All posts by Habibu Harisu

Ranar Dimokuradiyya: An tsaurara tsaro a mazaunin Majalisar Kasa don shirye-shiryen ziyarar Tinubu

Dimokuradiyya
Daga Naomi Sharang
Abuja, 12 ga Yuni, 2025 (NAN) An tsaurara matakan tsaro a Majalisar Dokoki ta kasa domin ziyarar Shugaban Kasa Bola Tinubu domin murnar zagayowar ranar Dimokuradiyya ta 2025.

Hakan ya biyo bayan gayyatar da NASS ta yi wa shugaban kasar ne domin yin jawabi a zaman hadin gwiwa na majalisar dattawa da ta wakilai a ranar Alhamis domin bikin ranar dimokuradiyya ta kasa 2025.

Kamfanin dillancin labaran Najeriya (NAN) ya rawaito cewa an ga jami’an ‘yan sanda dauke da makamai da jami’an tsaron farin kaya da na Civil Defence (NSCDC) da kuma atisaye kan hanyoyin shiga harabar ginin.

‘Yan jarida da aka amince da su ne kawai masu tambarin rufe taron da muhimman ma’aikatan majalisar kasa aka ba su damar shiga ginin.

NAN ta kuma ruwaito cewa shugaban majalisar dattawa, Opeyemi Bamidele, ya ce majalisar za ta kaddamar da wata doka da za ta baiwa shugaban kasa damar gabatar da jawabi na kasa duk shekara a zauren majalisar dokokin kasar mai tsarki ranar 12 ga watan Yuni.

Bamidele ya ce, “muradinmu ne mu bada kafa da zai yi jawabi ga jama’a, za mu kawo kudirin da za a magance da su don tabbatar da cewa an kafa shi, jama’a su sa ido.

“Shugaba Tinubu yana aiki tare da Majalisar Dokoki ta kasa a kan haka. Muna gabatar da wani kudirin doka nan ba da jimawa ba don kafa jawabin da kasa.” (NAN) (www.nannews.ng)
NNL/HA

Hadiza Mohammed-Aliyu ta gyara

Addu’a

Daga Habibu Harisu

Sokoto, June 7, 2025 (NAN) Sarkin Musulmi kuma Shugaban Majalisar Koli ta Harkokin Addinin Musulunci (NSCIA), Alhaji  Sa’ad Abubakar, ya bukaci sarakunan gargajiya da su yi wa Nijeriya addu’a.

Ya yi wannan roko ne bayan da ya jagoranci addu’a ta musamman bayan Sallar Juma’a , wanda Babban Limamin Masallacin Sultan Bello, Sheikh Bello Akwara ya gabatar a ranar Juma’a a Sakkwato.

Abubakar ya ce shugaban kasa Bola Tinubu ya bukaci shugabannin addini da na gargajiya tare da kungiyoyin addini da su rika gudanar da addu’o’i a kodayaushe domin magance kalubalen da kasar ke fuskanta.

Ya yi nuni da cewa, dukkan al’ummomi na fuskantar kalubale na musamman, kuma yayin da ranar dimokuradiyya ke gabatowa, ya kamata ‘yan Nijeriya su yi addu’a domin ci gaban kasa, da ingantattun manufofi, da zaman lafiya.

Ya kuma bukaci al’ummar musulmi da su ci gaba da yi wa shugabanni addu’a, yana mai jaddada cewa addu’a ce kawai za ta iya tallafa wa bukatun kowace al’umma.

Sarkin Musulmi ya bukaci sarakunan gargajiya da kungiyoyin addini da daidaikun jama’a da su shirya irin wannan addu’o’in a fadin kasar nan domin samun zaman lafiya da kuma shawo kan kalubalen da ake fuskanta a halin yanzu.

Ya bayyana godiya ga hukumomin tsaro bisa ci gaba da kokarin da suke yi na tabbatar da tsaro da walwalar ‘yan kasa a fadin kasar nan.

“Mun san gwamnati na yin iya kokarinta don rage wahalhalu, amma a fili har yanzu ana bukatar karin kokari.

“Mutanen mu, musamman a Arewa, suna fuskantar wahala sosai, dole ne shugabanni su kara daukar matakai masu tsauri don magance wadannan matsalolin,” inji shi.

Abubakar ya godewa musulmi bisa jajircewar da suka yi na yada kyawawan dabi’u na Musulunci tare da karfafa imani da ci gaba da ganin an shawo kan kalubalen da Najeriya ke fuskanta.

A lokacin da yake taya al’ummar Musulmi murnar Sallah Idi Kabir, ya yi addu’ar Allah ya dawo da su lafiya, ya kuma bukaci su yi wa Najeriya da shugabanninta addu’a. (NAN) (www.nannews.ng)

HMH/KTO

=========

Edited by Kamal Tayo Oropo

UNICEF, masu ruwa da tsaki a harkar kiwon lafiya na neman ingantattun kudade don kula da lafiyar mata da yara

Tallafin Kudi
Daga Folasade Akpan
Abuja, 4 ga Yuni, 2025 (NAN) Masu ruwa da tsaki a harkar lafiya sun sake sabunta kiraye-kirayen a kara yawan kasafin kudin inganta da kula da lafiyar mata da yara a kasar nan.

Kamfanin dillancin labaran Najeriya (NAN) ya rawaito cewa masu ruwa da tsakin sun yi wannan kiran ne a wani taron karawa juna sani da kungiyar ci gaban kasa da kasa wato Debelopment Governance International (DGI) Consult ta shirya tare da tallafin asusun kula da kananan yara na majalisar dinkin duniya UNICEF a ranar Laraba a Abuja.

Dokta Gafar Alawode, babban jami’in gudanarwa na DGI Consult, ya jaddada bukatar yin garambawul a fannin samar da kudaden kiwon lafiya domin magance nakasu da aka dade ana yi a fannin kula da lafiyar mata da kananan yara a fadin kasar nan.

Ya jaddada bukatar kananan gwamnatocin kasashe su rungumi dabarun da ake amfani da su wajen samar da bayanai tare da fassara alkawurran kudi zuwa sakamako masu iya aunawa.

Ya ce “manufofin bitar sun hada da yada muhimman abubuwan da aka gano daga nazarin kashe kudaden kiwon lafiyar jama’a da bayar da shawarar kara zuba jari a wuraren da suka fi fifiko.

“Har ila yau, muna neman raba shawarwarin manufofi da kuma tabbatar da aniyar masu ruwa da tsaki don inganta rabon albarkatun kasa.

“Masu ruwa da tsaki za su tsara hanyoyin da za su bi don aiwatar da shawarwarin manufofin da kuma gano dabarun inganta kudaden kiwon lafiyar jama’a, musamman ma a matakin farko na kiwon lafiya (PHC) da Maternal Neonatal and Child Health (MNCH) a matakin jihohi da kananan hukumomi.”

Dokta Bukola Shittu-Muideen na DGI Consult ta gabatar da sakamakon binciken da aka yi na kashe kudade na baya-bayan nan, inda ta gano matsalolin da ke tattare da tsarin tare da ba da shawarar inganta aiwatar da kasafin kudi.

Ta bukaci gwamnatocin jihohi su yi amfani da hanyoyin da suka dogara da shaida don tsara albarkatu da tsara dabarun kiwon lafiya.

Masanin kiwon lafiya na UNICEF, Dokta Sachin Bhokare, ya yaba da kokarin hadin gwiwa na masu ruwa da tsaki a taron, yana mai cewa “wannan shi ne batun daidaita abubuwan da muka sa a gaba don tabbatar da cewa babu mace ko yaro da aka bari a baya.

“Har ila yau, game da haɗa hannun jari mai dorewa zuwa ingantaccen sakamako na kiwon lafiya da rage yawan mace-macen mata da yara.”

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa ma’aikatun lafiya na jihohi, hukumomin bunkasa kiwon lafiya a matakin farko na jiha da ma’aikatun kananan hukumomi sun ba da gudunmawa wajen tattaunawa, lamarin da ke nuna damuwar da ake da ita game da ci gaba da samun gibin kudade a fannin kiwon lafiya.

Wakilan sun amince da kalubalen rashin aiwatar da kasafin kudi tare da jaddada shirye-shiryen yin garambawul, musamman a matakin kananan hukumomi inda aikin ya fi muhimmanci. (NAN) (www.nannews.ng)

FOF/HA
=======
Hadiza Mohammed-Aliyu ta gyara

Babu mafaka ga masu kawo barazana ga zaman lafiya da kwanciyar hankali a Najeriya – CAS

Tsaro

By Sumaila Ogbaje

Abuja, Yuni 4, 2025 (NAN) Babban Hafsan Sojan Sama (CAS), Air Marshal Hasan Abubakar, ya ce babu mafakar buya ga masu kawo barazana ga zaman lafiya da kwanciyar hankali a Najeriya ba.

Abubakar ya bayar da wannan tabbacin ne a yayin tattakin zango na biyu na rundunar sojojin saman Najeriya (NAF), ranar Laraba a Abuja.

Ya kuma kara jaddada kudirin hukumar NAF na kare sararin samaniyar kasar nan da kuma kare rayuka da dukiyoyin al’ummar kasar nan, yana mai jaddada cewa kare dukkan ‘yan Nijeriya shi ne babban abin da ya sa a gaba.

Hukumar Sojin Sama ta bukaci dukkan jami’ai, ma’aikatan jirgin sama da mata da su tuna cewa kariya ba wajibi ba ne kawai, amma babban fifikon NAF.

“Za mu ci gaba da kare kowane datsi na sararin samaniyar kasarmu tare da tsayawa tsayin daka wajen gudanar da ayyukan hadin gwiwa na kare rayuka da dukiyoyi a fadin kasar nan.

“Ga makiya al’ummarmu, ku sani wannan: ba za a samu mafaka ga masu kawo barazana ga zaman lafiya da zaman lafiyar Nijeriya ba.

“Muna zuwa nemo ku, za mu same ku mu fitar da ku,” in ji shi.

CAS ya kuma nuna godiyar NAF ga shugaban kasa Bola Tinubu bisa jajircewar da yake baiwa rundunar soji, musamman hidimar da ya bayar wajen inganta ayyuka da walwalar ma’aikata, tare da jaddada biyayyar NAF ga shugaban kasa.

Abubakar ya jaddada mahimmancin gwajin lafiyar jiki a cikin NAF a wani yunkuri na bunkasa shirye-shiryen aiki.

Ya ce lafiyar jiki ba batun zabi bane, amma buƙatun da ba za a iya sasantawa ba don haɓakawa.

“A matsayinmu na masu manufa mai kyai, na ba da umarnin cewa duk Rahoton Ƙimar Ayyuka dole ne a kasance tare da Takaddun Gwajin Jiki.

“Bugu da ƙari, ba wani ma’aikaci da za a yi la’akari da matsayin girma ba tare da lafiyar jiki da lafiya ba,” in ji shi.

Abubakar ya yi nuni da kamanceceniya tsakanin tattakin da kuma babban aikin rundunar NAF, inda ya bayyana cewa tafiya zuwa ga tsaron kasa da dauwamammen zaman lafiya na tattare da kalubale da cikas.

“Komai dai, wadanda suka jajirce, wadanda suka tsaya tsayin daka tare da horo, mai da hankali, da juriya, daga karshe za su isa inda aka nufa, kuma wannan alkibla, mata da maza, ita ce wurin cin nasara.

“ Tattakin da muka yi a yau ya zama abin tunatarwa kan ko wanene mu da abin da muka tsaya a kai.

“ Zai Bamu damar sake farfado da ruhinmu na fada tare da karfafa kudurinmu na kare Najeriya.

Ya kara da cewa “Ba wai kawai muna tafiya ne a kan tituna ba, muna tafiya ne zuwa ga manufa, girmamawa, da nasara.” (NAN) (www.nannews.ng)

OYS/SH

=======

Sadiya Hamza ta gyara

Hukumar Kare Hakkin Bil’adama ta karfafa muhimmancin kare yara daga cin zaraf

Yara

By Edith Nwapi

Abuja, Yuni 4, 2025 (NAN) Babban Sakataren Hukumar Kare Hakkokin Dan Adam ta kasa (NHRC), Dr Tony Ojukwu SAN, ya yi kira da a dauki matakin bai daya don tabbatar da tsaro da jin dadin dukkan yara a Najeriya.

Ojukwu ya yi wannan kiran ne a cikin wani sako da ya aike domin tunawa da ranar yara ta duniya.

Ya kuma jaddada bukatar masu ruwa da tsaki su hada kai don magance matsalolin da ke haifar da cin zarafin yara da suka hada da fatara da rashin tsaro da rashin samun ilimi.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa ana bikin ranar ne a duk ranar 4 ga watan Yuni domin amincewa da radadin da yara kanana a duniya ke fama da su wadanda ake zalunta a jiki da hankali da kuma rudani.

A Najeriya, in ji shi, ranar na da mahimmaci, saboda yadda kasar ke fama da cin zarafin yara.

” Miliyoyin yaran Najeriya na fuskantar cin zarafi na tunani, jiki, jima’i, da kuma tunani, inda da yawa suka yi gudun hijira saboda tashe-tashen hankula kuma suna fuskantar cin zarafi.

“Yankin Arewa maso Gabas ya yi fama da ta’addancin Boko Haram sosai, wanda hakan ya haifar da karuwar take hakkin yara.

“Manufar zaman gida a yankin Kudu maso Gabas ta yi wa yara da dama da ba su ji ba basu gani ba hakkinsu na samun isasshen ilimi,” inji shi.

Ya nuna matukar damuwarsa kan halin da kananan yara ke ciki a sansanonin ‘yan gudun hijira, wadanda galibi ake tilasta musu yin bara domin tsira da rayukansu, wanda hakan ke jefa su ga ci gaba da cin zarafi.

Ya kuma bayyana tasirin tunani na waɗannan abubuwan a kan yara waɗanda ke shafar ci gaban su da makomarsu ta gaba.

” Duk da wadannan kalubale, Najeriya ta yi fice wajen kare hakkin yara.

” Daga ciki akwai Shirin Ciyar da Makarantu, Shirin Safe School Initiative da Tsarin Kula da Bayanan Kare Yara (CPIMS) a matsayin misalan ƙoƙarin samar da ingantaccen yanayin koyo ga yara tare da bin diddigin abubuwan da suka shafi kare yara.

Ya kamata majalisar dokokin kasar ta gaggauta daukar mataki kan kudurin dokar da aka kafa kan manufofin tsaro, tsaro na makarantun da kare su tashe-tashen hankula.” Inji shi.

Ya jaddada cewa, wannan manufar za ta samar da tsarin tabbatar da cewa makarantu sun kasance cikin aminci da tsaro inda yara za su iya koyo da ci gaba ba tare da fargabar tashin hankali ko cin zarafi ba.

Ojukwu ya kuma yi kira ga gwamnati da ta karfafa aiwatar da dokar kare hakkin yara da sauran dokokin da suka dace domin tabbatar da tsaro da walwala ga dukkan yara.

Wannan ya hada da bayar da isasshen tallafi ga sansanonin ‘yan gudun hijira, da tabbatar da samun ingantaccen ilimi da kiwon lafiya, da magance matsalolin fatara da rashin tsaro da ke haifar da cin zarafin yara.

Ya kuma jaddada bukatar masu ruwa da tsaki su dauki matakin hadin gwiwa don kare hakki da mutuncin dukkan yara, tare da tabbatar da jin dadinsu da kare lafiyarsu.

A cewarsa, “yin aiki tare, zai haifar da al’umma da za a mutunta yara, da kuma kiyaye su daga duk wani nau’i na tashin hankali da cin zarafi”.

Don haka ya yi kira da a hada karfi da karfe wajen ganin an magance matsalar yaran Almajirai a kasar nan, wadanda ‘yancinsu na neman ilimi da kariya daga cin zarafi a kasar nan. (NAN) (www.nanews.ng)

NEO/SH
=====

Sadiya Hamza ta gyara