Category Muhalli

Daga Celine-Damilola Oyewole

Ambaliya

Minna, 5 ga Agusta, 2025 (NAN) Matar shugaban kasa, Sen. Oluremi Tinubu ta ba da gudummawar Naira biliyan daya don tallafawa mutanen da annoba ta shafa a fadin jihar Neja.

Tinubu, ta bayar da wannan tallafin ta hanyar aikin da ta kirkiro na Renewed Hope Initiative (RHI) a ranar Talata a Minna, ta ce wadanda za su ci gajiyar su ne wadanda ambaliyar ruwa, gobara, da hatsarin kwale-kwale da wadanda harin ‘yan fashi ya shafa.

Ta bayyana annoba a matsayin abin dubawa, inda ta ce, hakika wadannan lokuta ne masu wahala, ta kuma yi adduar Allah ya jikan wadanda suka rasu, tare da ba marasa lafiya wadanda suka jikkata Lafiya.

Uwargidan ta kuma amince da sa hannun gwamnatin tarayya cikin gaggawa, wajen raba kudade da kayayyakin agaji ga wadanda abin ya shafa.

Bugu da kari ta yi nuni da cewa, tausayi yana inganta al’umma ya na kuma kara mata jajircewa a lokutan wahala, inda ta kara da cewa, ya kamata mutane su koyi tausayawa juna.

“Na yi farin ciki da cewa Shugaba Bola Tinubu, ya amince da gaggauta a saki kudade da kayayyakin abinci don taimakawa wajen farfado da gine-ginen da ambaliyar ruwa ta lalata.

“Na zo nan ne domin in jajanta wa Gwamna Mohammed Bago, da al’ummar Jihar Neja, kan mumunar ambaliyar ruwa da ta addabi karamar hukumar Mokwa, wanda ya yi sanadin mutuwar mutane da dama.

“Ina kuma yabawa kokarin gwamnan, na tashi tsaye wajen aiki tare da bayar da gudummawar kudade da abinci, domin tallafawa iyalan da suka rasa matsugunansu.

“Don tallafawa kokarin sake gina jihar Neja, majalisar gudanarwar kungiyar Renewed Hope Initiative, ta bayar da gudummawar Naira biliyan daya, tare da kayayyakin agaji.

“Kayayyakin sun hada da tufafi, takalma, da buhunan shinkafa 50,000 ga jihar ta Neja,” inji Uwargidan shugaban kasa Tinubu.

Mai dakin shugaban Kasar ta kuma jajantawa wadanda hatsarin kwale-kwale ya rutsa da su, da wadanda harin ‘yan bindiga ya rutsa da su, kana da wadanda suka ibtila’in gobara a jihar.

“A matsayina na uwa, na yi imanin cewa dukkanmu za mu iya shawo kan wannan bala’i tare da taimakawa al’umma ta wartsake. Allah ya baku lafiya, ya kuma jikan wadanda suka rasu.

“Za a yi amfani da kudaden wajen bada tallafin gidaje da muhimman kayayyaki, don a taimakawa iyalan wadanda suka rasa matsugunansu domin su dawo kan kafafunsu,” Uwargidan ta ce.

Haka kuma, ta jaddada cewa wannan ya yi daidai da manufar shirin nata, kamar yadda yake kunshe a taken su “Ingantacciyar Rayuwa zuwa ga Iyalai”.

Kamfanin Dillancin labarai na kasa (NAN), ya ruwaito cewa, gwamnan Neja, Umar Bago, ya yabawa shugaba Tinubu da matarsa bisa goyon bayan da suke baiwa jama’a. (NAN) (www.nannews.ng)

Edited by Aisha Ahmed

Ambaliyar ruwa ta lalata gidaje, gonaki 80 a Langtang ta Kudu

Ambaliyar ruwa

By Polycarp Auta

Jos, Oktoba 6, 2024 (NAN) Wata mummunar ambaliyar ruwa da ta afku a karamar hukumar Langtang ta Kudu a jihar Filato, ta lalata gidaje da gonaki 80.

Ambaliyar wadda ta afku a tsakanin Juma’a da Lahadi, ta raba dubban mutane da muhallansu tare da yin awun gaba da kayayyakinsu.

Saidai an yi sa’a, ba ta yi asarar rayuka ba.

Mista Yintim Nimilam, sakataren kungiyar ci gaban al’ummar Sabon Gida, ya bayyana lamarin a matsayin abin takaici, inda ya bayyana yadda sama da iyalai 80 suka rasa matsugunnansu.

“Yan gudun hijirar suna neman mafaka a gurin makwabta, abokai, da dangi,” ya ce.

Wani mazaunin garin, Mista Nandul Solomon, ya bayyana damuwar al’ummar, inda ya yi kira da gwamnati da ta dauki matakin gaggawa domin rage musu radadi.

“Muna kira ga gwamnati da hukumomin da abin ya shafa da su kawo mana dauki.” (NAN) ( www.nannews.ng )

AZA/AMM

Abiemwense Moru ne ya gyara

Fassara daga Nabilu Balarabe

ICRC ta kwashe mutane 117 daga cibiyoyin kiwon lafiya 4 a Maiduguri

Ficewa

Daga Franca Ofili

Abuja, Satumba 23, 2024 (NAN) Kungiyar agaji ta Red Cross ta ce ta kwashe mutane 117 daga cibiyoyin kiwon lafiya hudu da ambaliyar ruwa ta shafa a jihar Borno.

Aliyu Dawobe, jami’in hulda da jama’a na ICRC ne ya bayyana haka a cikin wata sanarwa a ranar Litinin a Abuja.

Ya ce kungiyar ta kuma bayar da gudummawar jakankuna 150 ga hukumar NRCS, da asibitin kwararru na jihar da kuma hukumar bayar da agajin gaggawa ta jihar.

“ Madatsar ruwan Alau ta fashe ne da sanyin safiyar ranar 10 ga watan Satumba, abinda ya haddasa ambaliyar ruwa a Maiduguri.

“Kafin faruwar lamarin, ruwan sama kamar da bakin kwarya ya mamaye yankuna da dama a jihar lamarin da ya shafi hanyoyin shiga.

“Fiye da mutane 414,000 ne abin ya shafa tare da lalata gidaje da dama da amfanin gona.

“Akwai matukar damuwa ga fararan hula wadanda rikicin yankin ke cigaba da shafa,” in ji Dawobe.

A cewarsa, hadakar kungiyoyin agaji na ICRC da na NRCS ne ya shiga aikin bincike da ceton.

Ya ce sun kuma gudanar da aikin kwashe marasa lafiya tare da bayar da agajin gaggawa, da kuma hada kan iyalai da ambaliyar ruwa ta raba su da kuma kula da gawarwaki cikin aminci.

“Kungiyoyin sun kwaso gawarwaki 22 zuwa yau, yayin da yara 76 suka koma ga iyalansu.

“An kwashe mutane 117 daga cibiyoyin kiwon lafiya hudu da ruwan ya shafa.

“Hukumar ICRC ta kuma ba da gudummawar jakunkuna 150 ga NRCS, Asibitin Kwararru na Jiha da Hukumar Ba da Agajin Gaggawa ta Jiha (SEMA).

“NRCS ta kaddamar da ayyukan inganta tsafta a sansanoni uku da su ka karbi bakuncin al’ummomin da ambaliyar ruwa ta shafa tare da hadin gwiwar ICRC,” in ji Dawobe.

Dawobe ya ce a wani bangare na shirin rigakafin cutar kwalara, ICRC ta tanaji magunguna da suka hada AquaTabs da hodar chlorine don shirin ko ta kwana.

“Ana horar da masu aikin sa kai na NRCS kan yadda ake amfani da wadannan kayan kuma suna ba da fifiko wajen tsaftace rijiyoyi, famfunan hannu, rijiyoyin burtsatse, da sauran hanyoyin ruwa na al’umma.

“ICRC ta shirya zaman tallafi na zamantakewa don ma’aikatan NRCS da masu sa kai waɗanda suka shiga cikin ayyukan mayar da martani da yawa.

“A cikin kwanaki masu zuwa, ICRC tare da haɗin gwiwa tare da NRCS, za ta mika muhimman kayan gida ga gidajen da abin ya shafa, ciki har da taburmai, barguna, kayan dafa abinci, gidajen sauro, bokiti, sabulu, kayan tsaftacewa da tufafi, ” Yace.

A cewarsa, ICRC ta kuma taimaka wa Nijar, Kamaru da Chadi don magance matsalar ambaliyar ruwa.(NAN)( www.nannews.ng)

FNO/AMM

Fassara daga Nabilu Balarabe

=======

Ambaliyar ruwa ta kashe mutum 20, ta raba 2,000 da gidajensu a Yobe

Ambaliyar
Daga Nabilu Balarabe
Gashua (Yobe), 7 ga Satumba, 2024 (NAN) Mutane 20 ne suka mutu sakamakon mummunar ambaliyar ruwa da ta afku a karamar hukumar Bade ta jihar Yobe tun farkon watan Agusta, in ji shugabanta, Alhaji Babagana Ibrahim.

Ibrahim ya shaidawa kamfanin dillancin labarai na Najeriya, (NAN) ranar Juma’a a Gashua cewa yawancin wadanda suka mutun sun makale ne a karkashin baraguzan gidajen laka da suka ruguje.

Ya ce ambaliyar ta lalata gidaje sama da 10,000 kuma ta yi awun gaba da filayen noma a cikin ya Kuna kusan 200.

Shugaban ya lissafa kauyukan da bala’in ya fi shafa da suka hada da Misilli, Lawan Musa, Dagona, Dala, Katuzu da Sabongarin Gashua.

Ya ce mutane 2,000 da ambaliyar ruwa ta raba da muhallansu suna samun mafaka a sansanoni uku  da a ka Taba da a Gashua.

Ya lissafa sansanonin a da suka hada da Goodluck, Zango 2 da Babuje.

Ibrahim ya ce majalisar karamar hukumar tana kokarin ciyar da ‘yan gudun hijirar abunci tun lokacin da suka zo sansanonin.

Ya ce kwanan nan Sanata Ahmed Lawan, tsohon shugaban majalisar dattawa ya bayar da gudummawar naira miliyan 10 ga wadanda abin ya shafa, yayin da gwamnatin jihar tuni ta fara raba kayan abinci ga wadanda abin ya shafa.

Ya kuma bukaci gwamnatin tarayya da ta kai dauki ga wadanda ambaliyar ruwa ta rutsa da su wadanda a kullum yawansu ke karuwa.

“ Mutane na cikin halin kaka-ni- kayi saboda girman wannan ibtila’in da ya faru kuma ya sha karfin karamar hukumar Bade.

“Don haka ne nake kira ga gwamnatin tarayya ta hannun Hukumar Ba da Agajin Gaggawa ta Kasa (NEMA), da ta kawo mana agaji, ganin yadda ’yan gudun hijira ke ci gaba da karuwa,” in ji shi.(www.nannews.ng) (NAN)

NB/ETS

Hamada na tilastawa mutane tserewa daga gidajensu a Jihar Yobe – Shugaban hukuma

Hamada
By Nabilu Balarabe
Damaturu, Augusta 30, 2024 (NAN) Kwararowar Hamada na cigaba da tilastawa al’umomi da dama a karamar hukumar Yusufari ta jihar Yobe barin yankunansu na asali.

Shugaban karamar hukumar, Alhaji Baba Aji, ya bayyana hakan ne a wata hira da kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) a Damaturu ranar Juma’a.

Ya ce dunkulewar yashi ya mamaye filaye da gidaje a cikin gundumominsu, lamarin da ya hana mutane da dabbobi da yawa cigaba da zama a yankunan.

“ Hamada ta kori mutane da yawa daga asalinsu. Wasu daga cikin wadannan mutanen yanzu haka suna samun mafaka a kauyen daban daban.

“Idan ka je kauyukan da abin ya shafa za ka ga dunkulewar yashi na ci gaba da matsowa kusa da gidaje.

“Wannan lamarin ya tilasta wa wasu daga cikinsu yin hijira zuwa garin Nguru.

“Sauran yankunan da hamadar ta shafa sun hada da Tulo-Tulo da Bula-tura, garuruwa biyu masu iyaka da Jamhuriyar Nijar.

“Garuruwanmu na fuskantar hadarin bacewa,” in ji Aji.

Shugaban ya bayyana damuwarsa kan cewa nan ba da jimawa hamadar za ta shiga wani tapki mai matukar muhimmanci wajen samar da ruwa a yankin, idan ba a dauki matakan gaggawa na dakile hakan ba.

“ Dunkulewar yashin na barazana ga wani tabki mai ban sha’awa wanda ya ke samar da ruwa don anfanin gida da shuke-shuke musamman lokacin rani

“Wannan haɗari ne a fili kuma ga tattalin arzikin jama’ar mu, ma su noman rake, tumatur, rogo, gyada har ma da dankali.

“Idan aka bar tafkin ya bushe, za a samu matsalar tattalin arziki don mutane za su rasa aikin yi,” in ji shi.

Aji ya bayyana cewa kokarin da karamar Hukumar, gwamnatin jinar, da aikin Great Green Wall na gwamnatin tarayya da ma kungiyoyi masu zaman kansu suka yi ya yi kyau, amma bai samar da sakamakon da ake bukata ba.

Don haka shugaban ya yi kira ga Gwamnatin Tarayya da ta samar da wani gandu a yankin domin dakile yashin.

“Ina kira ga ofishin asusun kula da muhalli da gwamnatin tarayya da su ayyana dokar ta-baci kan kwararowar hamada a karamar hukumar Yusufari.

“Muna buƙatar gagarimin shirin dashen itatuwa don hana cigaba da kwarrowar hamadar,” inji shugaban.

Akan shirin karfafa aikin gona na jihar, ya yabawa gwamna Mai Mala Buni, bisa yadda ya ware injinan gona da sauran kayayyakin amfanin gona wa yankin.

“Kayan aiki, taki da ingantattun iri da aka baiwa manoman sun zo akan gaba, lokacin da manoma suka fi bukata.

“ Saboda rarraba kayan gonan a kan kari, za mu girbi amfanin gona mai yawa a wannan shekara, Insha Allahu .

“Saidai mun fuskanci ambaliyar ruwa da zaizayar kasa a bana saboda ruwan sama kamar da bakin kwarya, lamarin da ya kai ga rugujewar gine-gine tare da lalata amfanin gonaki.

“Mun kai tawaga daga gwamnati da SEMA inda gine-ginen suka ruguje, kuma muna sa ran taimako daga gare su nan ba da jimawa ba.(www.nannews.ng)(NAN)
NB/YEN/HMH
============
Mark Longyen ne ya gyara
08032857987