• Home
  • Shafin Labarai

Shafin Labarai

Lafiya

Najeriya ta karbi kashin farko na rigakafin cutar kyandar biri

Najeriya ta karbi kashin farko na rigakafin cutar kyandar biri

Rigakafi
Daga Racheal Abujah
Abuja, Agusta. 31, 2024 (NAN) Kasar Amurka ta baiwa Najeriya tallafin allurar
rigakafin da kamfanin kasar Denmark, Bavarian Nordic ya samar, da manufar dakile yaduwar nau’in cutar kyandar birin ta Clade ll.

Allurar rigakafin, guda dubu 10 ya isa Abuja, babban birnin Najeriya a ranar Talata.

Kamfanin dillancin labarai ta Najeriya (NAN) ta ruwaito cewa cutar kyandar biri cuta ce da ba ta da illa sosai, wadda kuma take yaduwa a kasar tun shekarar 2017.

Najeriya dai ta samu mutum fiye da 700 da a ke zargin sun kamu da cutar, kuma an tabbatar da kamuwar mutum fiye da 40.

A cikin karin bayanin da ta fita ranar Jumma’a, ma’aikatar kula da yaduwar cututtuka watau Nigeria Centre for Disease Control (NCDC) ta ruwaito karuwar yaduwar cutar.

Ma’aikatar tace an tabbatar da cutar a jikin mutane 48 daga kananan hukumomi guda 35 na kasar da kuma birnin tarayya, Abuja. (NAN)(www.nannews.ng)
AIR/HA
=======
Hadiza Mohammed-Aliyu ce ta tace

Uncategorized

Zaben kananan hukumomin Jihar Kebbi: Al’umma sun bijirewa ruwan safe su na kada kuri’u

Zaben kananan hukumomin Jihar Kebbi: Al’umma sun bijirewa ruwan safe su na kada kuri’u

 

Mata masu zabe, suna kada kuri’a duk da ruwan sama kamar da bakin kwarya a makarantar firamare ta Magajin Gari Model Primary, a mazabar Marafa.

Zaben kananan hukumomin Jihar Kebbi: Al’umma sun bijirewa ruwan safe suna kada kuri’u

Zabe

Daga Ibrahim Bello

Birnin Kebbi, Aug. 31, 2024 (NAN) Masu zabe a jihar Kebbi sun bijire wa ruwan safe sun fito domin kada kuri’unsu a zaben kananan hukumomi da ke gudana, kamar yadda kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito.

Binciken da wakilin NAN ya gudanar a rumfunan zabe daban-daban a babban birnin jihar, Birnin Kebbi, ya nuna cewa fitowar jama’a domin gudanar da zabubbukan ya kayatar matuka, bisa la’akari da ruwan sama mai karfi da a ke yi tun daren Juma’a wanda ya kai har safiyar Asabar.

NAN ta kuma ruwaito cewa an gudanar da tantancewa da kada kuri’a a lokaci daya bisa ka’idojin da Hukumar Zabe Mai Zaman Kanta ta Jihar Kebbi (KESIEC) ta fitar.

A Birnin Kebbi jami’an zabe sun isa rumfunan zabe kafin karfe 8:30 na safe. tare da muhimman kayan zabe a mafi yawan rumfunan zabe.

Ma’aikacin hukumar zabe ta a mazabar Garkar Magatakarda dake unguwar Tudun-Wada a Birnin Kebbi, Malam Yanusa Shehu, ya ce jami’an hukumar ta KESIEC sun isa ne kafin karfe 8:30 na safe.

“Mun samu ɗimbin fitowar jama’a kuma masu jefa ƙuri’a har yanzu suna fitowa don kada ƙuri’unsu,” in ji shi.

Ya bayyana cewa, ya zuwa yanzu babu wata tangarda duk da cewa an gudanar da aikin ne da hannu da kuma tsarin kada kuri’a viking sirri, inda ya kara da cewa masu zabe sun kasance cikin tsari da lumana.

A unguwar Marafa 004 da ke Baiti Liman Poling Unit a Birnin Kebbi, masu kada kuri’a sun yi jerin gwano domin gudanar da ayyukansu na al’umma.

Jami’an hukumar zaben sun isa da karfe 7:30 na safe. a mazabar Magawata da ke unguwar Marafa, Birnin Kebbi, yayin da a ka fara tantancewa da kada kuri’a da misalin karfe 9:00 na safe ba kamar yadda KESIEC ta tanada ba.

Da karfe 9:35 na safe ne kuma a ka fara kada kuri’a a mazabar Mai-Alelu dake unguwar Nasarawa ta 2, inda a ke sa ran ministan kasafin kudi da tsare-tsare na tattalin arziki, Atiku Bagudu zai kada kuri’arsa.

Wasu masu kada kuri’a a Dangaladima, 003, Dangaladima Ward, Shehu Zalaka 004, Gorabu da Zoramawa ward sun bayyana jin dadinsu da fara zaben da karfe 8:30 na safe ba tare da bata lokaci ba.

Sai dai kuma masu kada kuri’a a mazabar Nasarawa mai lamba 002 da ke unguwar Nagari College Ward, Birnin Kebbi, duk da cewa jami’an zabe sun fito da wuri, sai daga baya masu kada kuri’a suka fara fitowa.

Yayin da aka fara tantancewa da kada kuri’a da karfe 8:30 na safe, fitowar masu kada kuri’a kuma ya burge sosai.

A rumfar zabe ta Makeran Gwandu 007, Kwalejin Nagari inda a ke sa ran Gwamna Nasir Idris zai kada kuri’a, jami’an zaben sun isa da karfe 8:00 na safe.

Malam Umar Yalli, Shugaban Hukumar KESIEC, ya ce an fara kada kuri’a ne da karfe 8:30 na safe kamar yadda tsarin zabe da zaben KESIEC ya tanada.

“Muna ganin ana gudanar da zaben ba tare da cikas ba da kuma tantancewa da kada kuri’a a lokaci guda.

“Masu kada kuri’a sun fito gadan-gadan amma saboda ruwan sama ya sa suka fita domin fakewa da zarar sun kada kuri’a,” inji shi. (NAN) (www.nannews.ng)

IBI/KLM/HMH

============

Muhammad Lawal ne ya gyara

Uncategorized

Gwamnatin Tarayya tare da ECOWAS sun tallafawa marasa galihu 14,694 a Katsina, Sokoto

Taimako

Daga Abbas Bamalli

Katsina, Aug. 31, 2024 (NAN) Ma’aikatar Agaji da Rage Talauci ta Tarayya, tare da hadin gwiwar ECOWAS da Hukumar Abinci ta Duniya (WFP), sun tallafa wa marasa galihu 14,694 a jihohin Katsina da Sokoto.

Tallafin da a ka kaddamar a ranar Juma’a a Katsina, wani bangare ne na tallafin abinci mai gina jiki da kungiyar ECOWAS ta bayar, da kuma kudaden musayar kudi, a karkashin aikin tabbatar da zaman lafiya kashi na biyu.

Gwamna Dikko Radda, a jawabinsa a wajen kaddamar da shirin, ya yabawa gwamnatin tarayya, ECOWAS, da sauran abokan hadin gwiwa da suke baiwa marasa galihu a jihar.

Radda ya ce aikin zai ba da ƙarfi tare da tura mafi yawan taimakon ga cibiyoyin gwamnati yayin aiwatar da shirin. 

A cewarsa, za a samu damar ci gaba da hadin gwiwa da musayar fasaha ko da bayan karewar aikin a jihar.

Ya ba da tabbacin cewa jihar za ta kasance a shirye don samar da yanayi mai kyau don ci gaba da haɗin gwiwa tare da abokan huldar. .

Tun da farko, Amb. Olawale Emmanuel, shugaban ofishin ECOWAS na Kasa kuma maiaikacin ma’aikatar harkokin wajen Najeriya, ya ce sama da shekaru goma Najeriya ta fuskanci matsalar tsaro.

A cewarsa, lamarin da ya biyo bayan ayyukan ‘yan tada kayar bayar, da ya haifar da asarar rayuka da matsugunan zama da ba a taba ganin irinsa ba, gami da matsalar abinci mai gina jiki a kasar.

“An tilasta wa jama’a ƙaura sau da yawa, a wasu lokuta daga ƙaura zuwa cikin ’yan gudun hijira, da sauransu.

“A cikin wannan rikici da ba a taba ganin irinsa ba, gwamnatin Najeriya ta ci gaba da jajircewa wajen kare al’ummar da abin ya shafa.

“Gwamnati tana tabbatar da ayyuka sakamakon rikicin da ya mamaye wurare da dama tare da bayar da agajin jin kai, da kuma daukar matakan da suka da ce biyo bayan rikicin,” in ji shi. 

Emmanuel ya ce an kafa gidauniya ta musamman a shekarar 2016 domin tallafa wa a aiwatar da tsare-tsaren tsohon shugaban kasa Muhammad Buhari na gyara da sake gina jihohin da rikicin ya shafa a arewacin kasar.

“Hakan ya faru ne a wajen taro karo na 50 na shugabannin ECOWAS na shugabannin kasashe da gwamnatoci, wanda a ka gudanar a ranar 17 ga Disamba, 2016,” in ji shi.

A cewarsa, bisa umarnin shugabannin kasashe, hukumar ta ECOWAS ta kafa asusun tabbatar da zaman lafiya tare da alkawarin dala miliyan daya a cikin kasafin kudinta na 2020.

Ya kuma bayyana cewa hakan na daga cikin kudurin da ta ke na tallafawa gwamnatin Najeriya wajen farfado da tattalin arzikin kasar.

“Bayan kasafin kudin 2020, an kuma amince da wasu kudi dala miliyan daya a cikin kasafin kudin 2023 na hukumar domin kara taimakawa wadanda rikicin Arewa ya rutsa da su.

“ An kuma amince da asusun tabbatar da zaman lafiya na shekarar 2024, kuma a na jiran gwamnati ta fara aiwatar da shi.

“ECOWAS ta himmatu wajen bin ka’idojin jin kai, kuma za mu ci gaba da ba da taimakonmu ga Najeriya da sauran kasashe mambobin kungiyar ta fuskar agajin gaggawa idan a ka gayyace mu don yin hakan. 

Ya ce a halin yanzu hukumar tana tallafawa al’ummar da suka rasa matsugunansu da ‘yan gudun hijira da bakin haure da sama da dala miliyan 1.7 a Najeriya.

A cewarsa, domin amfani da wannan taimakon, muna hada gwiwa da ma’aikatar kula da jin kai da yaki da fatara ta tarayya.

Tun da farko, Mista Abel Enitan, babban sakataren dindindin na ma’aikatar jin kai, ya ce aikin zai yi tasiri ga marasa galihu 14,694 a Katsina da Sokoto, inda kowannen su zai kasance masu cin gajiyar 7,347. 

A cewarsa, ta hanyar bayar da tallafin abinci mai gina jiki, muna tabbatar da cewa babu wani yaro da zai kwanta da yunwa; cewa mata masu juna biyu suna da abincin da suke bukata, kuma ana kula da tsofaffin mu. 

” A wani bangaren, hukumomin za su samar wa iyalai sassauci don ba da fifikon kashe kudi gwargwadon bukatunsu na gaggawa, abinci, kiwon lafiya, ko ilimi,” in ji shi. 

Mataimakiyar shugabar shirin na WFP Manuela Reinfield ta bayyana cewa, an fara aikin ne a daidai lokacin da ya dace, la’akari da tabarbarewar samar da abinci, tare da rashin tsaro a yankin.

A cewarta, a karkashin shirin, mun kudiri aniyar bayar da tallafin kudi na Naira 11,500 duk wata ga masu cin gajiyar tallafin 14,500 a fadin jihohin da suke cin gajiyar na tsawon watanni shida. (NAN)

AABS/KAE/HMH

==============

Edited by Kadiri Abdulrahman

Uncategorized

Tawagar wasan nakasassu ta Najeriya sun sha alwashin samun nasara

Tawagar wasan nakasassu ta Najeriya sun sha alwashin samun nasara

By Debo Oshundun

Paris (Faransa) 30 ga Agusta, 2024 (NAN) Tawagar wasan kwallon tebur na masu nakasa ta Najeriya Paralympic, a gasar wasannin nakasassu ta 2024 a birnin Paris ta ce tana da kwarin gwiwar lashe lambobin yabo a wasannin.

Tawagar ‘yan wasa takwas da za su fafata a gasar ta guda guda, an hade su da abokan hamayyarta a zagaye na 16.

Za a fara wasannin na guda guda a ranar 1 ga Satumba.

Babban mai horar da ‘yan wasan kungiyar, Nasiru Bello, ya ce kungiyar ta shirya tsaf duk da koma bayan da a ka samu a karon farko da a ka yi Karo da juna.

“Duk da cewa mun sami koma baya a cikin cuduwar al’amura, amma ‘yan wasan sun kuduri aniyar yin abin da ya dace a cikin wasannin guda biyu.

“Mun samu koma baya kadanr kuma muna sa ran za mu iya taka rawar gani a cikin ‘yan wasa,” in ji Bello.

‘ Dan Najeriya, Isau Ogunkule, za ta kara da na ukku a duniya, Ali Ozturk na Turkiyya, a gasar maza ta hudu.

Bolawa Akingbemisilu zai kara ne da Lucas Arab na Brazil a mataki na 5, yayin da Kayode Alabi zai ta kara da Bobi Simon na Romania a mataki na 6.

A mataki na 9, Abiola Adesope zai fafata da Lucas Didier na Faransa, kuma Olufemi Alabi zai fafata da dan wasan Sin, Hao Lian a mataki na 10.

Victor Farinloye, wanda zai fara wasansa a zagaye na 32, sabanin takwarorinsa da suka fara daga zagaye na 16, zai kara da Borna Zohil na Croatia a mataki na 8.

A cikin ‘yan matan da ba su yi aure ba, wadanda suka samu lambar yabo a wasannin Commonwealth, Christian Alabi da Faith Obazuaye za su kara da abokan hamayya daga Chile da Taipei na kasar Sin, bi da bi.

Alabi, wanda ya fara halarta, zai kara da Tamara Leonelli ta kasar Chile, yayin da Obazuaye zai fafata da Shiau-wen Tian na kasar China Taipei.

“Muna sane da aikin da ke gaba kuma mun kuduri aniyar sanya kanmu da kasarmu alfahari a Paris.

“Ba zai zama mai sauƙi ba, amma a shirye muke mu yi aiki mai kyau kuma mu yi nasara a nan,” in ji Ogunkunle. (NAN)
DEB/FAA
=======

Folasade Adeniran ta shirya

Uncategorized

Mutane 7 sun bace, gidaje sun lalace sanadiyyar ambaliyar ruwa a jihar Neja

Mutane 7 sun bace, gidaje sun lalace sanadiyyar ambaliyar ruwa a jihar Neja

Ambaliyar ruwa
Daga Rita Iliya
Minna, 30 ga Agusta, 2024 (NAN) Hukumar Ba da Agajin Gaggawa ta Jihar Neja (NSEMA) ta ce akalla mutane bakwai ne suka bace a kananan hukumomin Magma da Mashegu, biyo bayan wata ambaliyar ruwa da ta afku a ranar Juma’a.

Babban Daraktan Hukumar, Alhaji Abdullahi Baba-Arah, ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya raba wa manema labarai a Minna.

Baba-Arah ya ce sama da gidaje 89 da daruruwan filayen noma ne bala’in ya lalata.

Ya kuma ce, ambaliyar ruwan ta yi awon gaba da motoci uku, wanda ya biyo bayan mamakon ruwan sama da a ka yi da sanyin safiya wanda a ka shafe sa’o’i da dama.

Ya ce: “NSEMA ta samu rahoton ambaliyar ruwa a yankin Mashegu da karamar hukumar Magama.

“ Ambaliyar ruwan ta faru ne sakamakon ruwan sama kamar da bakin kwarya da a ka tafka tun da sanyin safiyar Juma’a, tun daga karfe biyu na safe zuwa tsakar rana.

“Ya zuwa lokacin gabatar da wannan rahoto, an bayyana bacewar mutane bakwai, sama da gidaje 89 ne lamarin ya shafa, daruruwan kadada na gonaki da motoci uku sun tafi.”

Baba-Arah ya ce yankunan da lamarin ya shafa sun hada da Sabon Pegi da kewaye a Mashegu da Nassarawa a cikin garin Magama.

Ya ce ana ci gaba da aikin ceto da ma’aikatan hukumar tare da ‘yan sa kai domin ceto mutanen da suka bata. (NAN)(wwwnannews.ng)

RIS/USO/HMH
Sam Oditah ya gyara

 

Uncategorized

Mahalarta Kwalejin Dabarun Yakin Soja sun tattauna da Kwamandojin Soji

Mahalarta Kwalejin Dabarun Yakin Soja sun tattauna da Kwamandojin Soji

Tattaunawa

By Sumaila Ogbaje

Abuja, Aug. 30, 2024 (NAN) Mahalarta Kwalejin Dabarun Yakin Soja ta Najeriya (AWCN) Course 8/2024 sun yi taron tattaunawa da kwamandojin shirin ” Operation Hadin Kai” a gidan taro na Arewa maso Gabas a matsayin wani bangare na sabunta salon aiki da samun yaduwar kwarewa tsakaninsu.

Hakan na kunshe ne cikin wata sanarwa da jami’in hulda da jama’a na Kwalejin, Manjo Hashimu Abdullahi, ya fitar ranar Juma’a a Abuja.

Abdullahi ya ce tattaunawar ta yi nisa ne domin baiwa mahalarta taron samar sanin irin kalubalen tsaro da sojojin Najeriya ke fuskanta a wannan zamani.

Ya ce ziyarar hedikwatar gidan taron na daga aikin fahimtar ayyukan Operation  Hadin Kai da ke Maiduguri, wanda a ka shirya daga ranar 28 ga watan Agusta zuwa 1 ga Satumba, na daga cikin wani muhimmin mataki na inganta shirye-shiryen gudanar da aiki.

A cewarsa, mataimakin kwamandan gidan taron, Manjo Janar. Kenneth Chigbu, ya karbi tawagar AWCN a madadin kwamandan gidan taron, watau Manjo Janar. Waidi Shaibu.

Chigbu, yayin da yake jawabi ga mahalarta taron, ya yaba wa kwalejin kan yadda a ka yi tsare-tsaren shugabancin sojoji a nan gaba, ya kuma bayyana kwazon da jami’an suka nuna a gidan taron.

Ya yi nuni da gagarumin tasirin takardun dabarun da cibiyar ta samar ya kuma lura da nasarorin da gidan taron ya samu, ciki har da mika wuya na mayakan Boko Haram da dama.

A nasa martanin, Kwamandan AWCN, Manjo Janar Ishaya Maina, ya nuna jin dadinsa da wannan liyafar da aka yi masa, sannan ya bukaci mahalarta taron da su kara samun damar koyo ta hanyar zakulo gibin da a ke da su wajen gudanar da aikinsu.

Ziyarar ta samu gabatar da bayanai dalla-dalla kan bayanan sirri, ayyuka, da dabarun da suka shafi sassa daban daban, tare da baiwa mahalarta cikakken bayanin ayyukan gidan taron.(NAN) ( www.nannews.ng )

OYS/AMM/HMH

============

Abiemwense Moru ne ya gyara

Muhalli

Hamada na tilastawa mutane tserewa daga gidajensu a Jihar Yobe – Shugaban hukuma

Tapkin Tulo Tulo dake karamar hukumar Yusufari a jihar Yobe

 

Hamada na tilastawa mutane tserewa daga gidajensu a Jihar Yobe – Shugaban hukuma

Hamada
By Nabilu Balarabe
Damaturu, Augusta 30, 2024 (NAN) Kwararowar Hamada na cigaba da tilastawa al’umomi da dama a karamar hukumar Yusufari ta jihar Yobe barin yankunansu na asali.

Shugaban karamar hukumar, Alhaji Baba Aji, ya bayyana hakan ne a wata hira da kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) a Damaturu ranar Juma’a.

Ya ce dunkulewar yashi ya mamaye filaye da gidaje a cikin gundumominsu, lamarin da ya hana mutane da dabbobi da yawa cigaba da zama a yankunan.

“ Hamada ta kori mutane da yawa daga asalinsu. Wasu daga cikin wadannan mutanen yanzu haka suna samun mafaka a kauyen daban daban.

“Idan ka je kauyukan da abin ya shafa za ka ga dunkulewar yashi na ci gaba da matsowa kusa da gidaje.

“Wannan lamarin ya tilasta wa wasu daga cikinsu yin hijira zuwa garin Nguru.

“Sauran yankunan da hamadar ta shafa sun hada da Tulo-Tulo da Bula-tura, garuruwa biyu masu iyaka da Jamhuriyar Nijar.

“Garuruwanmu na fuskantar hadarin bacewa,” in ji Aji.

Shugaban ya bayyana damuwarsa kan cewa nan ba da jimawa hamadar za ta shiga wani tapki mai matukar muhimmanci wajen samar da ruwa a yankin, idan ba a dauki matakan gaggawa na dakile hakan ba.

“ Dunkulewar yashin na barazana ga wani tabki mai ban sha’awa wanda ya ke samar da ruwa don anfanin gida da shuke-shuke musamman lokacin rani

“Wannan haɗari ne a fili kuma ga tattalin arzikin jama’ar mu, ma su noman rake, tumatur, rogo, gyada har ma da dankali.

“Idan aka bar tafkin ya bushe, za a samu matsalar tattalin arziki don mutane za su rasa aikin yi,” in ji shi.

Aji ya bayyana cewa kokarin da karamar Hukumar, gwamnatin jinar, da aikin Great Green Wall na gwamnatin tarayya da ma kungiyoyi masu zaman kansu suka yi ya yi kyau, amma bai samar da sakamakon da ake bukata ba.

Don haka shugaban ya yi kira ga Gwamnatin Tarayya da ta samar da wani gandu a yankin domin dakile yashin.

“Ina kira ga ofishin asusun kula da muhalli da gwamnatin tarayya da su ayyana dokar ta-baci kan kwararowar hamada a karamar hukumar Yusufari.

“Muna buƙatar gagarimin shirin dashen itatuwa don hana cigaba da kwarrowar hamadar,” inji shugaban.

Akan shirin karfafa aikin gona na jihar, ya yabawa gwamna Mai Mala Buni, bisa yadda ya ware injinan gona da sauran kayayyakin amfanin gona wa yankin.

“Kayan aiki, taki da ingantattun iri da aka baiwa manoman sun zo akan gaba, lokacin da manoma suka fi bukata.

“ Saboda rarraba kayan gonan a kan kari, za mu girbi amfanin gona mai yawa a wannan shekara, Insha Allahu .

“Saidai mun fuskanci ambaliyar ruwa da zaizayar kasa a bana saboda ruwan sama kamar da bakin kwarya, lamarin da ya kai ga rugujewar gine-gine tare da lalata amfanin gonaki.

“Mun kai tawaga daga gwamnati da SEMA inda gine-ginen suka ruguje, kuma muna sa ran taimako daga gare su nan ba da jimawa ba.(www.nannews.ng)(NAN)
NB/YEN/HMH
============
Mark Longyen ne ya gyara
08032857987

Lafiya

Gidauniyar Sultan Foundation ta bayar da tallafin magungunan da kudinsu ya kai N1.7bn ga Sokoto, Kebbi

Kyauta
Daga Habibu Harisu
Sokoto, Aug. 30, 2024 (NAN) Wata kungiya mai zaman kanta mai suna Sultan Foundation for Peace and Development (SFPD), ta bayar da tallafin magunguna da kayayyakin masarufi na Naira biliyan 1.7 ga gwamnatocin Sokoto da Kebbi.
Da yake mika kayayyakin, Shugaban Gunarwarwa na Gidauniyar kuma Mai Martaba Sarkin Argungu, Alhaji Muhammad Mera, ya ce gidauniyar kungiya ce mai zaman kanta bisa jagorancin Sarkin Musulmi, Alhaji Sa’ad Abubakar.
“Magungunan da kayayyakin kiwon lafiya an samar dasu domin kara kaimi ga kokarin ma’aikatun lafiya na jihohin Sakkwato da Kebbi kan harkokin kiwon lafiya musamman ga mata da kananan yara.
” An samu magungunan ne daga kungiyar MAP International, wata kungiyar lafiya ta duniya da ke da hedkwata a Amurka, wacce ke ba da tallafin magunguna na ceton rayuwa da kuma kayayyakin kiwon lafiya ga al’ummomin da me da bukata a duniya.
“Mr Aminu Yaro, dan Najeriya da Nell Diallo, wanda dan kasar Senegal su ka tallafa wajen samun tallafin kudi daga gidauniyar Reed,” in ji Mera.
Shugaban gudanarwar ya yabawa Gwamnatin Tarayya bisa yadda ta yi dage da harajin jami’an shige da fice na kwastan da ya kai Naira miliyan 254 domin saukaka shigo da kayayyakin da aka bayar a kasar.
Daga nan ya bukaci gwamnatocin jihohin da su raba magunguna da kayayyaki ga asibitoci da wuraren kiwon lafiya domin amfanin majinyatan da suka cancanta da sauran wadanda suka amfana a jihar.
Ya bayyana fatansa na cewa wasu jihohi za su ci gajiyar tallafin a na gaba. 
Da yake mayar da martani a madadin gwamnatin jihar Sokoto, Malam Umar Attahiru, Darakta-Janar na Hukumar Kula da Magunguna da Magunguna ta Jihar Sakkwato (DMSMA), ya yaba da wannan tallafin.
Ya yabawa kyakkyawan jagoranci na Sultan Abubakar bisa jajircewar irin wannan kokarin tare da bada tabbacin yin amfani da kayayyakin yadda ya kamata ga jama’a.
Wakilin gwamnatin jihar Kebbi kuma babban sakatare a ma’aikatar lafiya ta jihar, Dakta Shehu Nuhu-Koko, ya ce magungunan da kayayyakin da ake amfani da su na da matukar muhimmanci ga al’umma.
Nuhu-Koko ya ce hakan zai yi tasiri mai kyau ga rayuwar ‘yan kasa, yana mai jaddada cewa, kayan na kunshe da magunguna da ake bukata lokaci-lokaci musamman a tsakanin mata masu juna biyu da yara a fadin jihohin kasar nan.
Kamfanin Dillancin Labarai na NAN ya ruwaito cewa, mika kyautar ya samu halartan Galadiman Garin Sokoto, Alhaji Attahiru Aliyu-Galadanchi, Malam Muhammad Lawal Maidoki Sadaukin Sokoto, Shugaban Hukumar Zakka da Waqaf na Jihar Sakkwato da Malam Aminu Inuwa Muhammad Darakta Shirye-shirye. na Sultan Foundation da sauransu. (NAN) (www.nannews.com)
HMH/SH
=======
edita Sadiya Hamza
.
Lafiya

Najeriya za ta iya cin gajiyar dala Amruka biliyan 100 a kasuwannin magani a duniya – cewar Masaniya

Najeriya za ta iya cin gajiyar dala Amruka biliyan 100 a kasuwannin magani a duniya – cewar Masaniya

Magani

Daga Alaba Olusola Oke

Ondo (Jihar Ondo), 30 ga Agusta, 2024 (NAN) Wata Ma’aikaciyar harhada magunguna, Misis Zainab Shariff, ta ce Najeriya za ta iya cin gajiyar dalar Amruka biliyan 100 a kasuwannin magani ta duniya.

Ta bayyana hakan ne a yayin bikin ranar maganin gargajiya na Afirka, wanda Cibiyar Nazarin Magungunan Gargajiya da Bincike ta Jami’ar Kimiyyar Lafiya (UNIMED) Ondo ta shirya a ranar Alhamis.

Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa taron mai suna “Hadawa da Inganta Magungunan Gargajiya na asali don Saukake Kiwon Lafiyar ” wanda a ka shirya a garin Ondo.

Shariff, wadda wata kwararriyar mai fafutuka ce na inganta Magungunan Gargajiya da na Asali (TCAM) Najeriya ce ta bayyana haka.

Masaniyar ta ce yin amfani da kasuwannin duniya don samar da irin magungunan zai samar da kusan dala tiriliyan biyar nan da shekarar 2050 a duniya.

A cikin makalarta ta mai taken “Haɓaka da Ci gaban Tsirrai na Magani don Samar da Kiwon Lafiya a Duniya”   ta jaddada buƙatar ƙara darajar magungunan da ake da su a ƙasar nan don fitar da su zuwa kasashen waje.

Gaskiyar halin da ake ciki yanzu, a cewarta, ba a nuna kasar Najeriya wajen fitar da tsire-tsire masu magani zuwa kasashen waje ba, duk da dimbin albarkatun da take da su.

Sai dai ta kara da cewa har yanzu akwai fata ga kasar idan har al’ummar kasar za su iya tantance filayen noman tsire-tsire na magani don kara darajarsu.

Masaniyar harhada magungunan ta ce kasar za ta iya samar da magungunan ganye da ire-iren su da za su shiga jerin amicewar hukumar ta NAFDAC zuwa kantuna daban-daban don tallafawa ci gaba da bincike.

Ta ba da shawarar cewa ya kamata kasar ta fadada hadin gwiwarta da masu ruwa da tsaki tare da aiwatar da shirye-shiryen digiri a fannin likitancin tsire-tsire.

A nasa jawabin, mataimakin shugaban Jami’ar UNIMED ta Ondo, Farfesa Adesegun Fatusi, ya ce tuni cibiyar ta dauki nauyin gudanar da karatun digiri na uku a fannin likitancin tsire-tsire.

Ya ce “a wani bangare na habakar huldar, cibiyar ta bayyana fa’idar magungunan ganye da tsire-tsire, ta kuma kafa Sashen fannin Magungunan da za su fara digiri na farko a shirin a watan Oktoba 2024.”

A nasa bangaren, Dokta Oghale Ovuakporie-Uvo, Darektan riko na cibiyar kula da magungunan tsire-tsire da ganye tare da gano magunguna, ya nanata kudurin cibiyar na gano magungunan ganye da tsire tsire domin saukaka harkokin kiwon lafiya a duniya.

Ovuakporie-Uvo ya ce fahimtar shirin shine tushe da kuma amfani da hankali na magungunan gargajiya na asali, musamman al’adun gargajiya da na lafiya dangane da amfani da tsire-tsire da ganye wanda ke da mahimmanci samar da cikakkiyar lafiya a yanayin mutanen Afirka. (NAN) (www.nannews.ng)

OKEO/HA

=======

Hadiza Mohammed-Aliyu ta gyara

Ƙasashen Waje

Tinubu zai tafi ƙasar Sin don ziyarar aiki

Ziyara
Daga Salif Atojoko
Abuja, Agusta 29, 2024 (NAN) Shugaban Kasa Bola Tinubu zai bar Abuja zuwa Beijing, Kasar Sin, a ranar Alhamis don ziyarar aikin gwamnati da ta shafi Kasa da Kasa.

Jami’in yada labarai na fadar Shugaban Kasa, Ajuri Ngelale, ya bayyana cewa Tinubu zai yi aiki na ɗan lokaci a Kasar Gamayyar Larabawa (United Arab Emirates) .

Ya kara da cewa “a kasar Sin, Shugaban kasar zai gana da Shugaba Xi Jinping na Kasar Sin kuma ya yi ganawa da shugabannin kasuwancin kasar Sin a kan batun taron hadin kai tsakanin Kasar Sin da yankin Afirka.

“A cikin tawagar akwai jami’an gwamnatin tarayya tare da wasu muhimman mutane da su ka marawa Shugaba Tinubu baya a tafiyar.” (NAN)(www.nannews.ng)

SA/BRM
=======
Bashir Rabe Mani ne ya buga