki kwakkwaran matakai ne domin rage yawan hadurran tituna tare da dakile cunkoson ababen hawa domin kare rayuka da dukiyoyin ‘yan kasa.

Sanarwar ta bayyana cewa taron ya samu halartar wakilan hukumomin tsaro da shugabannin gargajiya na yankin. (NAN) (www.nannews.ng)

MNB/GOM/USO
Gregg Mmaduakolam/Sam Oditah ya gyara

Uncategorized

Ba wa Sarakuna rawa a tsarin mulki nada mahimmancin don magance matsalar tsaro – Danagundi

Ba wa Sarakuna rawa a tsarin mulki nada mahimmancin don magance matsalar tsaro – Danagundi

Tsaro

Daga Philip Yatai/Angela Atabo/Emmanuel Oloniruha

Abuja, Oct. 3, 2024 (NAN) Wani dan majalisar masarautar Kano, Alhaji Aminu Danagundi, Sarkin Dawaki Babba na Kano, ya ce rawar da tsarin mulki ya baiwa sarakunan gargajiya shine jigon magance matsalolin tsaro a fadin kasar nan.

Danagundi ya bayyana hakan ne a Abuja ranar Alhamis yayin taron lacca na shekara-shekara na Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya.

Lakcar mai taken “Rashin tsaro a yankin Sahel (2008-2024): Rarraba kalubalen Najeriya, Hukumar NAN ce ta dauki nauyinta a wani bangare na kokarin magance matsalar rashin tsaro a yankin Sahel da Najeriya.

Ya shaida wa NAN a gefen taron cewa sarakunan gargajiya ne ke kula da harkokin tsaron cikin gida kai tsaye tun kafin mulkin mallaka.

“Saboda sun san wanda ke shigowa da wanda ke fita daga cikin al’ummarsu a kowane lokaci. Don haka sarakunan gargajiya na da matukar muhimmanci ga tsaro a Najeriya.

“Duk da haka, dole ne a ba da gudummawa, bisa tsarin mulki, don sarakunan gargajiya su sami damar yin yaki da rashin tsaro a cikin al’umma.

“Idan muka yi haka, akalla, za mu samu kwanciyar hankali a kasar.

“Amma idan ba tare da cibiyoyin gargajiya ba, ba za a iya magance matsalar rashin tsaro ba. Zan iya tabbatar muku,” inji shi.

Ya bukaci shugabannin siyasa a kasar nan da su rika rike sarakunan gargajiya tare da mutunta su.

A cewarsa, akwai bukatar a kara wa shugabannin gargajiya kwarin guiwa da su kara kaimi ga al’ummarsu da kuma al’ummarsu.

“Amma ba za su yi kadan ko ba komai ba tare da tanade-tanaden tsarin mulki wanda ya ba su mukamai musamman.”

Danagundi ya ce, laccar ta NAN ta bude tattaunawa don nemo mafita mai dorewa kan matsalar rashin tsaro da ake fama da ita a yankin Sahel na Afirka.

Da yake yabawa NAN kan wannan shiri, Basarake ya bayyana fatansa cewa zaman lafiya zai dawo a yankin Sahel yayin da ake ci gaba da tattaunawa tare da aiwatar da shawarwarin. (NAN) (www.nannews.ng)

FDY/ATAB/OBE/SH

=============
Sadiya Hamza ta gyara

Uncategorized

Muhalli, kalubalen tsaro da ke shafar wadatuwar arziki, zaman lafiya a Sahel – Sultan

Tsaro

Daga Philip Yatai/Angela Atabo/Emmanuel Oloniruha

Abuja, Oct. 3, 2024 (NAN) Sarkin Musulmi, Sa’ad Abubakar, ya ce kalubalan muhalli, siyasa da tsaro da ke da nasaba da wadatuwar arziki ke shafar zaman lafiya a yankin Sahel.

Abubakar ya bayyana hakan ne a Abuja ranar Alhamis a taron lacca na kasa da kasa karo na daya na Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN).

Laccar tana da taken, “Rashin tsaro a Sahel, 2008 zuwa 2024: Rarraba kalubalen Najeriya – Farawa, Tasiri da Zabuka.”

Sarkin wanda ya samu wakilcin Mai Martaba Sarkin Gumi, Mai Shari’a Lawal Hassan mai ritaya, ya ce yankin na da dimbin albarkatun jama’a, wanda ke ba da damammakin bunkasar tattalin arziki cikin sauri.

Ya bayyana yankin Sahel a matsayin yanki mai fadin gaske na Afirka, wanda ya raba hamadar Sahara zuwa Arewa da kuma Savannah masu zafi zuwa kudu, wanda ya mamaye kasa mai dama da kalubale.

“Tare da albarkatu masu yawa na ma’adinai kamar lithium, cobalt da uranium da sauransu, ana iya kwatanta yankin Sahel a matsayin yanki mafi arziki a duniya.

“Ana sa ran mutane biliyan 1.5 ne za su iya mamaye ta nan da shekara ta 2050 kuma tana da daya daga cikin mafi girma, mafi karancin yawan jama’a a duniya.

“Ko da yake tana da albarkatu masu yawa na dan Adam da na kasa wadanda ke ba da babbar dama ga ci gaban tattalin arziki cikin sauri.

“Akwai manyan kalubale – muhalli, siyasa da tsaro, wadanda ke shafar wadatuwar arziki da zaman lafiya a yankin Sahel,” in ji shi.

Abubakar ya ce, domin tunkarar wasu kalubalen, Majalisar Dinkin Duniya (MDD) ta fito da wani shiri na musamman wanda zai shafi kasashe 10 domin kara kaimi wajen habaka wadata da zaman lafiya mai dorewa a yankin.

Ya bayyana kasashe 10 da suka hada da: Burkina Faso, Kamaru, Chadi, Gambia, Haiti, Mauritania, Mali, Nijar, Najeriya da Senegal.

Sultan ya ce an gina tallafin ne a kusan fannoni shida da suka fi ba da fifiko: hadin gwiwa tsakanin iyakokin kasa, rigakafi da zaman lafiya mai dorewa, samar da zaman lafiya da ci gaba, aikin sauyin yanayi da makamashi. 

Ya bayyana cewa babban makasudin shirin tallafawa yankin Sahel na MDD shi ne kara kaimi wajen kara samar da wadata da zaman lafiya mai dorewa a kasashen yankin Sahel da ma yankuna baki daya.

Ya ce, za a yi hakan ne ta hanyar aiwatar da abubuwan da suka sa a gaba don cimma ajandar ci gaba mai dorewa ta 2030 da kuma ajandar Tarayyar Afirka ta 2030.

“Tsarin tallafin ya nuna babbar damammaki a yankin Sahel da dimbin kadarorin da ke cikin albarkatun kasa, makamashi, yawon shakatawa da al’adu.

Ya kara da cewa, “An yi shi ne don tara dukiyar jama’a da koyar da jarin da aka sanya a gaba a cikin kasashe 10 don tallafawa kokarin da ake yi,” in ji shi.

A cewarsa, yanayin tattalin arziki a yankin Sahel ya yi karfi fiye da wasu wurare cikin shekaru goma da suka gabata.

Sarkin ya ce za a kaddamar da shirin tallafa wa yankin Sahel a Gwane, yayin wani babban taro na yankin Sahel da na kungiyar Tarayyar Afirka karo na 31 a birnin Nouakchott na kasar Mauritania.

Ya ce kaddamar da rundunar hadin gwiwa ta G5 Sahel tare da tura runduna ta hadin gwiwa ta Majalisar Dinkin Duniya a yankin Sahel za ta kawo ci gaba mai ma’ana a yankin.

Sai dai ya yi nuni da cewa, duk da cewa wannan kokari na iya zama mai kyau kuma abin a yaba masa, wani muhimmin bangare na samar da zaman lafiya da gina tattalin arzikin yankin Sahel ba a ba shi kulawar da ya kamata ba.

Ya bayyana lamarin a matsayin alakar tarihi, al’adu, da addini tsakanin al’ummomin yankin Sahel.

“Yawancin zamantakewar da aka yi a cikin shekaru aru-aru, abubuwan da suka shafi addini na zamanin da suka wuce, wadanda suka yi amfani da hanyoyin kasuwanci da ake da su tare da samar da sababbi, tare da samar da sabbin garuruwa da birane, cibiyoyin kasuwanci da cibiyoyin rayuwa. .

“A cikin karnin da ya gabata, waɗannan ƙungiyoyi sun haifar da cuɗanya mai ban sha’awa na dangantaka.

“Kyakkyawan fahimtar wannan al’amari na iya ba da zurfin fahimtar abubuwan da ke sarrafa wasu daga cikin waɗannan tattalin arzikin.

“Haka kuma zai samar da tushe mai karfi wajen gina yankin Sahel na gaba kuma zai iya yin amfani da albarkatun dan adam da kayan masarufi don amfanin bil’adama,” in ji shi. (NAN) (www.nannews.ng)

FDY/ATAB/OBE/BRM

==============

Bahir Rabe Mani ya gyara

Uncategorized

Mataimakin shugaban Jami’a ya ja hankalin Gwamnatin Tarayya akan manufofin ilimi don haɓaka haɗin kai

Mataimakin shugaban Jami’a ya ja hankalin Gwamnatin Tarayya akan manufofin ilimi don haɓaka haɗin kai

Kira
By Funmilayo Adeyemi/Taiye Agbaje
Abuja, Oktoba 3, 2024 (NAN) Mataimakin Shugaban Jami’ar Tarayya a Kashere, Jihar Gombe, Farfesa Umar Pate, ya bukaci Gwamnatin Tarayya ta yi amfani da damar fannin ilimi a matsayinta domin bunkasa dunkulewar kasa.
Pate, ya bayyana haka ne a yayin wani taron tattaunawa da Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya gabatar a taron kasa da kasa karo na 1 na shekara a ranar Alhamis a Abuja.
Ya jaddada bukatar gwamnati ta fara aiwatar da manufofin da ba za su dakile ci gaban kasar ba.
Pate ya kuma bukaci masu ruwa da tsaki da su hada kai wajen tafiyar da al’amuran mu a matsayin kasa.
Ya kuma bayyana cewa shugabanni sun dauki abubuwa da dama musamman bangaren ilimi.
“Abin takaici, wasu daga cikin shugabannin siyasar mu ma ba sa tunkarar al’amuran da suka shafi tafiyar da ire-iren wadannan abubuwa a kasar mu Najeriya.
“Kuma za mu ga yadda wasu su ka zabi zamba ta kasance jagora ga siyasa. Ba wannan kadai ba, masu Addini ma suna raba kanmu.
“ Akwai mutane da ke iya fara makarantar firamare, suna zuwa makarantarsu ta firamare da Sakandare da Jami’o’in Majalisar Dattawa, suna ganin sauran jama’a ba ’yan Najeriya ba ne kamar yadda suke.
“Waɗannan su ne wasu ƙalubalen da muke gudanarwa, kuma za mu ga sakamakon yadda muke sadarwa a tsakaninmu da kuma yadda muke gudanar da wasu abubuwan fallasa cewa abokan aikinmu da waɗannan abubuwan ba za a iya magance su ta hanyar soja ba.
“Dole ne a sarrafa shi kamar yadda muke yin aikin don mu iya yin abubuwa tare kuma mu yarda cewa Najeriya ta kowa ce,” in ji shi.
Ya ce a baya Najeriya na karbar dalibai ta hanyar huldar zamantakewa daban-daban wadanda suka kafa tushe guda amma bambancin ba haka ya kasance ba yanzu.
“ Najeriya ta dauki abubuwa da yawa a banza. Na daya, ta yaya muke sarrafa bambancin mu? Akwai kabilu daban-daban, kungiyoyin addini da sauran su.
“Na yi imani a baya mun gudanar da bambance-bambancen mu fiye da yadda muka gudanar a kasar nan.
“A bangaren iliminmu, a da, makaranta za ta dauki mutane daga zamantakewa daban-daban kuma suna zuwa manyan makarantu.
“A yau, saboda mallakar kamfanoni, mun raba tsarin ilimi gaba daya. mun kuma raba makarantunmu a rayuwar addini,” inji shi.
Ya kara da cewa duk wadannan suna tattare ne da kafafen sada zumunta da kuma fashewar abubuwan da ke faruwa a bangaren yada labarai na dijital.
A cewarsa, ana tace kafafen yada labarai na yanar gizo da bayanan karya, labaran karya, kalaman batanci da duk wadanda suka fi so a tsakaninmu.
Don haka ya ce lokaci ya yi da shugabannin Afirka za su hada kai don kare bambance-bambancen yankin. (NAN) (www.nannews.ng)
FAK/TOA/SH
=========
Sadiya Hamza ta gyara
Uncategorized

Laccar NAN ta ba da haske mai mahimmanci kan abubuwan da ke haifar da rashin tsaro a yankin Sahel- FRSC Corps Marshal

Corps Marshal, Federal Road Safety Corps (FRSC) Malam Shehu Mohammed
Laccar NAN ta ba da haske mai mahimmanci kan abubuwan da ke haifar da rashin tsaro a yankin Sahel- FRSC Corps Marshal
Tsaro
By Ibironke Ariyo/Kelechi Ogunleye
Abuja, Oct. 3, 2024(NAN) Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya NAN ya bayar da wata muhimmiyar dama ta nazarin musabbabin matsalar rashin tsaro da tashe-tashen hankula a yankin Sahel.
Shugaban hukumar kiyaye hadurra ta kasa (FRSC), Malam Shehu Mohammed, ya bayyana haka a wata hira da kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) a yayin taron lacca na shekara-shekara karo na 1 na kasa da kasa ranar Alhamis a Abuja.
Laccar mai taken “Rashin tsaro a yankin Sahel (2008-2024): Rarraba kalubalen Najeriya, Hukumar NAN ce ta dauki nauyinta a wani bangare na kokarin magance matsalar rashin tsaro a yankin Sahel da Najeriya. .
Mohammed ya yaba wa NAN bisa jajircewar da ta yi wajen yada sahihan labarai, kan lokaci, da kuma amintattun labarai ga kowane lungu da sako na kasar nan da kuma wajen. 
Ya kuma amince da muhimmiyar rawar da hukumar ke takawa wajen tabbatar da gaskiya da rikon amana a fagen yada labarai.
A cewarsa, lokacin gudanar da taron ya dace, wanda ke ba da damar tattaunawa mai zurfi kan rikicin yankin Sahel, da tasirinsa a kan iyakokin Najeriya, da kuma daidaita hanyoyin tsaro.
“Mun zo nan ne domin tallafa wa dan’uwanmu kuma mai ruwa da tsaki, Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya, kan wannan muhimmiyar lacca ta farko kan harkokin tsaro.
“Tsaro yana da matukar muhimmanci ga kiyaye hadurra saboda mu ne muka fara kan hanya kuma ana gudanar da tsaro daga hanyar.
“Hanya tana ba ‘yan fashi da masu hannu da shuni damar tafiya duk inda suke so su aikata wannan danyen aikin nasu don haka mu masu ruwa da tsaki ne.
“Amma a matsayin hukumar da ke da alhakin samar da tabbatar da tsaro ga masu ababen hawa da ‘yan Najeriya, ba za mu yi kasa a gwiwa ba kan ayyukanmu,” in ji shi.
Shugaban hukumar ta FRSC ya bayyana irin dabarun da rundunar ke da shi wajen yin rigakafi da kuma tunkarar barazanar tsaro, inda ya yi nuni da irin dimbin kungiyoyin da suke sintiri da kuma hanyoyin tattara bayanan sirri.
Mohammed ya ce hukumar ta FRSC tana da alaka mai kyau da sauran hukumomi, inda take ba da bayanan tsaro da bayanan da suka dace a duk lokacin da aka bukata.
Ya kara da cewa hadin kan yana da matukar muhimmanci ga aikin hukumar FRSC a matsayinsa na jagororin tafiyar da zirga-zirgar ababen hawa a Najeriya.
“Dangantakar rundunar da sauran hukumomin tana da kyau sosai domin a duk lokacin da suka nemi bayanai ko bayanai dangane da tsaro, mu kan samar cikin gaggawa.
“Kuma hakan, za mu ci gaba da yin hakan a namu bangaren.
“Za mu ci gaba da samar da bayanan da ake bukata, bayanan da ake bukata da za mu iya bayarwa kuma mun yi imanin kasar za ta iya magance wadannan kalubalen tsaro,” in ji shi.
Shugaban na FRSC ya amince da cewa Najeriya ta nuna jajircewa wajen tunkarar kalubalen tsaro, sannan ta taka muhimmiyar rawa a kokarin yaki da ta’addanci a yankin.
“Kwarai da gaske da kasar nan ta dauka na magance matsalolin tsaro da hada kai da kasashe makwabta domin yakar ta’addanci abin a yaba ne kwarai da gaske,” in ji shi.
Da yake karin haske game da watannin ember da kuma mace-macen matafiya, FRSC Corps Marshal ya ce, hukumar za ta kara kaimi wajen wayar da kan fasinjoji da wayar da kan fasinjoji domin inganta hanyoyin tsaro a fadin kasar nan.
Mohammed ya ce, fasinjojin sukan dauki nauyin da wuce adadi, yana mai jaddada bukatar daukar yin hadin gwiwa.
“Muna sake fasalin tsarin watannin ember. Hanyarmu a wannan karon za ta kasance da yawa akan fasinjoji.
“Mun kasance muna kan direbobi, amma a wannan karon, muna canjawa zuwa shiga har ma da matafiya domin su yi magana kan tukin ganganci.
“A yawancin lokuta, fasinjoji ne abin ya shafa, duk da haka shiru.
“Muna so su gargadi direbobi da kuma bayar da rahoton abubuwan da suka faru domin su taimaka wajen magance matsalolin da za a iya kaucewa afkuwar hadurran a fadin kasar nan musamman a cikin watannin da suka wuce,” in ji shi.(NAN) (www.nannews.ng)
ICA/KAYC/SH
=========
Sadiya Hamza ta gyara