Habibu Harisu - NAN HAUSA

Habibu Harisu
May, Sat, 2025

An nada Shugaban asibitin ƙwaƙwalwa ta Sokoto saurautar ‘Zaruman Kware

An nada Shugaban asibitin ƙwaƙwalwa ta Sokoto saurautar ‘Zaruman Kware’

Sarauta

Daga Habibu Harisu

Kware (Jihar Sokoto), 31 ga Mayu, 2025 (NAN) Hakimin Kware a Jihar Sakkwato, Alhaji Muhammadu Dan’iya, ya ba wa Shugaban Asibitin Ƙwaƙwalwa ta Tarayya da ke Kware, Farfesa Shehu Sale, sarautar gargajiya ta ‘Zaruman Kware’.

Kamfanin Dillancin Labarai na NAN ya ruwaito cewa Dan’iya ne ya nada shi a ranar Asabar din da ta gabata a daidai lokacin da Sale ya kai karshen shugabancin sa.

Da yake jawabi a wajen bikin, sarkin gargajiyan ya bukaci Sale ya ci gaba da gudanar da ayyukansa na ci gaban al’umma.

Dan’iya ya ce an ba da sarautar gargajiya ne domin a gane irin gudunmawa da ci gaban da Sale ya bayar a lokacin da yake kula da asibitin da sauran al’ummar Kware.

Ya bayyana cewa Sale, babban mai horaswa, ya samar da sauye-sauye masu yawa a asibitin ta hanyar dumbin ci gaban ababen more rayuwa da inganta ayyukan hidima.

A cewarsa, mai bikin, a lokacin da yake rike da mukamin, ya dauki ’yan asalin Kware da dama, tare da samar da ruwan sha ga al’umma da kuma tallafa wa duk wani nau’i na ayyukan al’umma.

Dan’iya ya jaddada cewa, “Ci gaba yana hada kan jama’a tare da samar da zaman lafiya,” yana mai kira ga sabon wanda aka nada da ya kasance mai gaskiya a dukkan ayyukansa na gaba.

Ya jaddada cewa sarautar ita ce ta farko da aka ba shi a masarautar don jin dadin irin rawar da Sale ya yi a asibiti.

Dan’iya ya bayyana cewa Sale ya cancanci wannan mukami na farko domin ya samar da ayyuka da ci gaban ilimi ga matasa da kuma fannin kiwon lafiya baki daya a fadin kasar nan.

Hakimin ya kuma kara karfafa masa gwiwa da ya ci gaba da kokarin samar da zaman lafiya da hadin kai a kasar nan da kuma kar ya manta da Kware a cikin ayyukansa na gaba.

Da yake mayar da martani, Sale ya nuna godiya ga basaraken gargajiyar bisa wannan gagarumin karramawa da aka yi masa, ya kuma yi alkawarin yin amfani da dimbin gogewar da yake da shi wajen bayar da gudunmawa mai ma’ana ga yankin.

Ya ce sarakunan gargajiya su ne masu kula da jama’a a matakin kasa, ya kuma ba da tabbacin samun karin goyon baya don ganin ya samu nasara a dukkan shirye-shirye da ayyuka.

A cewarsa, Kware yanzu ya zama gidansa na biyu domin tarihi zai gane shi a matsayin mutumin da ya rayu kuma ya ba da gudunmawa a lokacin da yake rike da mukamin daraktan kiwon lafiya na FNPH Kware.

Wani tsohon mataimakin gwamnan Zamfara Sen. Hassan Nasiha, ya godewa hakimin gundumar bisa wannan karramawar da aka yi masa, wanda ko shakka babu zai zaburar da Sale wajen kara ilimi da kuma yiwa dan Adam hidima.

Taron ya samu halartar mataimakin shugaban karamar hukumar Kware, Alhaji, Muhammad Umar, Wazirin Sokoto, Farfesa Sambo Wali-Junaid, jami’an gwamnati, abokai, ‘yan uwa da sauran manyan mutane daga sassa daban-daban na Najeriya.

NAN ta tuna cewa, Karamin Ministan lafiya da walwalar jama’a, Dr Iziaq Salako, a ranar Laraba ya kaddamar da wasu ayyuka da aka aiwatar a lokacin mulkin Sale.

Sun haɗa da: Cibiyar Nazarin Kwayoyin Halitta, Sashen Kulawa mai Tsari, Cibiyar Kula da Dogaro da Magungunan Mata da Yara na Yanki da Cibiyar Hatsari da Gaggawa.

“Sauran su ne; Dakunan kwanan dalibai da yawa, Makarantar Post Basic Nursing (Psychiatry), Cibiyar sadarwa, da Fasahar Sadarwa (ICT), Zaure da madadin samar da wutar lantarki, da sauransu.

Ministan ya bayyana cewa, ayyukan, ba tare da wata shakka ba, za su haifar da kyakkyawan sakamako ga marasa lafiya da ke tururuwa a asibitoci akai-akai. (NAN)( www.nannews.ng )

HMH/BRM

==========

Edited by Bashir Rabe Mani

Habibu Harisu
May, Sun, 2025

Uncategorized

JAMB ta fitar da sakamakon jarabawar UTME ta 2025 da a ka sake

Sakamako
Daga Funmilayo Adeyemi
Abuja, 25 ga Mayu, 2025 (NAN) Hukumar shirya jarabawar shiga jami’a ta JAMB ta fitar da sakamakon jarabawar shiga jami’a ta 2025 UTME da aka sake kwanan nan ga ‘yan takara a cibiyoyin da abin ya shafa.

Hakan na kunshe ne a cikin wata sanarwa da mai bai wa manema labarai shawara a Abuja, Dokta Fabian Benjamin ya raba wa manema labarai ranar Lahadi.

Benjamin ya ce daga cikin 336,845 da aka tsara a karshe, 21,082 ba su nan.

Ya ce duk da binciken da ake yi, binciken aikin ya kasance daidai (tsakanin 11% a cikin 2013 da 34% a cikin 2016).

Benjamin ya ce yayin da lamarin ya kasance abin takaici, ya ce ya kuma bayyana abubuwa masu ban tsoro da masu jarabawar da wasu masu mallakar Makarantu da cibiyoyin jarrabawar kwamfuta (CBT) ke aikatawa.

Wannan, in ji shi, ya ta’azzara rashin bin ka’ida.

“Idan za a iya tunawa, bayan kammala sake jarabawar, an gudanar da wani taro na manyan jami’an hukumar a duk jihohin tarayyar kasar nan domin duba sakamakon.

“A wurin taron akwai wasu fitattun mutane,” in ji shi.

Benjamin ya ce an gudanar da tattaunawa mai zurfi bayan nazarin rahoton jarrabawar sake tsayawa takara.

Ya ce an kafa kundin tsarin mulkin wani karamin kwamiti karkashin jagorancin Mataimakin Shugaban Jami’ar Budaddiyar Jami’ar, Farfesa Olufemi Peters, wanda kuma shi ne CEE, FCT, don tabbatar da cewa sakamakon yana cikin tsari.

Ya kara da cewa kafin a fitar da jarrabawar, CEEs ta sake duba aikin tare da ba da umarnin a gayyaci wani kwararre a fannin ilimin halin dan Adam, Farfesa Boniface Nworgu, ya yi nazari tare da amincewa da sakamakon da za a fitar a gaba.

Dangane da fitar da sakamakon dukkan masu jarabawar ba su kai shekaru ba, ya ce taron ya yanke shawarar cewa za a fitar da sakamakon da ba su kai shekaru ba (sai dai inda ake shari’a) wadanda suka yi kasa da ka’idojin da aka shimfida.

A cewarsa, sakamakon bai ba su damar shiga ba.

Ya ce a baya masu jarrabawar sun rattaba hannu kan wata yarjejeniya a yayin gudanar da rajistar tare da amincewa da cewa wadanda suka cika ka’idojin da aka gindaya ne kawai za a yi la’akari da su don shiga na musamman.

Ya ce an samu ‘yan takarar da ke da hannu a “WhatsApp Runs” da sauran miyagun laifuka da hannu wajen neman taimako ba bisa ka’ida ba.

“Taron ya jaddada cewa shawarar da ta yanke ba wai amincewa da ayyukan da ‘yan takara ke yi ba ne, a’a, a yi watsi da su har abada.

“Don haka an shawarci masu jarabawar da su guji shiga “WhatsApp da sauran kungiyoyi masu adawa da zamantakewa.”

Yayin da ya ke lura da sama da kashi 93 cikin 100 da suka halarci sake jarabawar, ya ce taron ya baiwa duk ‘yan takarar da ba su halarta ba damar shiga lokacin jarabawar share fage na shekara-shekara.

A cewarsa, an kuma mika wa ’yan takarar wadanda a kowane dalili suka rasa babbar UTME ta farko.

Ya bayyana cewa taron ya yi Allah wadai da yadda wasu cibiyoyi na CBT suke tafka munanan ayyukan rijista da jarrabawa tare da yanke shawarar cewa duk cibiyoyin CBT da ke da hannu a yi amfani da su ba tare da izini ba tare da gurfanar da masu hannu da shuni a gaban kuliya.

“Bugu da kari, an kama wadanda aka gano wadanda suka yi wa masu jarabawar rajista kai tsaye tare da gyara hotuna da na’urar nazarin halittu, a kuma gurfanar da su a gaban kuliya.

“Taron ya lura da matukar damuwa game da rawar da wasu cibiyoyi na koyarwa suke tafkawa wajen aikata munanan ayyukan jarabawa.

“Ya bukaci gwamnatoci a dukkan matakai da su dauki matakan da suka dace wajen tabbatar da cewa masu gudanar da cibiyoyin koyar da koyarwa sun kasance masu tsari, ba da lasisi da kuma sa ido akai-akai.

Ya kara da cewa “Wannan shi ne don dakile yunkurin masu jarrabawar bin tafarkin rashin gaskiya.”

Dangane da labarin kabilanci/bangaren jarabawar, ya ce taron ya nuna takaicin kokarin da wasu kungiyoyi ke yi na yin amfani da abin da bai dace ba wajen yada labaran kabilanci da bangaranci.

Benjamin ya ci gaba da cewa, wannan mummunan lamari ba a kai shi ga wani sashe na kasar ba, haka kuma ba wani sashe na kasar ne ya haddasa shi ba.

Ya jaddada cewa irin wadannan labaran na da hadari wajen kara ta’azzara rarrabuwar kawuna a tsakanin al’umma da ma ma’aikatan JAMB.

Sakamako na UTME na shekaru goma sha biyu da suka gabata kamar yadda aka nuna a tebur da ke ƙasa:

Kwatancen SAKAMAKON UTME TUN FARUWA DA CBT A 2013-2025 (NAN)(www.nannews.ng)
FAK/OJO

Habibu Harisu
Apr, Fri, 2025

Uncategorized

UNICEF, Gwamnatin Sakkwato sun nemi goyon bayan ‘yan jarida don yakar ayyukan rigakafi na jabu

Yin rigakafi

Daga Habibu Harisu

Sokoto, Afrilu 25, 2025 (NAN) Asusun Tallafawa Yara na Majalisar Dinkin Duniya (UNICEF) da Gwamnatin Jihar Sakkwato sun yi kira ga ‘yan jarida da su tallafa wa kokarin da ake na yaki da ayyukan jabu da ba da rahoton karya a lokacin yakin neman zabe.

A wani taron tattaunawa da manema labarai kan rigakafi, shugaban ofishin UNICEF na Sokoto, Mista Micheal Juma, ya jaddada mahimmancin kafafen yada labarai wajen yada bayanai game da rigakafin.

Ya yi kira ga ‘yan jarida da su himmatu wajen bayyana al’amuran da suka shafi rigakafi da kuma muhimmancinsa ga lafiyar al’umma.

Hakazalika, Babban Sakatariyar Hukumar Kula da Lafiya a matakin farko ta Jihar Sakkwato (SSPHDA), Dakta Larai Tambuwal, ta bukaci kafafen yada labarai da su taka muhimmiyar rawa wajen wayar da kan jama’a.

Ta nanata cewa rahoto mai inganci zai iya taimakawa wajen kawo sauyi mai kyau a cikin al’ummomi da karfafa shiga cikin shirye-shiryen rigakafi.

Tambuwal ta nuna damuwarsa kan rashin gaskiya da wasu masu yin allurar rigakafi ke yi, inda ya bayyana cewa sun yi karyar rubuta alluran rigakafin ba tare da yin allurar ba.

Ta yi nuni da cewa irin wadannan ayyuka na dakushe mutuncin bayanan rigakafin da kuma jefa lafiyar yara cikin hadari.

Ta kara da cewa jihar Sokoto ce ta fi kowacce yawan masu dauke da cutar shan inna a shekarar 2023, inda aka samu bullar cutar guda 68, duk da cewa adadin ya ragu zuwa 28 a shekara mai zuwa, kuma a halin yanzu an samu masu dauke da cutar guda hudu.

Ta kuma jaddada muhimmancin ci gaba da kokarin tabbatar da cewa jihar ta ci gaba da kasancewa cikin ‘yanci daga kamuwa da cutar shan inna, inda ta bayyana cewa ko da kananan adadin masu kamuwa da cutar na iya haifar da bullar cutar.

“Kamfen ɗin rigakafin da aka shirya gudanarwa a ranakun 26 zuwa 29 ga Afrilu, zai mayar da hankali ne kan allurar gida-gida ga yara masu shekaru 0 zuwa watanni 59 a cikin sassan siyasa 244, ba tare da la’akari da matsayinsu na rigakafi na baya ba.”

Juma ta sake jaddada kudirin UNICEF na tallafawa gwamnatin jihar wajen tunkarar kalubalen rigakafi, inda ta jaddada muhimmiyar rawar da kafafen yada labarai ke takawa wajen bayyana nasarorin da aka samu, bin bin bin doka da oda, da kuma jawo hankalin masu ruwa da tsaki.

Ya kuma yi kira da a kara saka hannun jari a kokarin rigakafin da kuma samar da ingantacciyar tallafin kayan aiki don tabbatar da nasara.

Kwararru kan cutar shan inna na UNICEF, Mesele Mindachew da Apriyanka Khann, sun ba da haske kan kalubalen da ke tattare da rashin fahimtar juna da rashin fahimta game da rigakafin, inda suka jaddada cewa an kai ga kawar da cutar shan inna tare da kokarin yin allurar kan kari.

Mai baiwa Gwamna Ahmad Aliyu shawara akan SHCDA Dr Bello Marnona ya jaddada kudirin gwamnati na yin rigakafi tare da karfafa gwiwar kafafen yada labarai da su ci gaba da wayar da kan al’umma kan muhimmancinsa.

Kamfanin dillancin labaran Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa, ‘yan jaridar da suka halarci taron sun bayar da shawarwari da kuma gogewa, inda wasu suka bayar da shawarar a samar da dokokin da za su tilasta yin rigakafi da masu karya doka.(NAN)(www.nannews.ng)

HMH/AMM

======

Abiemwense Moru ne ya gyara

Sharhi 0

Habibu Harisu
Apr, Tue, 2025

Uncategorized

Kwamandan sojishawarar himmatuwa akan sanin harrufa, ƙwarewar magana

Ƙwarewa

Daga Habibu Harisu

Sokoto, Afrilu 22, 2024 (NAN) Babban Kwamandan Runduna ta 8 ta Sojojin Najeriya da ke Sakkwato, Manjo Janar Ibikunle Ajose, ya bukaci dalibai da su dauki matakai na inganta sanin harrufa da iya magana.

Ajose ya yi wannan kiran ne a wajen bikin rufe gasar Spelling Bee da Babban Malamin Sojoji, Laftanar Kanal Patrick Orji ya shirya a ranar Talata a Sakkwato.

Ya ce Makarantu da Cibiyoyin Sojojin Najeriya da ke a wurare daban-daban za su ci gaba da jajircewa wajen inganta ilimai ba tare da banbance-banbance ba don hadin kai a tsakanin al’ummomin kasar nan.

” Wannan gasa tana nuna irin haɗin kai yara ba tare da banbanci ba kuma na nuna hadin kan Sojojin Najeriya ba tare da la’akari da kabilanci da addini ba.

“Dalibai, iyaye da kuma al’umma sun taru a nan don nuna farin ciki da ayyukan yara,” in ji shi.

Ajose ya lura cewa yana da mahimmanci dalibai su koyi yadda ake rubuta kalmomi da furta kalmomi yadda ya kamata.

“Ya kamata ‘ya’yan makaranta su koyi waɗannan mahimman basira guda biyu da wuri; waɗannan ƙwarewa za su taimaka musu yayin da suke haɓaka aikin ilimi da aiki,” in ji shi.

GOC ya yabawa mai daukar nauyin gasar, Laftanar Kanal Orji, bisa yadda ya zuba jari a fannin tarbiyyar yara, inda ya ce jarin zai taimaka musu wajen yin fice yayin da suke girma.

Ya ce an gudanar da wannan atisayen ne domin a sa yaran makaranta su fara da wuri domin koyon harrufa da kuma iya magana.

Shi ma da yake jawabi, mai daukar nauyin gasar, ya ce ya dauki wannan shawarar ne saboda sanin kananan shirye-shiryen ilimi a tsakanin yara da aka saba yi a baya.

“Niyyar shi ne a kama su kanana, gasar na taimaka wa ci gaban ilimin yara.

“Mun ga yadda mahalarta taron suka nuna hazaka a lokacin gasar kacici-kacici da kuma rubutun kalmomi, hakan ya nuna cewa nan gaba ta yi musu haske.

“Ina roƙon kowane yaro ya kasance da tabbaci kuma dole ne su bi mafarkinsu ba tare da tsoro ba. Koyaushe ku kasance a shirye don gyara kurakuran ku da haɓaka kanku,” in ji shi.

A cewarsa, wannan gasar karatun ya baiwa daliban makarantar damar fahimtar mahimmancin fara koyon harrufa da kuma iya magana.

Orji, wani limamin cocin Katolika ya kara da cewa gasar na cikin shekaru 25 da ya yi a cocin.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya ya bayar da rahoton cewa, kimanin dalibai 50 ne suka halarci gasar na watanni biyu da aka shirya a gasar zagaye da zagaye da suka hada da makarantu daban-daban.

NAN ta ruwaito cewa John Terse ya zama wanda ya yi nasara gaba daya da matsayi na farko, Jennifer Sunday, matsayi na biyu yayin da Fatima Muttaqa da Gertrude Azeh suka zama na uku.

Wanda ya dauki nauyin bayar da kyaututtuka ga dukkan dalibai 10 da suka fi kwazo baya ga matsayi na daya da na biyu da na uku.

A halin yanzu, GOC ya dauki nauyin biyan kudin makaranta na shekara-shekara don matsayi na farko, tare da kayan makaranta guda biyu, riguna, jakar makaranta, takalma da N100,000 a matsayin wata lambar yabo.

Ya kuma baiwa dalibin mataki na biyu kudin makarantar zangon kararu biyu tare da kayan makaranta da jakar makaranta da takalmi da kuma naira 50,000.

Daliban da suka zo matsayi na uku sun samu kudin makarantar zango daya, kayan makaranta, jakar makaranta, takalma da Naira 35,000 kowanne.

GOC ta kara bayar da Naira 20,000 kowannensu ga wasu dalibai shida da suka fi kwazo a cikin dalibai 10 na farko tare da kayan makaranta. (NAN)( www.nannews.ng )

HMH/MNA

Maureen Atuonwu ta gyara

Habibu Harisu
Apr, Tue, 2025

Uncategorized

An inganta sashen hulda da jama’a na rundunar soji da kayan aiki masu inganci – Maj.-Gen. Nwachukwu

Sojoji

By Sumaila Ogbaje

Abuja, Afrilu 22, 2025 (NAN) Maj.-Gen. Onyema Nwachukwu, ya ce Sashen Hulda da Jama’a ta Sojoji (APR), an sake gyara shi da kayan aikin watsa labarai na zamani don zartar da ayyuka cikin sauri da kwarewa ga ayyukan watsa labarai.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa Nwachukwu shine tsohon Darakta APR.

Ya yi wannan jawabi ne a ranar Talata a Abuja yayin da yake mika ragamar mukamin mukaddashin darakta, APR, Laftanar-Kanar. Onyinyechi Anele.

Ya yi nuni da cewa, zamanin da ake samun saurin bunkasuwar hanyoyin sadarwa na zamani, da yawaitar hanyoyin sadarwa, da kuma neman hanyoyin sadarwa cikin lokaci da dabaru sun haifar da kyakkyawan fata.

“Don ci gaba da dacewa da tasiri, dole ne in sabunta, daidaitawa, da jagoranci yakin watsa labarai daga gaba,” in ji shi.

“A yau, zan iya faɗi gaba gaɗi cewa ba wai kawai na mayar da martani ga waɗannan ƙalubalen ba, amma na fuskanci gaba da gaba tare da sabbin abubuwa, hangen nesa, da manufa.”

Nwachukwu ya ce daya daga cikin manyan cibiyoyi a karkashin jagorancin sa shi ne sayen kayan aikin sadarwa na zamani, “wanda yanzu ke baiwa daraktan damar mayar da martani cikin gaggawa da kwarewa kan ayyukan yada labarai.

“Mun sayi kyamarori na zamani, ɗakunan gyare-gyare, tsarin audio-visual, da kayan aikin sadarwar dijital waɗanda ke da mahimmanci don aiki a cikin yanayin watsa labarai na duniya mai sauri,” in ji shi.

Ya kuma sauƙaƙa shirye-shiryen horo na gida da na ƙasashen waje ga hafsoshi da sojoji, tare da fallasa su ga mafi kyawun ayyuka na duniya a cikin dabarun sadarwa, saƙon rikici, yaƙin na’urar zamani, da kuma nazarin kafofin watsa labarai.

“Wadannan tsare-tsare babu shakka sun canza yadda muke ba da labarin sojojin Najeriya, cikin gaskiya da iko,” in ji shi.

Nwachukwu ya ci gaba da bayyana kafa cibiyar sadarwa ta dabarun aiki, wacce ya bayyana a matsayin cibiya ta hanyar hada sakonni a cikin tsari da raka’a.

Ya kuma yi karin haske kan kaddamar da gidan talabijin na farko na rundunar sojojin Najeriya ta yanar gizo mai suna “Nigerian Army Info TV” da aka gina a wani dakin taro na zamani da ke hedikwatar sojojin.

“Wannan dandali ya inganta hanyoyin watsa labarai na Sojoji, da sa hannu, da kuma fahimtar jama’a.

“Muryar sojojin Najeriya a yanzu tana kara fitowa fili, a gida da waje,” in ji shi.

Ya kuma lura da kokarin karfafa dangantaka da masu ruwa da tsaki a harkar yada labarai na gargajiya da na zamani, tare da kara fahimtar juna da fadada labaran jarumtaka da kwarewa na sojojin Najeriya.

A nata jawabin, Anele ta yi alƙawarin dorewa tare da inganta nasarorin da magabata ya samu.

Ta kuma baiwa hafsan hafsoshin soji da shugabannin runduna tabbacin sadaukar da kai, biyayyarta, da kuma tsarin da take bi.

“Sha’awar Maj.-Gen. Nwachukwu, juriyarsa, da ƙwararrunsa sun kafa babban tushe ga Darakta,” in ji ta.

“Gudunmawar da kuka bayar don inganta martabar Sojoji da dabarun sadarwa na da ban mamaki. Za ku ci gaba da kasancewa wani muhimmin bangare na dangin DAPR.”

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa kwanan nan Anele ta zama mace ta farko da aka nada a matsayin mukaddashin Daraktar APR.(NAN) (www.nannews.ng)

OYS/KO

=========

Kevin Okunzuwa ne ya gyara

Habibu Harisu
Apr, Tue, 2025

Uncategorized

Mutane 6 ne suka mutu, 5 kuma suka jikkata a hadarin mota a Kogi – FRSC

Hatsari

By Thompson Yamput

Okene (Kogi) 22 ga Afrilu, 2025 (NAN) Hukumar kiyaye hadurra ta kasa (FRSC) ta tabbatar da mutuwar mutane 6 tare da raunata wasu 5 a wasu hadurran mota da aka yi a karamar hukumar Okene a jihar Kogi.

Mista Samuel Ogundayo, Mukaddashin Kwamandan Hukumar FRSC a Kogi, ya bayyana hakan ga Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) a Okene ranar Talata.

Kwamandan sashin, wanda ya bayyana hatsarin a matsayin “abin takaici da takaici,” ya ce hatsarin wanda ya afku a yankin Okenkwe da ke Okene da misalin karfe 8:30 na yammacin ranar Litinin ya hada da motoci bakwai.

Ogundayo ya ce, wannan mummunan lamari ya fara ne da gazawar wata babbar mota hawa dutsen Okengwe, a lokacin da motar ta bata hutu, sannan ta birkice a baya ta murkushe Motoci masu mashin mai taya uku guda biyu, da motoci uku, sannan ta shiga wata babbar mota.

“Wannan lamari mai ban tausayi da ban tausayi ya yi sanadin mutuwar mutane shida tare da jikkata wasu biyar.

“Jami’an ceto FRSC da suka isa wurin da hatsarin ya faru cikin lokaci mai dadi sun garzaya da wadanda suka jikkata zuwa Asibitin Okene domin yi musu magani, yayin da aka ajiye gawarwakin wadanda suka mutu a dakin ajiye gawa na babban asibitin Onene,” inji shi.

A cewarsa, ya dauki kokarin jami’ansa da sauran jami’an tsaro wajen ganin an kawar da baragurbin da ke kan babbar hanyar domin zirga-zirgar ababen hawa kyauta.

Kwamandan ya shawarci masu ababen hawa da su rika yin taka tsan-tsan ta hanyar baiwa manyan motoci tazara a kan manyan tituna musamman a wurare masu tuddai domin gujewa afkuwar lamarin.

Ya umurci masu ababen hawa da su yi kokarin kiyaye ka’idojin zirga-zirgar ababen hawa don taimakawa wajen rage hadurran ababen hawa da kashe-kashe a hanyoyinmu. (NAN)(www.nannnews.ng)
TYC/MNA

Maureen Atuonwu ta gyara

Habibu Harisu
Apr, Tue, 2025

Uncategorized

Kungiyar Lauyoyi ta yi Allah wadai da kona babbar kotun jihar Osun

Konewa

Daga Olajide Idowu

Osogbo, Afrilu, 22, 2025 (NAN) Kungiyar Lauyoyin Najeriya (NBA), reshen Osogbo, ta yi Allah-wadai da kona wata babbar kotun Osun da ke Ilesa a ranar Litinin.

NBA, a cikin wata sanarwa da shugabanta, Mista Yemi Abiona, ya fitar ranar Talata a Osogbo, ta bayyana lamarin a matsayin “mummunan hari da ke barazana ga tabbatar da adalci da bin doka da oda”.

A cewar Abiona, abu ne mai matukar tayar da hankali cewa irin wannan mummunan harin yana faruwa a karo na biyu, bayan da ya yi irin wannan lamari a shekarun baya a kotu 3, inda aka kori zauren alkalan.

“Ina mamakin me wadanda suka kai irin wannan harin a dakin shari’a suka yi niyyar cimmawa, wannan harin na hannun matsorata ne da jahilai marasa fuska.

“Ko da yake, har yanzu ana binciken musabbabin wannan kone-konen, amma daga alamu, ba za a iya zama wani aikin Allah ba.

“Muna mamakin abin da masu aikata laifin ke son cimmawa ta hanyar kona dakunan kotu inda ake ajiye takardu,” in ji shi.

Shugaban ya yabawa Gwamna Ademola Adeleke na Osun bisa gaggawar da ya yi na bayar da umarni kwakkwaran bincike tare da kara matakan tsaro a kewayen harabar kotun da ke jihar.

Abiona, ya bukaci jami’an tsaro da su kamo wadanda suka aikata wannan aika-aika tare da gurfanar da su a gaban kuliya, ya ce kungiyar a shirye ta ke ta samar da ayyukan shari’a kyauta domin hukunta duk wanda ke da hannu wajen kone-konen.

“Muna kira ga ’yan sanda da kada su bari a yi watsi da kwakkwaran bincike a kan lamarin.

“Tare, za mu iya kare mutuncin tsarin adalcinmu,” in ji shi.

Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa an kona wata babbar kotun jihar Osun 2 da ke Ilesa da sanyin safiyar ranar Litinin.

Konewar ta kai ga lalata wasu muhimman takardu da baje kolin kotun, yayin da ginin ya kone kurmus.

A halin da ake ciki, Adeleke ya bayar da umarnin gudanar da cikakken bincike kan lamarin, sannan ya kuma yi kira ga jami’an tsaro da su kara tsaurara matakan tsaro a duk harabar kotun da ke jihar. (NAN) (www.nannews.ng)

ID/VE/AYO

Edited by Victor Adeoti/Ayodeji Alabi

Habibu Harisu
Apr, Wed, 2025

Uncategorized

Ku hana ‘yan ta’adda isar da sakonni da tallar ayyukan su- Ministan ya bukaci kafafen yada labarai

Mai jarida

By Sumaila Ogbaje

Abuja, 16 ga Afrilu, 2025 (NAN) Ministan yada labarai da wayar da kan jama’a na kasa, Mohammed Idris, ya bukaci masu ruwa da tsaki a kafafen yada labarai da su hana ‘yan ta’adda isar da sakonni ga jama’a ta hanyar kin ba da fifiko kan ayyukansu.

Idris ya yi wannan kiran ne a wajen taron tattaunawa da masu ruwa da tsaki na kafafen yada labarai na farkon shekara wanda hukumar kula da harkokin yada labarai ta tsaro ta shirya, ranar Laraba a Abuja.

Ya samu wakilcin Darakta-Janar na Muryar Najeriya (VON), Jibrin Ndace, a wajen taron mai taken, “Kafafen Yada Labarai a Matsayin Mahimmin Sashin Nasarar Ayyukan Rundunar Sojojin Nijeriya”.

Ya ce taron karawa juna sanin wani shiri ne da ya dace da nufin dinke barakar da ke tsakanin sojoji da ‘yan jarida wajen yaki da ta’addanci da sauran miyagun laifuka da ke barazana ga tsaron kasa.

A cewarsa, taron karawa juna sani na nuni da zurfin fahimtar babban hafsan tsaro, game da muhimmiyar rawar da sadarwa ke takawa a yakin duniya na zamani, musamman a wannan zamani da bayanai ke iya yin tasiri ga sakamako mai kyau.

“Karfafa haɗin gwiwa tsakanin sojoji da kafofin watsa labarai yana da mahimmanci ba kawai ga hanyoyin aiki ba, har ma don haɓaka amincin jama’a da haɓaka ƙasa mai samar da tsaron ƙasa.

“Kafofin watsa labarai, ba tare da shakka ba, amintacciyar abokiya ce a cikin gine-ginen tsaron ƙasarmu.

“A matsayinta na mai sa ido na al’umma, dole ne ‘yan jarida su daidaita tsakanin ‘yancin jama’a na sanin da kuma wajabcin kare muradun kasa.

“Ina kira ga masu ruwa da tsaki a kafafen yada labarai da su hana ‘yan ta’adda isar da sako ga jama’a ta hanyar kin ba da fifiko kan ayyukansu na matsorata.

“Sai dai kuma, abin da bai kamata kafafen yaɗa labarai su ƙara faɗawa cikin rudani don samar da haɗin kai na ƙasa don shine maganganun da ba su dace ba waɗanda ke haifar da rikice-rikicen al’umma kamar yadda ake gani a cikin ‘yan kwanakin nan,” in ji shi.

Ministan ya bayyana cewa, shugaban kasa Bola Tinubu ya zuba jari mai yawa wajen siyan kadarorin soji, horar da ma’aikata da horar da su, da kuma karfafa hanyoyin tattara basira a dukkan matakai.

Ya kuma bukaci kafafen yada labarai da su zama wata kafa da za ta hada kai da jama’a don gudanar da ayyukan soji tare da karfafa gwiwar ‘yan kasa su ba da kai kan bayanan da suka dace don tabbatar da hukumomin tsaro.

A cewarsa, tsaron kasa wani nauyi ne da ya rataya a wuyansa, kuma kafafen yada labarai na taka rawar gani wajen wayar da kan jama’a da wayar da kan jama’a yadda za su bayar da gudunmawa mai ma’ana a wannan harka.

A nasa jawabin, babban daraktan hukumar wayar da kan jama’a ta kasa (NOA), Lanre Issa-Onilu, ya ce rawar da kafafen yada labarai ke takawa ya zarce hanyar yada labarai a cikin sarkakkiyar yanayin tsaro a yau.

Issa-Onilu, wanda ya samu wakilcin Mista Williams Dogo, ya ce kafafen yada labarai sun zama wata dabarar da za ta ninka karfin su masu iya inganta ko kuma dakile nasarar ayyukan soji.

A cewarsa, yanayin rikice-rikice na zamani ba su keɓance ga yanayin zahiri ba amma yanzu sun haɗa da sararin bayanai, inda aka tsara labaru da ra’ayi a ainihin lokacin.

“Yana ƙara fitowa fili cewa ra’ayin jama’a, wanda rahotannin kafofin watsa labarai suka fi rinjaye, yana shafar ɗabi’a da haɗin gwiwar farar hula kai tsaye.

“A cikin yaƙin da ba a daidaita ba musamman, inda zukata da tunanin jama’a suka zama fagen fama, kafofin watsa labaru sun zama muhimmiyar hanyar da za a gina haƙƙikanin kasa, ana samun kwarin gwiwa ko an yi nasara ko kuma a rasa nufin mutane.

“Yawaitar labaran karya, faifan bidiyo da aka yi amfani da su, da rahotanni marasa tushe da ake yadawa a shafukan sada zumunta na iya lalata amincin ayyukan soja da haifar da rashin yarda a tsakanin ’yan kasa.

“Amsar faɗakarwa, haɗin kai, da dabarun watsa labarai na ba da damar kwamandojin su riga-kafi da kawar da illolin irin waɗannan labarun,” in ji shi.

Shugaban NOA ya yi kira da a kara karfin ‘yan jaridun tsaro domin su samu damar yin aiki tare da kyawawan halaye. (NAN) ( www.nannews.ng )
OYS/ YMU
Edited by Yakubu
========

Habibu Harisu
Apr, Wed, 2025

Uncategorized

Adamawa na neman hadin kan jami’an tsaro domin dakile ayyukan hakar ma’adanai ba bisa ka’ida ba

Ma’adinai

By Talatu Maiwada

Yola, Afrilu 16, 2025 (NAN) Majalisar dokokin Adamawa ta yi kira ga hukumomin tsaro a jihar da su hada kai wajen dakile ayyukan hakar ma’adanai ba bisa ka’ida ba a kananan hukumomi 21.

Mista Ibrahim Haruna, kwamishinan albarkatun ma’adinai da ci gaban jihar, ya yi wannan roko ne a ranar Laraba, a Yola, yayin wata ziyarar ban girma da ya kai wa hukumomin tsaro.

Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa Kwamishinan da tawagarsa sun ziyarci rundunar ‘yan sandan Adamawa da jami’an tsaron farin kaya da jami’an tsaron farin kaya da kuma ma’aikatan gwamnatin tarayya.

Ya kuma jaddada bukatar hada karfi da karfe wajen kare albarkatun kasa, yana mai bayyana hakar ma’adanai ba bisa ka’ida ba a matsayin barazana ga kare muhalli da kuma zagon kasa ga samar da kudaden shiga na jihar.

“’Yan sanda ne ke da alhakin tabbatar da doka da oda, kuma muna neman goyon bayan ku wajen gudanar da binciken tsaro kan ayyukan hakar ma’adanai ba bisa ka’ida ba a cikin al’ummominmu.

“Juyawar duniya daga albarkatun ruwa zuwa albarkatun ma’adinai ya jawo mutane marasa lasisi zuwa cikin sashin.

“Adamawa tana da arzikin ma’adinai kuma hakki ne na hadin gwiwa mu kare shi domin amfanin al’ummarmu da ci gaban jihar,” inji shi.

Da yake mayar da martani, kwamishinan ‘yan sanda, Mista Morris Dankombo, ya yaba wa tawagar tare da jaddada muhimmancin samar da yanayi mai inganci don samun ci gaba mai dorewa.

“Domin tsaron cikin gida, ya zama wajibi mu samar da yanayi mai kyau ga harkokin kasuwanci su bunƙasa,” in ji Dankombo.

Ya nuna damuwarsa kan yawaitar ayyukan hakar ma’adanai ba bisa ka’ida ba, wanda a lokuta da dama daidaikun mutane ke aiwatarwa ba tare da tantancewa ba.

“Daya daga cikin muhimman ayyukan ku a matsayin ma’aikatar ita ce kula da ayyukan hakar ma’adinai da tabbatar da tsaron muhalli.

“Abin takaici, wasu mutane suna ƙetare ka’idojin da suka dace, suna samun amincewa daga shugabannin gargajiya a cikin al’umma kuma suna aiki ba tare da cikakkun bayanai ba.

“Haka kuma a duk inda ake hakar ma’adanai, galibi ana samun babban hadarin aikata laifi.

“Saboda haka, yana da matukar muhimmanci mu hada kai domin kawar da hako ma’adinai ba bisa ka’ida ba domin amfanin jihar,” inji shi.

Dankombo ya bada tabbacin rundunar ‘yan sandan ta bada hadin kai da sauran jami’an tsaro domin tsaftace fannin hakar ma’adanai.

Hakazalika, kwamandan hukumar tsaro ta farin kaya (NSCDC) na jihar, Mista Idris Bande, ya yaba da ziyarar tare da jaddada muhimmancin kare albarkatun ma’adinai a matsayin muhimman kadarorin kasa.

Bande ya yi alkawarin tallafa wa ma’aikatar domin dakile ayyukan hakar ma’adanai ba bisa ka’ida ba a jihar.(NAN)www.nannews.ng

TIM/AOM

=======

Abdullahi Mohammed ya gyara

Habibu Harisu
Apr, Wed, 2025

Uncategorized

Gwamnan Borno ya raba kayan aiki ga mazaje 150 daga makarantun Tsangayu

Daga Hamza Suleiman

Maiduguri, Afrilu 16, 2025 (NAN) Gwamna Babagana Zulum na Jihar Borno a ranar Laraba ya gabatar da wasu kayayyakin aiki da tallafi na fara aiki ga matasa 150 na makarantun Tsangayu da suka kammala koyan sana’o’in hannu a karkashin wani shiri na jihar.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa shirin na da nufin inganta dogaro da kai na tattalin arziki.

NAN ta kuma ruwaito cewa wadanda suka ci gajiyar shirin da aka horas da su kan hada wutar lantarki da gyaran wutar lantarki da sanya hasken rana da aikin fata da walda da aikin kafinta da kuma gine-gine, an zabo su ne daga cibiyoyin koyar da ilimin addinin Islama na Tsangaya.

Zulum ya ce matakin ya yi daidai da kudirin gwamnatinsa na shigar da koyar da sana’o’in hannu a cikin tsarin ilimin Almajiri, domin baiwa dalibai dabarun rayuwa da za su iya dogaro da kansu.

“Ta hanyar halartar wannan shirin horarwa, kun dauki muhimmin mataki don tabbatar da makomarku, tare da sabbin dabaru, yanzu kuna da ikon canza mafarkinku zuwa gaskiya,” in ji gwamnan.

Ya kuma ba da tabbacin gwamnatin sa na ci gaba da tallafa wa ilimin Tsangaya, inda ya kara da cewa kowane yaro ya cancanci samun ingantaccen ilimi da damar ci gaban kansa.

Zulum ya kuma nuna damuwarsa kan yadda ake samun rahotannin cin zarafi a wasu makarantun Islamiyya, inda ya yi gargadin cewa gwamnati ba za ta lamunci duk wani nau’i na cin zarafi ko hukunta yaran Almajiri ba.

“Na tsaya tsayin daka a kan cewa gwamnatin jihar Borno ba za ta amince da duk wani nau’i na cin zarafi ko tashin hankali ba, kamar yi wa kowane Almajiri garari.

“Kowane ɗayanku ya cancanci a girmama shi da daraja,” in ji shi.

Tun da farko, Shugaban Hukumar Tsangaya ta Jihar Borno, Kalifa Abulfatahi, ya ce shirin horaswar da aka kaddamar a shekarar 2023, an tsara shi ne domin magance matsalolin zamantakewa da tattalin arziki da almajiri ke fuskanta wadanda galibi ba su da damar samun ilimin boko.

Ya bayyana cewa an aiwatar da shirin ne tare da hadin gwiwar hukumar ilimi ta bai daya da sauran masu ruwa da tsaki.

Har ila yau, kwamishinan ilimi, kimiyya, fasaha da kirkire-kirkire na jihar, Lawan Wakilbe, wanda Dokta Bukar Tijjani ya wakilta, ya ce ma’aikatar ta hada hannu da hukumomin ilimi da abin ya shafa domin tabbatar da tantance daliban Almajirai bayan sun kammala horas da su.(NAN).

HMS/MAM/AOM

==============

Edited by Modupe Adeloye/Abdullahi Mohammed

All posts by Habibu Harisu

JAMB ta fitar da sakamakon jarabawar UTME ta 2025 da a ka sake

Kwamandan sojishawarar himmatuwa akan sanin harrufa, ƙwarewar magana

An inganta sashen hulda da jama’a na rundunar soji da kayan aiki masu inganci – Maj.-Gen. Nwachukwu

Gwamnan Borno ya raba kayan aiki ga mazaje 150 daga makarantun Tsangayu