All posts by Hadiza Mohammed-Aliyu

Kwararru na neman goyon bayan masu ruwa da tsaki don dakile karkacewar jirgin kasa

Goyon Baya
Daga Vivian Emoni
Abuja, Satumba 18, 2025 (NAN) Farfesa Umar Katsayal, Mataimakin Shugaban Jami’ar Sufuri ta Tarayya da ke Daura,
Jihar Katsina, ya yi kira da a kara yin hadin gwiwa a tsakanin masu ruwa da tsaki domin magance matsalar tabarbarewar jiragen
kasa da sauran kalubalen da ke addabar hanyar jirgin kasa a Najeriya.

Katsayal ya yi wannan kiran ne a wata tattaunawa da ya yi da Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya (NAN) a Abuja.

Ya ce irin wannan hadin gwiwa zai inganta fannin da kuma bayar da gudummawa sosai ga ci gaban tattalin arzikin kasar.

A cewarsa, ana iya magance matsalar tabarbarewar jiragen kasa ta hanyar kula da tituna, jiragen kasa, da kayan aiki akai-akai.

Ya jaddada bukatar tsaurara matakan tsaro da samar da kwararrun ma’aikata da ma’aikatan kula da su.

“Gwamnati ba za ta iya yin aikin ita kadai ba. Masu ruwa da tsaki daban-daban a fannin sufuri dole ne su goyi bayan gwamnati wajen magance matsalar tabarbarewar jiragen kasa da sauran batutuwan da suka shafi tsarin.”

Ya yi nuni da cewa, hadin gwiwa da abokan huldar gida da waje na da matukar muhimmanci wajen aiwatar da matakai masu dorewa
a fannin layin dogo.

Mataimakin shugaban jami’ar ya bayyana fa’idar sufurin jiragen kasa, inda ya bayyana cewa ingantaccen tsarin layin dogo yana samar da tsarin sufuri mai sauri, abin dogaro kuma mai tsada ga fasinjoji da kaya.

Ya ce daya daga cikin muhimman makasudin taron da baje kolin jiragen kasa na kasa da kasa karo na 2 na Abuja shi ne hada kan masu ruwa da tsaki don raba ra’ayoyi da ilimin da za su ciyar da harkar sufurin jiragen kasa gaba.

Karfafa harkar sufurin jiragen kasa, ya ce, zai inganta ci gaban tattalin arziki ta hanyar saukaka harkokin kasuwanci, kasuwanci, yawon bude ido, da samar da ayyukan yi a fannoni daban-daban kamar ayyuka, kula da gine-gine.

Katsayal ya ce “hanyoyin layin dogo suna da mutuƙar mu’amala da muhalli, suna samar da ƙarancin iskar gas a kowace tan na kaya ko kowane fasinja idan aka kwatanta da jigilar hanya.”

Ya yi kira ga masu ruwa da tsaki da suka hada da gwamnatocin tarayya da na jihohi, da masana na kasa da kasa, da ‘yan Nijeriya baki daya, da su ba da goyon baya da karfafa tsarin layin dogo domin amfanin kasa.

Game da aiwatar da ayyuka, Katsayal ya bukaci gwamnati da ta tabbatar da aiwatar da ayyukan samar da ababen more rayuwa a fannin.

Ya jaddada mahimmancin nazarin yuwuwar tsara hanya da ƙira mai kyau.

Ya kara da cewa dole ne kwararrun masana fasaha su rika sanya ido akai-akai don tabbatar da kulawar da ta dace da kuma hana tabarbarewar ababen more rayuwa ko matsalolin fasaha.

“Tsarin aiwatarwa yana buƙatar haɗin gwiwa tsakanin hukumomin gwamnati, kamfanoni masu zaman kansu, da sauran masu ruwa da tsaki,” in ji shi. (NAN)(www.nanewd.ng)
VOE/AMM
=========
Abiemwense Moru ce ta gyara

Tinubu ya bar Abuja zuwa Turai domin hutun shekara

Hutu
Daga Muhyideen Jimoh
Abuja, 4 ga Satumba, 2025 (NAN) Shugaban kasa Bola Tinubu zai bar Abuja 4 ga watan Satumba, don fara hutun aiki a Turai a wani bangare na hutun shekara ta 2025.

Mai magana da yawun shugaban kasa, Mista Bayo Onanuga ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya fitar ranar Alhamis a Abuja.

Onanuga ya bayyana cewa hutun zai dauki kwanaki 10 na aiki.

Ya kara da cewa Tinubu zai shafe tsawon lokaci tsakanin Faransa da Birtaniya sannan ya dawo kasar.
(NAN)(www.nannews.ng)
MUYI/JPE
========
Joseph Edeh ne ya gyara 

Hukumar NAFDAC ta horas da masu yin burodi a Bauchi

Tsafta
Daga Ahmed Kaigama
Bauchi, Satumba 4, 2025 (NAN) Hukumar kula da ingancin abinci da magunguna ta kasa (NAFDAC) ta wayar da kan manyan masu yin burodi a jihar Bauchi akan mahimmancin kyakkyawan tsarin tsafta (GHP) wajen noman biredi.

Shirin wayar da kan jama’a, mai taken “Masana’antar Biredi Ƙarfafa Biyayya ta GHP,” ya haɗu da masu yin burodi, masu
mulki, da masu ruwa da tsaki don haɓaka mafi kyawun ayyuka a cikin amincin abinci.

Da yake jawabi a wurin taron a ranar Talata, Mista Hamisu Yahaya, kodinetan NAFDAC na jihar, ya ce GHP ta kunshi
matakan da suka dace don tabbatar da amincin abinci da tsaftar muhalli a duk lokacin da ake samar da abinci.

“Wannan wani bangare ne na kokarin karfafa tsarin samar da abinci a Najeriya da kuma inganta samar da biredi lafiya,” in ji shi.

Yahaya ya bayyana cewa ayyukan biredi na bukatar tsauraran matakan tsafta, tsaftataccen wuri, ingantaccen maganin kwari, da kuma kula da abinci yadda ya kamata don hana kamuwa da cutar ta jiki, sinadarai, da kuma halittu.

Ya lura cewa GHP wani abu ne da ake buƙata don Kyawawan Ayyukan Masana’antu (GMP) da Binciken Hanzari da Matsalolin Kula da Mahimmanci (HACCP), waɗanda ke da mahimmanci don samar da aminci da ingancin gasa.

Har ila yau horon ya ƙunshi ka’idodin marufi, ƙa’idodin tsabta, ƙa’idodin alamar kasuwanci, da sauran mahimman matakan bin ƙa’idodin da aka tsara don haɓaka amincin abinci da tsaro.

Yahaya ya jaddada kudirin hukumar NAFDAC na karfafa bin ka’ida a bangaren buredi, tare da marawa burin gwamnatin tarayya na tabbatar da wadatar abinci da lafiyar al’umma.

A nasa jawabin, shugaban kungiyar Masters Diers and Caterers of Nigeria (AMBCN) reshen Bauchi, Alhaji Adamu Muhammad, ya yabawa hukumar ta NAFDAC bisa wannan shirin da aka yi a kan lokaci.

Ya ce wayar da kan jama’a zai inganta yadda gidajen burodin ke bin ka’idojin kare abinci na kasa da kasa.

Alhaji Usman Mohammed, mai kamfanin Haske Bread, ya kuma yaba wa horon tare da yin alkawarin cewa masu yin burodi za su aiwatar da tsarin tsaftar muhalli a harkokinsu na yau da kullum.

Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa, manyan masu ruwa da tsaki da suka halarci taron sun hada da wakilai daga hukumar kula da ingancin kasa (SON), cibiyar samar da kayayyaki ta kasa, hukumar wayar da kan jama’a ta kasa (NOA), da kuma hukumar kula da harkokin kamfanoni (CAC).(NAN)(www.nannews.ng)
MAK/AMM
=========
Abiemwense Moru ce ya gyara

Tinubu ya taya Shettima murnar cika shekaru 59 a duniya 

Murna
Daga Muhydeen Jimoh
Abuja, Satumba 2, 2024 (NAN) Shugaban kasa, Bola Tinubu, ya bayyana farin cikinsa ga mataimakin shugaban kasa, Kashim Shettima, bisa cikarsa shekaru 59 a duniya, inda ya yaba da amincinsa, da hadin gwiwarsa, da kuma sadaukarwar sa wajen gina kasa Nijeriya. 

A cikin wani sako na mussamman, Tinubu ya yi murnar zagayowar ranar haihuwar Shettima, inda ya kira shi amintacce abokin aiki musassamman wajen sabunta kasa.

Ya ce “yau, Satumba 2, 2025, ta ba da wata dama ta musamman don murnar ranar haihuwar ɗan’uwana, abokin tafiya kuma mataimakin
shugaban ƙasa.

“Tun da muka fara wannan tafiya, tare da hadin kai tare da hangen nesa na gina kasa mai ci gaba, jajircewarka, dagewar ka da kuma imani.da daukakar Najeriya ba su girgiza ba.

“Ina matukar godiya da irin hazaka, aminci, hadin kai, da goyon bayanka a matsayin mataimakina,” in ji Tinubu.

Shugaban ya yi tunani a kan shawarar da ya yanke na zabar Shettima a matsayin abokin takararsa, inda ya bayyana cancantarsa, jagoranci, da kuma daidaiton aikinsa.

Tinubu ya ce “a lokacin na zaɓe ka zama matsayin abokin tarayya, na zaɓi ƙwarewa da sauran halaye waɗanda Najeriya za ta dogara da su.

“Kowace rana, a matsayinka na Mataimakin Shugaban kasa, ka tabbatar da wannan zabi ta hanyar karfafa aikinmu, kawo sabbin ra’ayoyi,
da kuma tabbatar da kudurinmu ga ‘yan Najeriya.

“Kaddamar da kai ya tabbatar min da cewa ban yi kuskure ba wajen zaɓe ka a matsayin mataimaki na ba.”

Tinubu ya yaba da tafiyar siyasar Shettima daga Gwamnan Borno zuwa Sanata, inda ya yaba wa hidimar da ya yi wajen fuskantar kalubale.

“Ka yi wa al’ummar Borno hidima, jiharka ta haihuwa, da kyau a matsayin Gwamna na tsawon shekaru takwas, sannan a matsayin Sanata mai wakiltar Borno ta tsakiya a Majalisar Dokoki ta kasa.

“A dukkan ayyukan biyu, ka nuna cewa jagoranci hidima ne, ba gata ba, ko da a cikin manyan kalubale,” in ji shi.

Duba kuma WAFCON: Tinubu yayi alkawarin karrama Super Falcons Ya jaddada kudirinsu na hadin gwiwa kan Ajenda Renewed Hope, da nufin isar da ribar dimokuradiyya ga ‘yan Najeriya. Tare, mun fara aza harsashi na Sabunta Bege Agenda.

“Daga samar da sabbin kawancen duniya a fadin Tekun Atlantika zuwa inganta samar da abinci da sauye-sauyen saka hannun jari a gida, kawancen ku na da muhimmanci ga nasararmu.

“A watanni masu zuwa, yayin da muke buɗe sabbin hanyoyin kasuwanci tare da samar da ƙarin makarantu, asibitoci, da ayyukan yi, haɗin gwiwarmu zai ci gaba da samar da sakamako da ‘yan Najeriya za su iya gani da ji.

“Dole ne mu ci gaba da yin aiki don ganin an tabbatar da shirin sabunta bege, wanda zai samar da ci gaba a kasar da kuma inganta rayuwar jama’armu,” in ji shi.

Tinubu ya lura cewa dangantakar su ta wuce siyasa, wakiltar haɗin kai a yankuna da al’adu. Dangantakarmu ta zarce ayyukan hukuma, gada ce ta yankuna da al’adu, hade da manufa da hidima.

“Kuna tunatar da mu abin da zai yiwu idan Najeriya ta zo na farko, misali da ya cancanci a yi koyi da masu burin shugabanci.”

Shugaban ya yi fatan Shettima ya ci gaba da samun karfin gwiwa, hikima da shekaru masu tasiri a hidimar Najeriya. (NAN)(www.nannews.ng)

MUYI/KTO
==========
Kamal Tayo Oropo ne ya gyara

Zaben 2027 zai sake fasalin siyasar Najeriya, inji matasa

Zabe
Daga Diana Omueza
Abuja, Aug. 29, 2025 (NAN) Wata kungiya mai zaman kanta da ta mayar da hankali kan matasa mai suna Inspire Youth
Development Foundation (IYDF) ta ce babban zaben Najeriya na 2027 zai haifar da wani sabon salo na siyasa wanda za a yi amfani da shi ta hanyar shigar da matasa da kuma shugabanci na gari.

Shugaban kungiyan, Mista Rabiu Lawal, ne ya bayyana hakan a ranar Laraba a Abuja a wani taro mai taken “The Youth Mandates 2027.”

 Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa taron ya ta’allaka ne kan rajista da karban katin zabe na dindindin (PVC), da kuma hada kai da matasa.

Lawal ya ce Najeriya kasa ce inda matasa ke dauke da adadi amma ba suyi tasiri ba, inda ya ce wannan lamarin abin damuwa ne.

Sai dai ya ce zabuka masu zuwa za su saba wa ka’idojin gargajiya na masu ruwa da tsaki na siyasa da ‘yan siyasa tare da hada kai da matasa masu inganci.

Ya kara da cewa “zaben ba zai kasance kasuwanci kamar yadda aka saba ga ‘yan siyasa ba, domin ana sa ran karuwar wayar da kan matasan Najeriya a siyasance da kuma sabbin kiraye-kirayen shiga tsakani za su sake fayyace halayen masu kada kuri’a da kuma tsarin zaben baki daya.

“Kungiyar IYDF ta shirya gina wani shiri na matasa 100,000 kafin zaɓen 2027 don tsara zaɓe, manufofi da makomar wannan ƙasa.

“Zabuka masu zuwa ba zabi bane, wajibi ne, dole ne mu yi rajista, mu kada kuri’a, wasun mu ma su tsaya takara.”

Shugaban ya ce lokacin ihu daga gefe ya kare, don haka dole ne matasa su shiga filin wasa su fuskanci kalubalen fuska da fuska.

Ya bukaci matasan da su jajirce wajen ganin an samu sauyi mai kyau a 2027 ta hanyar yin rijista da karbar katin zabe da kuma shiga jam’iyyun siyasa domin kada kuri’a a zabe.

Dubi kuma Najeriya sun nada WSDGOs a matsayin babban sakatare na duniya Wadannan, in ji shi, sune matakai na farko masu muhimmanci na sauya yanayin siyasar kasar da kuma farkon sauyi.

Lawal ya ce a zaben 2023, sama da kashi 70 cikin 100 na wadanda suka yi rajistar zabe matasa ne, amma duk da haka ba a ga irin tasirin da matasan da ke kan mulki ke yi ba.

Ya kuma bukaci matasan da ke kan mukaman siyasa a halin yanzu da su sauke nauyin da ya rataya a wuyansu kada su yi kasa a gwiwa.

“A gaskiya, kaɗan ne kawai daga cikinsu ke jagoranci ta hanyar misali, kuma dole ne mu kira su zuwa ga lissafi.

“Wakili ba wai don jin daɗin kujerar ba ne, yana game da bayarwa ga mutanen da suka zabe ku,” in ji shi.

Lawal ya bukaci matasa da su rika yin sana’o’i na halal da za su karfafa da karfafa musu gwiwa ta fuskar tattalin arziki.

A cewarsa, jagoranci ba wai a cikin gwamnati kadai ba, har ma a fannin kasuwanci, fasaha, da kuma kowane bangare.

“Matashin da ya samar da ayyukan yi yana da muhimmanci kamar Sanata ko minista, don haka idan muka hada karfin siyasa da karfin tattalin arziki, ba za mu iya tsayawa ba,” inji shi.

Mista Muslim Yuguda, dan kasuwa kuma matashin dan siyasa, ya bukaci matasan Najeriya da su yi burin yin tasiri a kowane fanni da suka samu kansu.

Ya ce “matasa sun haura kashi 60 cikin 100 na al’ummar kasar kuma kowa na da rawar da zai taka.

“Mun zama babbar kungiyar masu kada kuri’a kuma muryar mu ta hadin gwiwa za ta taka muhimmiyar rawa wajen tsara shugabanci a dukkan matakan gwamnati.”

Sauran wadanda suka halarci taron sun bukaci matasan Najeriya da su ajeye  ra’ayin addini, al’adu, kabilanci da zamantakewa don samun canjin da ake so a 2027. (NAN)(www.nannews.ng)
DOM/YEN
=========
Mark Longyen ne ya gyara