Category Uncategorized

Uncategorized

Gidauniyar Gates ta yi kira da a dauki kwararan matakai kan kyautata jinsi a Najeriya

Gidauniyar Gates ta yi kira da a dauki kwararan matakai kan kyautata jinsi a Najeriya

Jinsi

By Oluwafunke Ishola

Lagos, 5 ga Satumba, 2025 (NAN) Gidauniyar Gates ta bukaci shugabannin Najeriya da su hanzarta aiwatar da manufofin kyautata jinsi ta hanyar tashi daga kaddamar da manufofi zuwa ainihin karfafawa ga mata da ‘yan mata.

Gidauniyar ta jaddada cewa nasarar ci gaban Najeriya ya ta’allaka ne kan fassara manufofi zuwa ayyuka na zahiri da za su amfanar da mata don cimma burinsu na kiwon lafiya da bunkasar tattalin arzikin mata baki daya.

Ekenem Isichei, mataimakin daraktan shirin bayar da shawarwari da sadarwa (PAC) a gidauniyar Gates ne ya yi wannan kiran a lokacin da yake jawabi a taron hada kan jinsi da jinsi na shekarar 2025 wanda Cibiyar Innovation Policy (PIC) ta shirya a Abuja.

Taron mai taken: “Sabbin Muryoyi da Sabbin Hanyoyi don Hazakar Jama’a” ya tattaro ma’aikatan gwamnati, kamfanoni masu zaman kansu da kungiyoyin farar hula don tattaunawa kan hada jinsi da tasirinsa kan ci gaban tattalin arziki da ci gaba.

Isichei ya ce ba za a iya samun ci gaba mai dunkulewa ba har sai an ba wa mata fifiko da gangan a manufofin kasa da na jihohi, yana mai gargadin cewa ci gaban da aka samu a fannin kiwon lafiyar mata da karfafawa mata na iya tsayawa ba tare da kwakkwaran samar da cibiyoyi da kasafin kudi ba.

“Manufarmu ita ce amfani da iliminmu da jari don baiwa gwamnati damar yin aiki mafi kyau ga al’ummarta don aiwatar da alkawurran kasafin kudi na manyan sabbin fasahohin kiwon lafiya, daidaita tsarin bayar da tallafi, tsarawa da aiwatar da tsare-tsaren ci gaban kasa a matakin jiha, da dai sauransu.”

Ya jaddada cewa tattaunawar ta kasance mai muhimmanci a daidai lokacin da tallafin da kasashen biyu ke baiwa Najeriya ya ragu da kashi 40 cikin 100 yayin da ake ci gaba da tsare-tsare da ke tallafa wa lafiyar mata da gangan.

Isichei ya kara da cewa kudaden da ake ba wa mata da kananan yara ya ragu da kashi 67 cikin dari.

“Muna taruwa a lokacin da albarkatu da kuzarin kawo cikas ga burin daidaiton jinsi ke raguwa.

“Tun da muka taru a shekarar da ta gabata, taimakon raya kasa na kasashen biyu da ke ba da taimako daga wata kasa mai bayar da tallafi ga Najeriya ya ragu da kashi 40 cikin 100, kuma an yi niyya musamman ga shirye-shiryen da ke tallafa wa lafiyar mata ko kuma karfafawa mata da gangan.

“Kudade don kula da lafiyar mata da yara a Najeriya ya ragu da kashi 67 cikin 100.

“Hakan yana nufin cewa ga kowane mata uku a yankinku, biyu daga cikinsu ba za su iya samun muhimman kayayyakin kiwon lafiyar mata da suka samu a bara.

“Lokacin da kashi 70 cikin 100 na matalautan Najeriya mata ne, ba za mu iya yin watsi da irin abubuwan da mata ke fuskanta na fita daga kangin talauci ba.

“A Gidauniyar, mun ga kwararan hujjoji da suka tabbatar da cewa saka hannun jari a fannin kiwon lafiyar mata da karfafa tattalin arzikin mata yana da tasiri mai dorewa a cikin tsararraki.

“Yana haifar da iyalai masu koshin lafiya, tattalin arziki mai ƙarfi, da kuma duniya mai adalci,” in ji Isichie.

Ya yi kira ga gwamnatocin kasa da na kananan hukumomi da su sanya hannun jari a tsarin fasaha da kuma dawwama a madafun iko don aiwatar da shirye-shirye yadda ya kamata ba wai kawai kaddamarwa ba.

“Wannan yana nufin samar da teburan jinsi, ƙarfafa tsare-tsare da sassan kasafin kuɗi, da kuma baiwa manajojin kananan cibiyoyin kiwon lafiya na gida da Jami’an Jinsi da kayan aiki da bayanai don jagoranci tare da tasiri.”

Ya kuma yi kira da a sadaukar da dukiyar jama’a ga mata, yana mai cewa kasafin kudin da ya dace da jinsi “ba zai iya zama aikin kasafin kudin shekara ba.”

Isichei ya yi kira da a bayyana manufofin kashe kudi ga matsakaitan masana’ntu da mata ke jagoranta, wadanda dole ne a kiyaye su, a ba su da kuma sanya ido.

Ya kuma tunatar da cewa, a kwanan baya gidauniyar Gates ta yi alkawarin bayar da dala biliyan 2.5 zuwa shekarar 2030 domin gudanar da bincike da bunkasa harkokin kiwon lafiyar mata, inda ya yi kira ga gwamnatoci, da kamfanoni masu zaman kansu, da kungiyoyin farar hula da su hada hannu da su.

Ko da yake an yaba wa ƙungiyoyin jama’a don tura shiga cikin tattaunawar ƙasa da kuma dacewa da gaggawa tare da tsayuwar aiki, Isichie ya bukaci shugabannin kamfanoni masu zaman kansu da su ga haɗa kai a matsayin tattalin arziki mai wayo maimakon sadaka.

A halin da ake ciki, shugabar kungiyar matan gwamnonin Najeriya (NGSF), Farfesa Olufolake Abdulrazaq, ta nanata kudurin dandalin na inganta daidaito tsakanin jinsi da karfafawa mata, tare da yin alkawarin daukar matakai masu karfi don wargaza shingayen tsarin.

Abdulrazaq ya ce tuni aka fara yin garambawul a matakin jiha daban-daban, yana mai jaddada cewa jihar Kwara ta rattaba hannu kan kudirin shigar da jinsi na kashi 35 cikin 100 na doka.

Ta kara da cewa yanzu haka jihohi 10 sun baiwa mata masu aiki hutun watanni shida na haihuwa.

A cewarta, jihohi da dama da suka hada da Imo, Ogun, da Ekiti, suna da mataimakan gwamnoni, inda jihar Kwara ke bayyana mata kashi 50 cikin 100 na wakilcin mata a majalisar ministocin ta.

Irin wadannan matakan, in ji Abdulrazaq, suna nuna ci gaban da aka samu wajen sake fasalin shugabanci da wakilcin shugabanci a Najeriya.

A wani jawabin, mataimakiyar gwamna ta biyu, babban bankin Ghana Matilda Sante-Asiedu, ta ce ci gaba na gaskiya ya wuce ci gaban tattalin arziki, domin ya samo asali ne cikin hada kai da wakilci ga kowa.

Daidaiton jinsi, ta ce “ba nauyi ba ne na ɗabi’a amma dabarun gina al’ummomin da suka haɗa da juna, juriya da wadata.

Canza labarin haɗawa yana buƙatar tunani mai canzawa da kuma tsarin da ba na al’ada ba don yin abubuwa.”

Ta bukaci dukkan shugabanni da masu tsara manufofi da su rungumi ra’ayoyi masu tsauri tare da kafa cibiyoyin da ke nuna hakikanin bambancin nahiyar Afirka. (NAN) (www.nannews.ng)

AIO/VIV

=======

Vivian Ihechu ne ya gyara

Uncategorized

Eid-el-Maulud: Musulmai sun yi addu’o’i, sadaka a lokacin bukukuwa

Eid-el-Maulud: Musulmai sun yi addu’o’i, sadaka a lokacin bukukuwa

Biki

Ikuru Lizzy

Port Harcourt, Sept.5, 2025(NAN) Wasu Musulmai a Ribas sun bayyana cewa bikin Mauludi ya fi mayar da hankali ne kan addu’o’i da sadaka fiye da liyafar da ake yi a yayin da farashin abinci ya tashi.

Sun bayyana hakan ne a lokacin da Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya ziyarci al’ummarsu a yankin Obio/Akpor na jihar a ranar Juma’a.

Mista Isa Daura, wani dan kasuwa ne a kasuwar Yam Zone da ke Iriebe, Obio/Apkor ya ce a halin yanzu Musulmai suna ba da gudummawar kudi don sayen rago da raba abinci, suna dafa abinci masu sauki yayin da suke mai da hankali kan addu’o’i da soyayya a bikinsu.

A cewarsa, mutane na fama da hauhawar farashin ta hanyar dafa abinci masu sauki da kuma mai da hankali kan addu’a da sadaka fiye da liyafa.

“Da yawa sun dogara da tallafin al’umma, don haka muna iya bakin kokarinmu wajen rage kashe kudade da ba su da mahimmanci don ganin bikin ya kasance mai ma’ana ba tare da fasa banki ba,” in ji Daura.

A cewar Sheik Ibrahim, shugaban musulmi a wani masallaci a Iriebe, bikin Eid-el-Maulud yana wakiltar maulidin Annabi Muhammad da kuma lokacin da musulmi za su yi tunani a kan rayuwarsa da koyarwarsa kamar kyawawan halaye da adalci.

Ya ce bikin ya kuma yi nufin hada kan al’umma wajen yin addu’o’i, da wa’azi, da tarukan farin ciki domin karfafa soyayya da sadaukarwa, tare da yada zaman lafiya, sadaka da sabunta ruhi.

Ya kara da cewa wani muhimmin al’ada ne, amma ba wajibi ba ne musamman ga wadanda ba za su iya ba.

“Farashin ya yi tsada kwanan nan, don haka, wasu iyalai suna tsallake yankan rago yayin bikin,” in ji shi.

Ita ma da take nata jawabin, wata ‘yar kasuwa a yankin Oyigbo, Uwargida Amina Haruna ta bayyana cewa, farashin kayan sawa da kayan ya kuma tashi yayin bikin.

A cewarta, kayan a halin yanzu suna tsakanin N9,500 kowace yadi na yadi da kuma N35,000 na kayan da aka kera; akwai zaɓuɓɓuka don tsarin kasafin kuɗin mutane daban-daban, dangane da araha.

“Ana yin bikin idi ne bisa ga kasafin kudin mutum, amma muhimmancin al’ada, soyayya da sadaukarwa, bai canza ba tsawon shekaru kamar yadda muke yi a yau.

Ta kara da cewa “Ina da kwarin gwiwar cewa bukukuwan da za a yi a nan gaba za su yi kyau yayin da muke sa ran samun ingantaccen tattalin arziki.”

NAN ta ruwaito cewa farashin raguna ya karu da kusan kashi 400 cikin 100 idan aka kwatanta da shekarar 2024, inda wasu manya suka kai Naira miliyan 1, yayin da karami kuwa Naira 250,000.

Mista Ben Oputa, dan kasuwa ne a babbar kasuwar Oyigbo, ya ce farashin sauran kayan abinci da suka hada da wake da shinkafa da barkono da albasa su ma sun karu zuwa sama da kashi 20 cikin dari.

Ya danganta hauhawar farashin da hauhawar farashin kayayyaki da rashin tsaro. (NAN) (www.nannews.ng)

LMI/JEO

=======

Gwamnatin Ogun ta ba da tabbacin cike gibin da ake samu a kiwon kaji
Uncategorized

Gwamnatin Ogun ta ba da tabbacin cike gibin da ake samu a kiwon kaji

Gwamnatin Ogun ta ba da tabbacin cike gibin da ake samu a kiwon kaji
Gwamnatin Ogun ta ba da tabbacin cike gibin da ake samu a kiwon kaji
Kaji
Daga Abiodun Lawal
Abeokuta, Satumba 4, 2025 (NAN) Gwamnatin Ogun ta ba da tabbacin cewa za ta cike gibin da ake samu a harkar kiwon kaji.Kwamishinan noma da samar da abinci, Bolu Owotomo ne ya bayar da wannan tabbacin a Abeokuta lokacin da ya jagoranci tawagar Bankin Duniya don duba aikin gina katafaren gidan gona da zai dauki kaji dubu dari a Eweje Farm Settlement,

Odeda.A cewar sa, ana gudanar da aikin ne a karkashin wani shirin da bankin duniya ta taimaka wa gwamnatin jihar Ogun (OGSTEP).

Owotomo ya kara da cewa aikin ya hada da gidajen zama guda biyar kowanne dakuna hudu da kuma rijiyoyin burtsatse na masana’antu guda uku.

Ya bayyana gamsuwa da inganci da kuma saurin aikin da aka yi, yana mai bayyana hakan a matsayin wani babban mataki na samar da abinci.

Yace ”gwamnatin Dapo Abiodun ta kuduri aniyar sake mayar da bangaren kiwon kaji domin samun ci gaba. ‘

“A Najeriya, kashi 30 cikin 100 ne kawai na bukatar mu na cin kaji.

“Amma idan wannan wurin yana noman sau biyar a shekara, za mu samu isassun tsuntsaye a duk shekara, daidai da burin gwamnanmu na kara samar da abinci a jihar Ogun da ma kasa baki daya.”

Ya kuma kara da cewa, aikin zai samar da ayyukan yi da kuma kara habaka ci gaba a karamar hukumar Odeda da kewaye, domin ana gudanar da irin wadannan ayyukan kiwon kaji a wasu sassan jihar domin karawa ginin na Eweje.Ya yi bayanin cewa “ana kan gina katangar kiwon kaji mai daukar nauyin 20,000 a Ijebu Igbo, yayin da ake kera alkalami mai daukar mutane 10,000 a kauyukan Ilaro da Ajegunle.”

A nata bangaren, Dokta Oluseyi Olugbire, shugabar ayyuka na bangaren aikin gona na OGSTEP, ta yaba da ci gaban da aka samu ya zuwa yanzu, tana mai cewa shirin da bankin duniya ya taimaka ya riga ya samar da sakamako mai kyau.Olugbire ya yabawa bankin da gwamnatin jihar bisa wannan hangen nesa da goyon baya, inda ya tabbatar da cewa aikin zai taimaka matuka wajen kawo sauyi a harkar noma da wadatar abinci a jihar da ma fiye da haka.

Kamfanin Dillancin Labaran Najeriya NAN ya ruwaito cewa broiler shine duk kajin da ake kiwo musamman
domin namasa.(NAN)(www.nannews.ng)


LKA/HA
=======
Hadiza Mohammed-Aliyu ta gyara

Tinubu ya bar Abuja zuwa Turai domin hutun shekara
Uncategorized

Tinubu ya bar Abuja zuwa Turai domin hutun shekara

Tinubu ya bar Abuja zuwa Turai domin hutun shekara

Tinubu ya bar Abuja zuwa Turai domin hutun shekara

Hutu
Daga Muhyideen Jimoh
Abuja, 4 ga Satumba, 2025 (NAN) Shugaban kasa Bola Tinubu zai bar Abuja 4 ga watan Satumba, don fara hutun aiki a Turai a wani bangare na hutun shekara ta 2025.

Mai magana da yawun shugaban kasa, Mista Bayo Onanuga ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya fitar ranar Alhamis a Abuja.

Onanuga ya bayyana cewa hutun zai dauki kwanaki 10 na aiki.

Ya kara da cewa Tinubu zai shafe tsawon lokaci tsakanin Faransa da Birtaniya sannan ya dawo kasar.
(NAN)(www.nannews.ng)
MUYI/JPE
========
Joseph Edeh ne ya gyara 

Uncategorized

Hukumar NSCDC ta kama wanda ake zargi da damfarar mace N1.8m

Hukumar NSCDC ta kama wanda ake zargi da damfarar mace N1.8m

Damfara
Daga Ramatu Garba
Kano, Satumba 4, 2025 (NAN) Hukumar tsaron farin kaya ta Najeriya (NSCDC) a jihar Kano, ta ce ta kama wani matashi
dan shekara 28 (an sakaya sunansa) bisa zargin damfarar wata mata Naira miliyan 1.8.

Kakakin rundunar, Ibrahim Idris-Abdullahi ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya fitar ranar Laraba a Kano.

Ya ce wanda ake zargin dan asalin karamar hukumar Garko ne, kuma mazaunin unguwar Kawo a cikin birnin Kano, ana zarginsa da yi matw alkawarin karya na inganta ilimi da kasuwanci mai riba.

“Wanda ake zargin ya yi amfani da laya wajen yaudarar  wata matar aure, inda ta raba ta da kudin da a samu sama da Naira miliyan daya da Dubu dari takwas,” inji shi.

Idris-Abdullahi ya ce rundunar ta kammala bincike kan lamarin, inda ya ce za a dauki matakin da ya dace a kan wanda ake zargin.

Ya kuma jaddada aniyar kare jama’a daga masu damfara da sauran miyagun ayyuka a jihar. (NAN)(www.nannews.ng)
RG/RSA
=======
Rabiu Sani-Ali ne ya gyara

 

Hukumar NAFDAC ta horas da masu yin burodi a Bauchi
Uncategorized

Hukumar NAFDAC ta horas da masu yin burodi a Bauchi

Hukumar NAFDAC ta horas da masu yin burodi a Bauchi

Tsafta
Daga Ahmed Kaigama
Bauchi, Satumba 4, 2025 (NAN) Hukumar kula da ingancin abinci da magunguna ta kasa (NAFDAC) ta wayar da kan manyan masu yin burodi a jihar Bauchi akan mahimmancin kyakkyawan tsarin tsafta (GHP) wajen noman biredi.

Shirin wayar da kan jama’a, mai taken “Masana’antar Biredi Ƙarfafa Biyayya ta GHP,” ya haɗu da masu yin burodi, masu
mulki, da masu ruwa da tsaki don haɓaka mafi kyawun ayyuka a cikin amincin abinci.

Da yake jawabi a wurin taron a ranar Talata, Mista Hamisu Yahaya, kodinetan NAFDAC na jihar, ya ce GHP ta kunshi
matakan da suka dace don tabbatar da amincin abinci da tsaftar muhalli a duk lokacin da ake samar da abinci.

“Wannan wani bangare ne na kokarin karfafa tsarin samar da abinci a Najeriya da kuma inganta samar da biredi lafiya,” in ji shi.

Yahaya ya bayyana cewa ayyukan biredi na bukatar tsauraran matakan tsafta, tsaftataccen wuri, ingantaccen maganin kwari, da kuma kula da abinci yadda ya kamata don hana kamuwa da cutar ta jiki, sinadarai, da kuma halittu.

Ya lura cewa GHP wani abu ne da ake buƙata don Kyawawan Ayyukan Masana’antu (GMP) da Binciken Hanzari da Matsalolin Kula da Mahimmanci (HACCP), waɗanda ke da mahimmanci don samar da aminci da ingancin gasa.

Har ila yau horon ya ƙunshi ka’idodin marufi, ƙa’idodin tsabta, ƙa’idodin alamar kasuwanci, da sauran mahimman matakan bin ƙa’idodin da aka tsara don haɓaka amincin abinci da tsaro.

Yahaya ya jaddada kudirin hukumar NAFDAC na karfafa bin ka’ida a bangaren buredi, tare da marawa burin gwamnatin tarayya na tabbatar da wadatar abinci da lafiyar al’umma.

A nasa jawabin, shugaban kungiyar Masters Diers and Caterers of Nigeria (AMBCN) reshen Bauchi, Alhaji Adamu Muhammad, ya yabawa hukumar ta NAFDAC bisa wannan shirin da aka yi a kan lokaci.

Ya ce wayar da kan jama’a zai inganta yadda gidajen burodin ke bin ka’idojin kare abinci na kasa da kasa.

Alhaji Usman Mohammed, mai kamfanin Haske Bread, ya kuma yaba wa horon tare da yin alkawarin cewa masu yin burodi za su aiwatar da tsarin tsaftar muhalli a harkokinsu na yau da kullum.

Kamfanin dillancin labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa, manyan masu ruwa da tsaki da suka halarci taron sun hada da wakilai daga hukumar kula da ingancin kasa (SON), cibiyar samar da kayayyaki ta kasa, hukumar wayar da kan jama’a ta kasa (NOA), da kuma hukumar kula da harkokin kamfanoni (CAC).(NAN)(www.nannews.ng)
MAK/AMM
=========
Abiemwense Moru ce ya gyara

Uncategorized

Hukumar NDLEA ta kama matashi dauke da tarin wiwin Akuskura a Kano

Hukumar NDLEA ta kama matashi dauke da tarin Akuskura a Kano

Akuskura
Daga Ramatu Garba
Kano, Satumba 2, 2025 (NAN) Hukumar hana sha da fataucin miyagun kwayoyi (NDLEA), reshen jihar Kano, ta ce ta kama wani matashi mai shekaru 37, Ali Muhammad, dauke da kwalaben Akuskura 8,000 (garin ganye) da kuma sunki 48 na tabar wiwi.

Jami’in hulda da jama’a na rundunar, Mista Sadiq Muhammad-Maigatari, ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya
fitar ranar Talata a Kano.

Ya ce an kama wanda ake zargin ne a ranar 28 ga watan Agusta, a kusa da Gadar Tamburawa, kan hanyar Zariya zuwa Kano, a lokacin da aka tsaya ana bincike, a lokacin da yake jigilar kaya daga Legas kan hanyar zuwa Maiduguri.

A cewarsa, haramtattun abubuwan an boye su ne a cikin wata tirela cike da kekuna masu uku (Keke Napep).

“An boye miyagun abubuwan ne a tsakanin kekuna masu kafa uku da kuma karkashin tirelar, inda aka gina murfin katako don boye kayan.

“Jami’an NDLEA sun gano wannan boye ta hanyar himma da jajircewa,” in ji shi.

Muhammad-Maigatari ya ce an tsare wanda ake zargin ana kuma ci gaba da gudanar da bincike tare binciken dakin gwaje-gwaje don tabbatar da yanayin abubuwan.

Ya kara da cewa kwamandan hukumar ta NDLEA, reshen jihar Kano, Abubakar Idris-Ahmad, ya yaba da goyon bayan da
shugaban hukumar ta NDLEA, Retired Brig.-Gen. Buba Marwa, wajen karfafa ayyuka a fadin kasar nan.

Ya kuma bukaci mazauna yankin da su kasance masu lura da kuma kai rahoton duk wani motsi ko kayan da ake zarginsu
da shi zuwa ofishin hukumar NDLEA mafi kusa ko kuma wasu hukumomin tsaro domin daukar matakin gaggawa. (NAN)(www.nannews.ng)
RG/KLM
========
Muhammad Lawal ne ya gyara

Uncategorized

Jihar Kwara ta gabatar da shirin gaggawa na kula na mata masu ciki a karkara 

Jihar Kwara ta gabatar da shirin gaggawa na kula na mata masu ciki a karkara 

Mata
Daga Fatima Mohammed-Lawal
Moro (Kwara State), Satumba 2, 2025 (NAN) Gwamnatin Jihar Kwara ta kaddamar da shirin bayar da agajin gaggawa na karkara da sufurin mata (RESMAT) a karamar hukumar Moro (LGA), don magance matsalolin da ke tattare da kulawar mata da jarirai.

A wajen kaddamar da aikin, kwamishiniyar lafiya ta jihar Kwara, Dokta Amina El-Imam, ta jaddada kudirin gwamnati na samar da tallafin kula da lafiya ta duniya (UHC).

Kwamishinan Ma’aikatar Lafiyar wadda Jami’in Horar da Ma’aikata, Dr Musilihu Odunaiya, ya wakilta, kwamishinan ya bayyana shirin na RESMAT a matsayin wani gagarumin shiri na tabbatar da tsaron lafiyar iyaye mata da jariransu.

Babu wata uwa da za ta rasa ranta don neman kulawa kuma babu wani dangi da ya kamata ya kalli wanda yake so yana
shan wahala saboda rashin sufuri zuwa asibiti,” in ji ta.

Kwamishinan ta bayyana shirin a matsayin alƙawarin bayar da agajin gaggawa cikin lokaci, mutunci, da ceton rayuka ga mazauna yankunan karkara.

Ta kuma yabawa Shugaban Zartaswa na Karamar Hukumar Moro, ‘yan majalisa, ma’aikatan lafiya, shugabannin kungiyar
ma’aikatan sufurin mota ta Najeriya (NURTW), da sauran al’umma bisa goyon bayan da suka bayar wajen samun nasarar shirin.

A nasa jawabin, Ko’odinetan Hukumar RESMAT na Kwara, Dokta Arigidi Stephen, ya bayyana cewa an tsara shirin ne domin kawar da “jinkiri guda uku” da ke hana kula da mata masu juna biyu kan lokaci.

Ya gano wadannan tsaikon da ke faruwa a gida, lokacin sufuri, da kuma wuraren kiwon lafiya.

Stephen ya jera cibiyoyin kiwon lafiya sanye take da cikakkiyar sabis na Kula da Yara da Jibi (CEMONC) don haɗawa;
 Cibiyar Kiwon Lafiya ta Farko Arobadi, Model Primary Healthcare Center, Jebba da Cibiyar Kiwon Lafiya ta Farko Megida.

Ya lissafa wasu da suka haɗa da Cikakkiyar Cibiyar Kiwon Lafiya ta Ejidongari, Cibiyar Kiwon Lafiya ta Bode-Saadu, da Babban cibiyar Kiwon Lafiya Malete.

Ya kara da cewa shirin na RESMAT yana samun goyon bayan Gwamnatin Tarayya kuma ya bukaci mata masu juna biyu da
su rika zuwa kula da mata masu juna biyu a cibiyoyin gwamnati.

Ko’odinetan ya jaddada cewa kulawar iyaye mata da jarirai a karkashin shirin kyauta ce, inda ya kara da cewa bayan haihuwa, iyaye mata za su shiga cikin tsarin inshorar lafiya na kasa ba tare da tsada ba.

A sakonta na fatan alheri, Kansila mai kula da karamar hukumar Moro Hajiya Hamdalat Lawal ta yabawa Gwamna AbdulRahman AbdulRazaq bisa bullo da shirin ceton rayuka.

Ta kuma bukaci mata masu juna biyu da su guji masu ba da haihuwa na gargajiya, amma a maimakon haka su yi amfani da damar daukar ciki kyauta a asibitocin gwamnati, inda su ma za su rika karbar kayan mama a lokacin haihuwa. (NAN)(www.nannews.ng)
FATY/KO
========

Kevin Okunzuwa ne ya gyara

PAVE ta nemi a karfafa kafofin watsa labarai akan matsalar tsattsauran ra’ayi
Uncategorized

PAVE ta nemi a karfafa kafofin watsa labarai akan matsalar tsattsauran ra’ayi

PAVE ta nemi a karfafa kafofin watsa labarai akan matsalar tsattsauran ra’ayi

Mai jarida

Daga Habibu Harisu

Abuja, 2 ga Satumba, 2025 (NAN) Mista Jaye Gaskiya, Shugaban Kwamitin Gudanarwa na Ƙungiyar Ƙwararru na aikin yekuwar dakile ta’addanci ya jaddada bukatar da ake da ita na karfafawa kafafen yada labarai da sauran al’umma wajen dakile yaduwar tashin hankali.

PAVE wata ƙungiya ce ta ƙungiyoyin jama’a ta ƙasa da ke mayar da hankali kan ƙarfafa haɗin kai da haɗin gwiwa tsakanin gwamnati, ƙungiyoyin jama’a, al’ummomi, da sauran masu ruwa da tsaki.

Hakanan tana haɓaka ayyukan Hanawa da Ƙaddamar da Ta’addanci (PCVE).

Gaskiya ya bayyana hakan ne a wani taron manema labarai da aka yi a Abuja a yayin taron karawa juna sani da tattaunawa Capacity Building, Roundtable, Dialogue and Flag-off of Media in PCVE Network (MAVE) a Abuja.

Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa taron mai taken Karin ƙarfin yekuwa, hadaka da jajircewa “Amplifying Voices for Peace: Media Partnerships in PCVE and Resilience”, ActionAid Nigeria da GCERF ne suka shirya shi.

Ya bukaci masu aikin yada labarai da su hada kai da al’ummar kasa domin inganta hanyoyin magance tashe-tashen hankula a dukkan matakai a Najeriya.

Gaskiya ya ce kafofin watsa labarai suna taka muhimmiyar rawa a matsayinsu masu wuri mai aminci don tunani, yada ilimi, da musayar ra’ayi don rigakafin rikici.

Ya jaddada bukatar a magance al’amurra a matakin farko kafin a ta’azzara, yana mai cewa kokarin hadin gwiwa na iya samun babban tasiri ta hanyar hada hannu da juna.

“Haɗin gwiwar kafofin watsa labaru da al’umma sun sami ci gaba mai mahimmanci wajen aiwatar da bangarori daban-daban na shirye-shiryen PCVE da tsare-tsare,” in ji shi.

Ya bayyana cewa gamayyar ‘Yanjaridu, na cikin PCVE Network (MAVE) an kafa shi ne don ƙarfafa haɗin gwiwar kafofin watsa labarai da haɗin gwiwa a cikin wannan tuƙi.

Gaskiya ya kara da cewa, “Muna sa ran za mu bunkasa aiwatar da tsare-tsare na ayyuka, wadanda suka hada da na gwamnati fa wadanda ba na gwamnati ba, da sa hannun kamfanoni masu zaman kansu, da hadin kai, da kuma hada kai da juna.”

Ya kuma bayyana cewa, dole ne a mayar da hankali wajen inganta rayuwar ‘yan kasa ta hanyar aiwatar da matakan magance rikice-rikice masu amfani.

A cewarsa, MAVE na ci gaba da daidaitawa, haɓaka iya aiki, al’ummomin da suka jure, da hanyoyin sadarwar dabarun sadarwa, tare da masu aikin watsa labaru waɗanda ke aiki a matsayin masu yin wasan gaba a cikin ayyukan PCVE.

“Ina kira ga kafafen yada labarai da su rungumi wannan dandali, su mallake ta, su kuma ci gaba da fafutukar ganin an inganta bil’adama,” in ji shi.

Ya kara da cewa yada ingantattun bayanai, hanyoyin magance rikice-rikice, labarun juriya, da muryoyi masu kyau suna da mahimmanci don sauƙaƙe canji.

Shugaban ya jaddada mahimmancin banbance tsakanin manufofin tarayya da na kasa, tare da kammala shirye-shiryen ayyuka da ake ci gaba da gudanarwa a matakin kasa, jihohi, da kananan hukumomi.

Ya kuma bayar da shawarar tabbatar da cin gashin kai na kananan hukumomi, da samar da tallafi mai karfi ga kananan ‘yan kasuwa, ingantattun dokokin zabe, da kuma ka’idojin hukumomi.

“Ƙarin kula da faɗakarwa da wuri da mayar da martanin gaggawa ya zama wajibi. Kowane yanki na fuskantar ƙalubale na musamman, da ke buƙatar hanyoyin da suka dace don ƙarfafa juriya,” in ji Gaskiya.

Kwararre kan harkokin yada labarai na PCVE, Mista Sanata Iroegbu, ya lura cewa tsarin na PCVE na bangarori da dama, na gwamnati da na al’umma gaba daya yana ba da damar yin hadin gwiwa tsakanin gwamnati, kungiyoyin farar hula, da abokan hulda na kasa da kasa.

Ya ce wannan tsarin ya haifar da yin tasiri mai tasiri a matakin kasa, jihohi, da kuma kananan hukumomi.

A cewarsa, duk da kalubalen, nan gaba masu haske suna nan gaba tare da amincewa da tsarin MAVE.

Ya kara da cewa “MAVE za ta himmatu wajen shiga masu ruwa da tsaki don fahimtar yanayin da ake ciki na ta’addanci, kalubalensa, da kuma mafita,” in ji shi.

 

Iroegbu ya jagoranci taron tattaunawa da wata kafa ta kafafen yada labarai, wacce ta binciko rikice-rikice daban-daban, yanayinsu, halayensu, martanin da aka yi niyya, da kalubale a fadin Najeriya.

 

‘Yan jarida da masana sun yi musayar gogewa, dabaru, da fahimtar rikice-rikice daban-daban, yayin da aka ba da mafita da amsoshi ga tambayoyin da aka gabatar. (NAN) (www.nannews.ng)

 

HMH/KTO

==========

Edited by Kamal Tayo Oropo

 

PAVE ta nemi a karfafa kafofin watsa labarai akan matsalar tsattsauran ra’ayi

Tinubu ya taya Shettima murnar cika shekaru 59 a duniya
Uncategorized

Tinubu ya taya Shettima murnar cika shekaru 59 a duniya

Tinubu ya taya Shettima murnar cika shekaru 59 a duniya 

Tinubu ya taya Shettima murnar cika shekaru 59 a duniya

Murna
Daga Muhydeen Jimoh
Abuja, Satumba 2, 2024 (NAN) Shugaban kasa, Bola Tinubu, ya bayyana farin cikinsa ga mataimakin shugaban kasa, Kashim Shettima, bisa cikarsa shekaru 59 a duniya, inda ya yaba da amincinsa, da hadin gwiwarsa, da kuma sadaukarwar sa wajen gina kasa Nijeriya. 

A cikin wani sako na mussamman, Tinubu ya yi murnar zagayowar ranar haihuwar Shettima, inda ya kira shi amintacce abokin aiki musassamman wajen sabunta kasa.

Ya ce “yau, Satumba 2, 2025, ta ba da wata dama ta musamman don murnar ranar haihuwar ɗan’uwana, abokin tafiya kuma mataimakin
shugaban ƙasa.

“Tun da muka fara wannan tafiya, tare da hadin kai tare da hangen nesa na gina kasa mai ci gaba, jajircewarka, dagewar ka da kuma imani.da daukakar Najeriya ba su girgiza ba.

“Ina matukar godiya da irin hazaka, aminci, hadin kai, da goyon bayanka a matsayin mataimakina,” in ji Tinubu.

Shugaban ya yi tunani a kan shawarar da ya yanke na zabar Shettima a matsayin abokin takararsa, inda ya bayyana cancantarsa, jagoranci, da kuma daidaiton aikinsa.

Tinubu ya ce “a lokacin na zaɓe ka zama matsayin abokin tarayya, na zaɓi ƙwarewa da sauran halaye waɗanda Najeriya za ta dogara da su.

“Kowace rana, a matsayinka na Mataimakin Shugaban kasa, ka tabbatar da wannan zabi ta hanyar karfafa aikinmu, kawo sabbin ra’ayoyi,
da kuma tabbatar da kudurinmu ga ‘yan Najeriya.

“Kaddamar da kai ya tabbatar min da cewa ban yi kuskure ba wajen zaɓe ka a matsayin mataimaki na ba.”

Tinubu ya yaba da tafiyar siyasar Shettima daga Gwamnan Borno zuwa Sanata, inda ya yaba wa hidimar da ya yi wajen fuskantar kalubale.

“Ka yi wa al’ummar Borno hidima, jiharka ta haihuwa, da kyau a matsayin Gwamna na tsawon shekaru takwas, sannan a matsayin Sanata mai wakiltar Borno ta tsakiya a Majalisar Dokoki ta kasa.

“A dukkan ayyukan biyu, ka nuna cewa jagoranci hidima ne, ba gata ba, ko da a cikin manyan kalubale,” in ji shi.

Duba kuma WAFCON: Tinubu yayi alkawarin karrama Super Falcons Ya jaddada kudirinsu na hadin gwiwa kan Ajenda Renewed Hope, da nufin isar da ribar dimokuradiyya ga ‘yan Najeriya. Tare, mun fara aza harsashi na Sabunta Bege Agenda.

“Daga samar da sabbin kawancen duniya a fadin Tekun Atlantika zuwa inganta samar da abinci da sauye-sauyen saka hannun jari a gida, kawancen ku na da muhimmanci ga nasararmu.

“A watanni masu zuwa, yayin da muke buɗe sabbin hanyoyin kasuwanci tare da samar da ƙarin makarantu, asibitoci, da ayyukan yi, haɗin gwiwarmu zai ci gaba da samar da sakamako da ‘yan Najeriya za su iya gani da ji.

“Dole ne mu ci gaba da yin aiki don ganin an tabbatar da shirin sabunta bege, wanda zai samar da ci gaba a kasar da kuma inganta rayuwar jama’armu,” in ji shi.

Tinubu ya lura cewa dangantakar su ta wuce siyasa, wakiltar haɗin kai a yankuna da al’adu. Dangantakarmu ta zarce ayyukan hukuma, gada ce ta yankuna da al’adu, hade da manufa da hidima.

“Kuna tunatar da mu abin da zai yiwu idan Najeriya ta zo na farko, misali da ya cancanci a yi koyi da masu burin shugabanci.”

Shugaban ya yi fatan Shettima ya ci gaba da samun karfin gwiwa, hikima da shekaru masu tasiri a hidimar Najeriya. (NAN)(www.nannews.ng)

MUYI/KTO
==========
Kamal Tayo Oropo ne ya gyara