Tinubu ya sha alwashin rage tsadar rayuwa

Tinubu ya sha alwashin rage tsadar rayuwa

Rayuwa

By Salif Atojoko

Abuja, Oktoba 1, 2024 (NAN) Shugaba Bola Tinubu ya ce gwamnatinsa na  daukar matakan da suka dace don rage tsadar rayuwa.

Shugaban ya bayyana haka ne a wani jawabi da ya yi na ranar samun ‘yancin kai a ranar Talata.

“Babban abin da ke damun mutanenmu a yau shi ne tsadar rayuwa, musamman tsadar abinci. Mutane da yawa a duniya suna da wannan damuwa yayin da farashi da tsadar rayuwa ke ci gaba da hauhawa a duniya.

“Yan uwana ‘yan Najeriya ku tabbatar da cewa muna aiwatar da matakai da yawa don rage tsadar rayuwa a nan gida,” in ji Shugaban.

Ya yabawa gwamnonin Kebbi, Neja, Jigawa, Kwara, Nasarawa, da kuma gwamnonin Kudu maso Yamma da suka rungumi shirin noma na gwamnatin sa.

“Ina kira ga sauran jihohi da su hada hannu da Gwamnatin Tarayya wajen saka hannun jari a harkar noma. Muna ba da gudummawarmu ta hanyar samar da taki da samar da taraktoci da sauran kayan aikin gona.

“A makon da ya gabata, Majalisar Zartarwa ta Tarayya ta amince da kafa cibiyar hada-hadar kananan hukumomi don tara taraktocin John Deere 2,000, masu girbi, masu tuka diski, garma ta kasa da sauran kayan aikin gona. Kamfanin yana da lokacin kammala aikin na watanni shida,” inji shi.

Ya kara da cewa shirin mika wutar lantarki da gwamnatinsa ke aiwatarwa yana kan hanya.

“Muna fadada amincewa da shirin shugaban kasa kan motoci masu aiki da iskar gas don jigilar jama’a tare da ‘yan makarantu.

“Gwamnatin tarayya a shirye ta ke ta taimakawa Jihohi talatin da shida da babban birnin tarayya Abuja wajen siyan motocin bas na CNG don safarar jama’a mai rahusa. 

“’Yan uwa ‘yan Najeriya, yayin da muke kokarin daidaita tattalin arzikin kasar da kuma tabbatar da tsaron kasar, muna kuma neman samar da hadin kan kasa da gina zaman lafiya da hadin kai,” in ji shi. (NAN) (www.nannews.ng)

SA/ETS 

=====

Gwamnatin Tarayya ta mika motocin CNG guda 64 ga kungiyoyin kwadago, NANS

Wasu daga cikin motocin din Compressed Natural Gas (CNG) guda 64 da gwamnatin tarayya ta bayar ga kungiyoyin kwadago da kungiyar dalibai a kasar nan.


CNG

By Salif Atojoko

Abuja, Satumba 29, 2024 (NAN) Gwamnatin tarayya ta mika motocin bas guda 64 na Compressed Natural Gas (CNG) ga wakilan kungiyoyin kwadago (TUC), kungiyar kwadago ta Najeriya (NLC), da kungiyar dalibai ta kasa. (NANS). 

An gudanar da mika motocin bas din ne a ranar Lahadin da ta gabata a dakin taro na fadar gwamnati da ke Abuja, a wani bangare na bikin cikar Najeriya shekaru 64 da samun ‘yancin kai.  

Mista Wale Edun, mai kula da harkokin tattalin arziki kuma ministan kudi ne ya jagoranci tawagar gwamnati wajen bikin mika ababen hawan.

Tawagar ta hada da Alhaji Mohammed Idris, ministan yada labarai da wayar da kan jama’a na kasa, Sen. Abubakar Bagudu, ministan kasafin kudi da tsare-tsare na tattalin arziki, da Mista Ayodele Olawande, karamin ministan ci gaban matasa.

Edun ya ce idan aka tura motocin bas din za su rage tsadar zirga-zirgar ababen hawa a kasar, wanda hakan zai kawo fata ga tsarin sufurin jama’a mai araha da inganci. 

Ya bayyana rabon motocin bas din a matsayin cika alkawarin da shugaban kasa Bola Tinubu ya yi na samar da sufuri mai araha da inganci don tallafawa ‘yan Najeriya bayan cire tallafin man fetur a karkashin shirin Presidential Initiative on Compressed Natural Gas (PCNGi).  

Ya jaddada cewa wannan shiri na da nufin rage wa talakawa da marasa galihu nauyi tare da tallafa wa sauye-sauyen tattalin arziki da zai dora kasar nan kan turbar daidaita tattalin arziki. 

Ministan ya ci gaba da bayyana cewa, mika motocin bas guda 64 a ranar jajibirin ranar kasa ta Najeriya ya nuna mafarin shirin na kasa baki daya.

Ya ce gwamnatin tarayya ta shirya rabon motocin bas na CNG sama da 500 da kuma motocin lantarki 100 a matakin farko.  

Ya kara da cewa shirin na CNG ya yi daidai da kudurin Najeriya na samar da makamashi mai tsafta tare da yin amfani da albarkatun makamashin ta don bunkasa masana’antu. 

“A yau wani muhimmin ci gaba ne a manufofin Shugaba Tinubu. Canji ne zuwa mafi tsabtataccen man fetur. An ba da fifiko kan zirga-zirgar jama’a,” in ji ministan.

Ya ce Gwamnatin Tarayya ta mayar da hankali wajen ba bangaren ma’aikata domin tabbatar da samun saukin sufuri domin samun damar shawo kan hauhawar farashin kayayyaki.

Ya kuma bayyana shirin na CNG da ya yi tasiri a kan hauhawar farashin kayayyaki, yana mai cewa: “Mun fara samun hauhawar farashin kayayyaki, yanzu ya kai kololuwa, kuma yana saukowa.

“Shugaban kasa da daukacin tawagar sun kuduri aniyar tabbatar da cewa mun ci gaba da raguwar hauhawar farashin kayayyaki, kuma wannan na daya daga cikin manyan hanyoyin.”

Ministan Tattalin Arziki na Kasa ya lura cewa farashin man fetur na motocin da ke amfani da CNG ya kai kusan kashi ɗaya bisa uku na man da ake amfani da shi na motocin da ke amfani da mai.  

A cewarsa, yanzu haka masu ababen hawa za su iya biyan Naira 15,000 don cika tanki maimakon Naira 50,000 ko fiye.  

“Yau, CNG ce. A gobe, za ta taimaka wa manoma wajen shawo kan ragowar dashen damina da noman rani da za a fara daga watan Nuwamba tare da takin zamani, kayan masarufi, iri, da maganin ciyawa.  

“Wannan duk don rage farashin ne kuma a sake dawo da tattalin arzikin,” in ji shi.  

Comrade Nuhu Toro, Babban Sakatare kuma Shugaban Hukumar TUC; Comrade Lucky Emonefe, shugaban NANS, da Comrade Uche Ekwe, shugaban sashin kula da harkokin kasa da kasa, NLC, sun yabawa Tinubu kan wannan karimcin.

Sun yi kira da a samar da karin motocin bas na CNG ga jama’a. 

Toro ya godewa shugaban kasa kan aiwatar da sabon mafi karancin albashi na N70,000.  

“Wannan matakin wani muhimmin mataki ne na rage nauyin tattalin arzikin ma’aikatan Najeriya,” in ji shi.

Emonefe ya yabawa gwamnati bisa jajircewar da ta yi wajen samar da ilimi da walwalar dalibai, inda ya bayar da misali da yadda aka samar da tsarin ba da lamunin rancen dalibai na manyan makarantu.  

“Daliban Najeriya sun yi farin ciki da murnar cika shekaru 64 da samun ‘yancin kai.

“Ba kawai muna farin ciki da motocin CNG ba; mun yi imanin cewa shugaban kasa na yanzu yana son jin dadin dalibai kuma ya nuna jajircewarsa kan hakan,” in ji Emonefe.

Wakilin na NLC ya bayyana cewa amfanin motocin safa na CNG zai kara fitowa fili da zarar an kara tura motocin bas a fadin kasar nan.  

“Idan muka sami karin motocin bas, tasirin zai isa’yan Najeriya nan take. Idan mutane suka fara shiga wadannan motocin bas din, za su rika yada hakan a cikin jama’a da kuma unguwarsu,” inji shi.

Mista Michael Oluwagbemi, Daraktan tsare-tsare/Babban Darakta na PCNGi, ya ce tun da aka kafa shi shekara guda da ta wuce, an kafa cibiyoyi sama da 125, idan aka kwatanta da na bakwai na farko.  

Ya ce jarin da aka zuba a fannin ya zarce dala miliyan 175, inda aka kaddamar da sabbin gidajen mata guda 12, yayin da wasu 75 ke kan gina su.  

“Ana kara inganta horar da kwararru, tare da horar da sabbin kwararru 40 a kowane mako. Sama da na’urorin sauya nau’in 34,000 ne aka ba da odar, tare da an riga an raba sama da rabin,” in ji shi.

Ya kara da cewa ana yin canjin ababen hawa a cibiyoyi 53 a jihohi takwas, kuma za a fadada cibiyoyin zuwa dukkan jihohi 36 da babban birnin tarayya Abuja. (NAN) (www.nannews.ng)

SA/MNA 

Maureen Atuonwu ta gyara

Kungiyar goyon bayan Tinubu ta bukaci ‘Yan Najeriya su rungumi shirye-shiryen Gwamnatin Tarayya

Kungiyar goyon bayan Tinubu ta bukaci ‘Yan Najeriya su rungumi shirye-shiryen Gwamnatin Tarayya

Siyasa
By Taiye Agbaje
Abuja, Satumba 29, 2024 (NAN) Kungiyar masu goyon bayan Shugaban Najeriya Bola Ahmed Tinubu sun bukaci ‘yan Najeriya da su rungumi manufofin gwamnatin tarayya da shirye-shiryen inganta Najeriya.
Kungiyar ta yi wannan roko ne a daren ranar Asabar a karshen wani muhimmin taro da shugabanninta na kasa da na jahohin jihar suka gudanar a Legas.
Sanarwar ta fito ne ga manema labarai a ranar Lahadin da ta gabata a Abuja ta hannun kodinetan kungiyar, jakadun BAT na kasa, Cif Jamiu Ekungba.
Kungiyar ta bukaci ‘yan Najeriya da su ci gaba da addu’a tare da nuna fahimta da gwamnati
Jakadun BAT sun lura da yunƙurin da shugaba Tinubu ya yi na ceto Najeriya daga ko wacce barazan zuwa hanya madaidaiciya.
“Mun kuma amince da radadin da aka samu sakamakon kyakkyawar niyya da shugaban kasa ya yi,” in ji ta.
Ya jaddada cewa “Jakadun BAT sun yi imani kamar yadda Allah ya tabbatar mana a cikin Alqur’ani sura ta 94 v 5 cewa bayan ciwo akwai samun sauki.
“Don haka muna kira ga al’umma da su kasance masu juriya, addu’a da kuma hakuri da shugaban kasa domin kawo sauki ga al’umma cikin gaggawa.
“Haka zalika muna rokon ‘yan Najeriya da su rika tunawa da shugabancin kasar nan a kodayaushe wajen addu’o’in neman shiriya da yardar Allah, bisa ga koyarwar manyan addinan nan guda biyu – Musulunci da Kiristanci – wadanda muke ikirarinsu.”
  • Cif Ekungba ya ce taron ya kunshi rahotanni daga masu gudanar da ayyukan jahohi kan yadda suke zage damtse wajen tallafawa shirye-shirye da manufofin Gwamnatin Tarayya tare da kawar da wasu shakku a zukatan al’umma.
Ya ce an gabatar da kasida guda biyu kan “Scanning the Political Environment & The Strategic Way Forward” da “Dynamics & Dialectics of Social Media” da Farfesa Mojeed Alabi da Mista YKO Kareem, wani kwararren lauya, bi da bi.(NAN)(www. nannews.ng)
TOA/SH
=====
Sadiya Hamza ta gyara

Rashin tsaro: Sojojin Najeriya da Muryar Najeriya sun yi hadin gwiwa kan yada labarai

Rashin tsaro: Sojojin Najeriya da Muryar Najeriya sun yi hadin gwiwa kan yada labarai

Rashin tsaro

Da Alex Enebeli

Enugu, Satumba 28, 2024 (NAN) Rundunar Sojin Najeriya ta ce za ta hada kai bisa dabara wajen musayar bayanai da Muryar Najeriya (VON), domin magance kalubalen rashin tsaro da ya addabi yankin Kudu maso Gabas da kuma fadin Najeriya.

Babban kwamandan runduna ta 82 ta Najeriya reshen Enugu, Manjo-Janar Hassan Dada, ya bayyana haka a lokacin da Darakta-Janar na VON, Mallam Jubril Ndace, ya kai masa ziyarar ban girma a ofishinsa da ke Enugu ranar Juma’a.

Dada ya ce sojojin za su binciko hanyoyin da za su yi amfani da damar watsa shirye-shiryen VON don inganta tsaron kasa, kwanciyar hankali da hadin kai ta hanyar la’akari da muhimmiyar rawar da VON ta take takawa wajen fasalin labarai.

“Wannan taron shi ne don kokarin hadin gwiwa na yaki da rashin gaskiya da yada labarai da ke barazana ga tsaron kasa, tare da dandalin VON a matsayin tushen sahihan bayanai,” in ji shi.

Da yake mayar da martani, Ndace ya bayyana irin ayyukan jin kai da sojojin Najeriya ke yi da kuma kokarin tabbatar da zaman lafiya a Najeriya da ma duniya baki daya.

“Ta hanyar watsa shirye-shiryen VON, za mu nuna kyakkyawan tasirin da sojojin ke da shi wajen dakile rashin tsaro da ‘yan fashi da kuma garkuwa da mutane a Najeriya,” in ji Ndace.

Ya yi kira ga rundunar sojin kasar da su yi iyakacin kokarinsu wajen kare martabar yankunan kasa da kuma kiyaye biyayya ga kundin tsarin mulkin tarayyar Najeriya.

Ya kuma nanata kudurin VON a karkashin jagorancinsa na ci gaba da inganta hadin gwiwar da ake yi da Sojoji da sauran hukumomin tsaro wajen fito da martabar Najeriya yadda ya kamata.

Kamfanin dillancin labaran Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa, muhimmancin taron shi ne tattaunawa kan musayar bayanan sirri, musayar bayanai kan barazanar tsaro, ta’addanci, bayar da rahotannin rikice-rikice da kuma yadda ake gudanar da rahotanni a lokutan rikici.

Tattaunawar dai na da nufin karfafa hadin gwiwa tsakanin VON da sojojin Najeriya, ta hanyar inganta moriyar kasa, tsaro, da hadin kai.

Hakazalika sun yi musayar ra’ayi kan hada kai da abokan huldar kasa da kasa domin kara daukaka muryar Najeriya kan al’amuran duniya da inganta musayar al’adu ta hanyar lalubo hanyoyin da za su karfafa rawar da VON ke takawa wajen bunkasa muradun Najeriya da kimar duniya. (NAN) (www.nannews.ng)

AAE/

07033606899

Mu himmatu wajen gyara Najeriya da sunanta a idon duniya – – Shugaban Muryar Najeriya 

Mu himmatu wajen gyara Najeriya da sunanta a idon duniya – – Shugaban Muryar Najeriya 

 

Darakta Janar na Muryar Najeriya (VON), Mallam Jubril Ndace, yayin da yake karbar nadin sarauta daga shugaban sarakunan gargajiya na Enugu, HRM Samuel Asadu a fadarsa.

 

Hoto

Da Alex Enebeli

Enugu, Satumba 27, 2024 (NAN) Babban Darakta (DG), Muryar Najeriya (VON), Mallam Jibril Ndace, ya shawarci ‘yan Najeriya da su daina munana kasar su da ayyukan batanci a duniya. 

Ndace ya bayar da shawarar ne a ranar Juma’a a lokacin da ya ziyarci Shugaban Majalisar Sarakunan Gargajiya na Jihar Enugu, Samuel Asadu, a kauyensa da ke Edem Ani, Nsukka.

Shugaban ya ce Najeriya na fuskantar kalubalen wasu kasashe na rashin sanin abubuwa masu kyau da ke faruwa a cikinta.

A cewarsa, Najeriya ba ita ce kasa mafi muni a duniya ba, kuma tare da sauye-sauyen dabi’un ‘yan kasar, ya kamata ‘yan Najeriya su fara baje kolin kyawawan labarai na kasar.

Ndace ya ce babu wata kasa da ta fi fifiko amma tare da goyon bayan gwamnatin tarayya, VON ta yi alkawarin yin niyya wajen samar da labarai masu kyau na Najeriya da ‘yan Najeriya da kuma ‘yan Afirka kamar yadda aka kafa gidan.

Don haka Ndace ya ce ya kai ziyarar ne domin hada kai da sarkin gargajiya domin nuna al’adun kabilar Igbo.

Shugaban ya ce Asadu wanda ya shafe shekaru da dama a kasar Amurka yana bukatar a yi masa biki saboda ayyukan alheri da yake yi.

” Zan bugi gaba in faɗi cewa sashin kiwon lafiya na Amurka ba zai rayu ba tare da ƙwararrun Najeriya kamar ku ba.

“Akwai ‘yan Najeriya sama da 20,000 da suka yi kama da mai martaba sarki, wadanda suka sadaukar da rayuwarsu a hidimar Amurka.

“Abinda ya bayyana ku shine abin da kuke mayarwa ga al’umma. Kun yi rayuwa mai kyau a Amurka amma ku yanke shawarar baiwa al’ummar ku da sauran su,” in ji shi.

Ndace ya tabbatar da cewa tare da VON, labaran Igbo da Najeriya gaba daya za su canza.

Ya ce VON na watsa shirye-shiryenta a cikin harsuna takwas, ciki har da harsuna hudu na asali: Igbo, Yoruba, Hausa da Fulfude.

Ya jera harsunan duniya kamar Ingilishi, Faransanci, Larabci da Swahili.

A nasa martanin, basaraken ya godewa Ndace da tawagarsa da suka zo yin hadin gwiwa da shi da kuma rashin nuna wariya.

Ya bayyana sauyi a matsayin wani salo na zamantakewa, yana mai jaddada bukatar ‘yan Najeriya su fara karbar canji.

A cewar sa, sauyi zai zo a kasar idan aka samu sauyin dabi’u na daidaikun mutane.

Ya bayyana cewa ya tsunduma cikin ayyukan jin kai a matsayin hanyar mayar da hankali ga al’umma. (NAN) (www.nannews.ng)

AAE/DE/MAS
=======

Dorcas Jonah da Musa Solanke ne suka gyara

Gwamna Namadi ya kaddamar da asibitocin dabbobi ba tafi da gidanka a kananan hukumomi 27 a Jigawa

Gwamna Namadi ya kaddamar da asibitocin dabbobi ba tafi da gidanka a kananan hukumomi 27 a Jigawa
Likitan dabbobi
Aisha Ahmed
07030065142
Miga (Jihar Jigawa), Satumba 27, 2024 (NAN) Gwamna Umar Namadi na Jihar Jigawa ya kaddamar da cibiyoyin kula da lafiyar dabbobin na tafi da gidan ka a kananan hukumomi 27 na jihar.
A yayin bikin kaddamar da asibitocin tafi da gidanka a yankin Garbau da ke karamar hukumar Miga a ranar Juma’a, Namadi ya ce an tsara wuraren ne domin samar da ayyukan kiwon lafiyar dabbobi kyauta.
“Ta hanyar fadada hanyoyin kula da lafiyar dabbobi, ba wai muna kare lafiyar dabbobi ne kawai ba, har ma da inganta ayyukan noman mu.
“Kyakkyawan shanu na da matukar muhimmanci ga tattalin arzikin jiharmu kuma wannan shiri zai taimaka mana wajen bunkasa noman dabbobi.

Namadi ya ce: “Wannan shiri zai yi tasiri wajen kawo sauyi ga tattalin arzikin noma a jihar, musamman ga al’ummar Fulani wadanda rayuwarsu ta dogara da lafiyar dabbobi.”

Ya bayyana muhimman abubuwan da shirin ya kunsa, wadanda suka hada da samar da babura, ayyukan kiwon lafiyar dabbobi kyauta, da kuma ci gaba da samar da magungunan dabbobi, domin inganta lafiyar dabbobi a fadin jihar.

“Kowace karamar hukuma za ta karbi babura guda biyar masu cikakken kayan aiki don tallafawa ayyukan kula da dabbobi,” in ji gwamnan.

An raba jimillar babura 235, baya ga makamantansu da ake da su, wadanda adadinsu ya kai 535 cibiyoyin kula da lafiyar dabbobi a fadin jihar.

Bugu da kari, Namadi ya jaddada cewa ma’aikatan kiwon lafiyar dabbobi a kowace karamar hukuma, za su yi tafiya zuwa yankunan makiyaya tare da ba da kulawa kyauta.

Ya kara da cewa, an yi hakan ne domin tabbatar da cewa Fulani makiyaya suna kula da shanu masu kyau, masu muhimmanci ga tsarin rayuwarsu da kuma tattalin arzikin jihar.

Har ila yau, gwamnan ya dorawa kansilolin kananan hukumomin da su tabbatar da samar da magunguna da alluran rigakafi, domin samun nasarar shirin na tsawon lokaci.

A nasa jawabin kwamishinan noma da albarkatun kasa na jihar Mista Muttaka Namadi ya jaddada nasarorin da gwamnati mai ci ta samu wajen bunkasa noma.
Ya bayyana aikin dakunan shan magani na tafi da gidanka, a matsayin muhimmin kayan aiki da zai samar da tallafi ga makiyaya da sauran al’ummar jihar.
Wasu makiyayan da suka yi magana da kamfanin dillancin labarai na kasa NAN, sun nuna jin dadinsu da wannan shiri, inda suka ce zai cece su da asarar dabbobi da dama.
Mista Musa Ardo, daya daga cikin su, ya ce makiyaya a jihar suna son samun cikkaken ribar dimokuradiyyar gwamnatin Namadi ta wannan karimcin.
Ya bayyana cewa ‘ya’yansu sun amfana da bayar da ilimin makiyaya da kuma ayyukan kiwon lafiya da rigakafi kyauta, “amma wannan shi ne karon farko da dabbobinmu suka fi maida hankali a kai.”
Har ila yau, Malam Haruna Tukur ya yabawa wannan karimcin tare da yin kira ga hukumomin da abin ya shafa da su ci gaba da gudanar da aikin. (NAN)
AAA/AOS
=======
Bayo Sekoni ne ya gyara shi

Kwalara ta kashe mutane 9 a jihar Yobe

Kwalara ta kashe mutane 9 a jihar Yobe

Kwalara

By Nabilu Balarabe

Damaturu, Satumba 27, 2024 (NAN) Gwamnatin Yobe ta ce bullar cutar kwalara ta yi sanadiyyar mutuwar mutane Tara daga kananan hukumomi biyar na jihar. 

Dr Mohammed Gana, Kwamishinan Lafiya da Ayyukan Jama’a ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya fitar a Damaturu ranar Juma’a.

Ya ce an samu bullar cutar a kananan hukumomin Gubja, Fune, Machina, Nangere da Nguru.

Gana ya ce, ” Majinyata 112 ne aka yi musu magani kuma aka sallame su, yayin da wasu tara, wadanda ke wakiltar kashi 6.8 cikin 100, suka mutu.

Kwamishinan ya ce an tabbatar da cutar ne bayan da aka yi gwajin masu dauke da cutar zazzabin cizon sauro a Cibiyar Kula da Cututtuka ta Kasa (NDCC) da Jami’ar Maiduguri.

“Yanzu an tabbatar da cewa wasu daga cikin wadanda suka kamu da cutar sun kasance sanadiyyar Vibrio cholera, kwayoyin cutar kwalara.

“Sakamakon ruwan sama da ake tafkawa a halin yanzu da kuma ambaliyar ruwa, sun lalata hanyoyin sadarwa da dama a jihar.

“Abin da ake samu na ruwan sha ya lalace, wanda ke tattare da gurbacewar ruwa a wadannan wuraren, wanda hakan ya haifar da karuwar masu fama da cutar gudawa (AWD).

“Wannan yana da alaƙa da matsalolin da ke faruwa a waɗannan wuraren,” in ji shi.

Gana ya yi kira ga masu ruwa da tsaki da su marawa jihar baya a yunkurinta na dakile yaduwar cutar.

“Saboda haka, wannan sanarwar kira ce ga dukkan abokan hadin gwiwa a fannin kiwon lafiya, shugabannin addinai da na gargajiya da kuma ‘yan kasa da su hada kai da gwamnatin jihar da hukumominta domin dakile matsalar kwalara.

“A wannan lokaci, ina kira ga dukkan abokan huldar mu na kasa da kasa, da kuma na cikin gida da su kawo cikakkiyar kwarewarsu don tallafawa kokarin yaki da cutar kwalara a jihar,” in ji kwamishinan. (www.nannews.ng)(NAN)

NB/BRM

===========

Cikar Nijeriya shekara 64: Gwamnatin Tarayya ta na tausaya wa ‘yan Najeriya kan  tattalin arziki 

Cikar Nijeriya shekara 64: Gwamnatin Tarayya ta na tausaya wa ‘yan Najeriya kan  tattalin arziki 

Tausayi
By Okon Okon
Abuja, Satumba 26, 2024 (NAN) Gwamnatin Tarayya ta ce tana da ‘matukar’ masaniyar halin tattalin arziki da ‘yan Najeriya ke fuskanta tare da yin aiki tukuru domin magance illolin.
Sen. George Akume, Sakataren Gwamnatin Tarayya (SGF) ne ya bayyana haka a ranar Alhamis a Abuja, yayin wani taron manema labarai na duniya, don bayyana ayyukan da ake yi na bikin cikar Nijeriya shekaru 64 da samun ‘yancin kai.
Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa bikin na dauke da taken, ‘Tunanin abubuwan da suka shude, Don karfafa gwiwa’.
SGF ta ce wannan wahalhalun sun faru ne ta hanyar zabin manufofin da ba za a iya kaucewa ba, gami da cire tallafin man fetur, shawarar da gwamnati ta yanke.
Akume, ya ce gwamnati na aiki tukuru
don saukaka tasirin da a ke ciki da kuma samar da sabbin damammaki cikin gajeren lokaci, masu matsakaitan zango da kuma dogon lokaci, ta hanyar aiwatar da ‘Ajandar Sabunta Manufa’.
“Wannan gwamnatin ta shugaban kasa Bola Tinubu tana sane da kuma tausayawa dukkan ‘yan Najeriya kan yanayin tattalin arzikin da muke ciki.
“Waɗannan sun faru ne ta hanyar zaɓin manufofin da ba za a iya kaucewa ba, ciki har da cire tallafin mai, wanda gwamnatinsa ta yi.
“Duk da kalubalen da ake fuskanta, ana ci gaba da kokarin dakile tasirin da kuma samar da sabbin damammaki a kan gajeren lokaci, matsakaita da kuma dogon lokaci, ta hanyar aiwatar da ajandar sabunta manufa,” in ji shi.
Ya ce ana aiwatar da manufofi da shirye-shirye don magance matsalolin na dogon lokaci.
Ya kuma ba da tabbacin cewa nan da wani lokaci a karkashin jagorancin Tinubu, alkiblar ci gaban zamantakewa da tattalin arziki za ta yi kyau ta hanyar da ta dace.
Akume ya kuma bayyana tashin farashin kayan masarufi a matsayin daya daga cikin manyan matsalolin da ‘yan Najeriya ke fuskanta, inda ya kara da cewa gwamnati ta dauki darasi daga halin da ake ciki a yanzu tare da daukar matakan tsare-tsare da rigakafin.
“Don inganta wadatar abinci da kuma tabbatar da araha, gwamnati ta cire haraji kan shigo da wasu nau’ikan abinci daga kasashen waje.
“Bugu da kari, gwamnati ta raba takin zamani, kayan amfanin gona da sauran muhimman abubuwa domin bunkasa noman abinci,” inji shi.
Yayin gabatar da shirye-shiryen bikin tunawa da ranar, SGF ta zayyana abubuwan da suka shafi ‘yancin kai da suka hada da sallar Juma’a ta musamman a ranar Juma’a, 27 ga watan Satumba a Masallacin kasa da karfe 1:00 na rana, hidimar Cocin Inter-denominational a ranar Lahadi, 29 ga Satumba a Cibiyar Kiristoci ta kasa. karfe 1:00 na rana
Sauran shirye-shiryen su ne Watsa Labarai na Shugaban Kasa a ranar Talata, 1 ga Oktoba da karfe 7:00 na safe da kuma faretin bikin cikar ‘yancin kai a fadar shugaban kasa a ranar Talata da karfe 10:00 na safe (NAN) (www.nannews.ng)
MZM/ROT
========
Rotimi Ijikanmi ne ya gyara shi

Majalisar dattawa ta amince da kudirin kafa hukumar raya Kudu maso Yamma

Majalisar dattawa ta amince da kudirin kafa hukumar raya Kudu maso Yamma

Kuduri

By Kingsley Okoye

Abuja, Satumba 26, 2024 (NAN) Majalisar dattawa a ranar Alhamis a zamanta ta zartas da kudirin neman kafa hukumar raya Kudu maso Yamma.

Amincewar kudirin ya biyo bayan amincewa da rahoton kwamitin ayyuka na musamman da shugaban majalisar Sen. Kaka Shehu (APC-Borno) ya gabatar.

Shehu, a cikin jawabinsa ya ce an tsara kudirin ne don ciyar da zamantakewar al’umma – bunkasar tattalin arzikin Kudu maso Yamma.

“Idan an kafa hukumar ta hanyar amincewar shugaban kasa kan kudirin, za ta kawo ci gaba da Kuma kwamitocin da aka kafa bisa tsarin shiyya.

“Za ta karbi kudade daga asusun tarayya, gudunmawa daga abokan haɗin gwiwar ci gaba, da sauransu, don magance nakasun kayan aiki da magance matsalolin muhalli a yankin,” in ji shi.

Majalisar dattijai bayan da Shehu ya gabatar da shi, ya zama kwamitin na gaba daya don yin magana ta hanyar yin la’akari da batun kudirin bayan an karanta shi a karo na uku.

Mataimakin shugaban majalisar dattawa, Santa Barau Jibrin (APC-Kano), wanda ya jagoranci zaman majalisar bayan amincewa da kudirin ya yabawa kwamitin da Sanata Kaka ya jagoranci gudanar da kudirin.

Barau ya ce hukumar raya Kudu maso Yamma kamar sauran da aka kafa kwanan nan, za ta magance kalubalen samar da ababen more rayuwa da muhalli a yankin Kudu maso Yamma.

“Asalin kwamitocin raya kasa daban-daban da ake kafawa, shi ne a hanzarta bin diddigin ci gaban kasar baki daya.

“Shugaba Bola Tinubu ya amince da irin wannan kudiri da aka gabatar don cigaban shiyyar kuma tabbas zai amince da wannan,” in ji shi.(NAN) (www.nannews.ng)

KC/AMM

========

Abiemwense Moru ne ya gyara

ICPC ta mayar da ‘yan kwangila sama da 500 zuwa wuraren aikin da suka jingine

Ayyuka
Daga Isaac Aregbesola
Abuja, Satumba 25, 2024 (NAN) Hukumar da ke yaki da cin hanci da rashawa da sauran laifuffukan (ICPC) ta ce ta mayar da ‘yan kwangila sama da 500 wuraren da za su kammala ayyukan da aka yi watsi da su.
Hukumar ta ce ta samu hakan ne ta hanyar bin diddigin ayyukan mazabu na kasa da ta aiwatar (CEPTI).
Kakakin hukumar ICPC, Demola Bakare ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya fitar ranar Laraba a Abuja.
 Ya ruwaito shugaban ICPC, Dr Musa Aliyu ne ya bayyana haka a wani taron tattaunawa kan harkokin siyasa kan rawar da kamfanoni masu zaman kansu ke takawa wajen aiwatar da ayyukan mazabu a Najeriya.
Shugaban wanda Sakataren Hukumar, Mista Clifford Oparaodu ya wakilta, ya ce CEPTI ta ceto kasar nan na daruruwan miliyoyin Naira a cikin wannan tsari.
“CEPTI, ta dauki matakai daban-daban ta bin diddigin ayyuka sama da 3,485 tsakanin 2019 da 2023.
“Wasu ayyukan da ba a kammala ba sun hana ‘yan Najeriya abubuwan more rayuwa da ababen more ne kawai ba, har ma sun haifar da hadarin da ke tattare da kara hadarin tsaro.
“Wasu daga cikin ayyukan ko gine-ginen na iya zama barazanar ga al’umma,” in ji shi.
Aliyu ya jaddada muhimmancin da kamfanoni masu zaman kansu ke da shi wajen sanya ido kan yadda ake gudanar da ayyukan mazabu a kasar nan.
Ya ce ayyukan mazabu da aka kammala manyan ribar dimokuradiyya ne, wanda suna samar da ci gaba daga tushe.
Shugaban hukumar ta ICPC ya ce rashin bin diddigi wajen aiwatar da ayyuka “ tutocin cin hanci da rashawa ne” da ke kawo sauyi ga masu zabe da kuma hana su tsarin zamantakewa masu fa’ida da ya kamata a samar da su cikin sauki.
Aliyu ya ci gaba da cewa, kamfanoni masu zaman kansu suna da babban rawar da za su taka wajen ganowa da kuma hana cin hanci da rashawa wajen gudanar da ayyuka tare da bayyana nasarorin da aka samu ta hanyar bin diddigin ayyukan da Hukumar ta yi.
Ya yaba da karuwar tasirin kungiyoyin farar hula (CSOs), kungiyoyi masu zaman kansu da sauran masu ruwa da tsaki a kamfanoni masu zaman kansu.
“Shigar da kamfanoni masu zaman kansu wajen aiwatar da ayyukan mazabu na da muhimmanci wajen aiwatar da irin wadannan ayyuka don haka ya kamata a ba su kwarin gwiwar da ya kamata.
 Shugaban ya kara da cewa, “Wannan ya dogara ne akan tabbacin cewa tsarin ya tsaya don cin gajiyar darajarsu a fannoni kamar kudade da saka hannun jari.”
Aliyu ya bayyana cewa, sanarwar da kotun koli ta yi a baya-bayan nan game da ‘yancin cin gashin kan kananan hukumomi ya sa a kara himma wajen inganta albarkatun da aka ware wa talakawa.
Yayin da yake maraba da mahalarta taron tattaunawa kan manufofin, Babban Darakta na Orderpaper, Mista Oke Epia, ya bayyana cewa “ayyukan mazabu ba su da matsala a karkashin tsarin”
Ya ce an yi su ne don amfanar al’umma da inganta rayuwar al’umma.
Epia ya ci gaba da cewa, masu gudanar da taron tun farkonsa yana aiki ne na gyara kura-kuran bayanai da rashin fahimta game da rawar da ‘yan majalisa ke takawa wajen aiwatar da ayyukan mazabu.
Ya ci gaba da cewa, bai kamata a sa almundahana da rashin bin diddigi wajen aiwatar da irin wadannan ayyuka ga ‘yan majalisa kadai ba, a’a, ya kamata a mayar da hankali kan ‘yan kwangila.
A cewar Epia, cin hanci da rashawa ba zai iya faruwa ba tare da hadin kai da hadin gwiwar ‘yan kwangila da tsarin kudi (cibiyoyin) su ma”.
Ya bukaci masu ruwa da tsaki da su kalli tattaunawar a matsayin wata dama ta saukaka tattaunawa mai karfi da kuma mai da hankali kan yadda za a hada kai da kamfanoni masu zaman kansu don warware matsalolin da ke kawo cikas ga gaskiya da rikon amana.
Har ila yau, shugaban masu rinjaye na majalisar dattijai, Micheal Opeyemi Bamidele, ya ce nasarar aiwatar da ayyukan mazabu ya ta’allaka ne ga yadda duk wasu manyan ‘yan takara a wannan fanni ke gudanar da ayyukansu.
 Bamidele ya ce “Babu wata gwamnati, ko tsari mai kyau, da zai iya tabbatar da sake mahangar al’umma,” in ji Bamidele.
Ya yi kira ga mambobin kamfanoni masu zaman kansu da su sadaukar da lokaci da albarkatu don ci gaban al’ummominsu  a matsayin wani bangare na Nauyin Su na Kasuwanci (CSR).
Shugaban Hukumar Yaki da yi wa Tattalin Arzikin Kasa Ta’annati (EFCC), Mista Ola Olukoyede, ya bayyana cewa manyan ‘yan kasuwa masu zaman kansu su yi aiki tare da hukumomin tilasta bin doka da oda (LEA).
A cewarsa, yin aiki da LEA kamar ICPC da EFCC zai taimaka wajen dakile cin hanci da rashawa a ayyukan mazabu.
Olukoyede, wanda Dokta Eze Johnson ya wakilta, ya kara da cewa shigar da al’ummar yankin na da matukar muhimmanci wajen aiwatar da ayyuka.
Ya ce su ne masu amfani da na karshe kuma shigar da su za ta rage almubazzaranci kai tsaye tare da hana cin hanci da rashawa.
Shugaban na EFCC ya yaba da yunƙurin tattaunawar manufofin, inda ya bayyana cewa tattaunawa akai-akai yana haifar da hanyoyi da yawa don magance batutuwan da suka shafi aiwatar da ayyukan mazabu. (NAN) (www.nannews.ng)
IA/AOS
========
Bayo Sekoni ne ya gyara shi