Gamayyar kungiyoyin matan Najeriya ta sami sabbin shugabanni, ta kaddamar da shirin karfafa mata
An tsaurara matakan tsaro yayin da aka fara zaben Kananan hukumomi a jihar Ondo
An tsaurara matakan tsaro yayin da aka fara zaben Kananan hukumomi a jihar Ondo
Tsaro
Akure, Janairu 18, 2025 (NAN) An fara zaben kananan hukumomi a jihar Ondo, a ranar Asabar tare kulawar dimbin jami’an tsaro a fadin jihar.
Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) ya ruwaito cewa an lura da jami’an ‘yan sandan Najeriya da jami’an tsaron farin kaya da na Civil Defence (NSCDC) a rumfunan zabe da wurare masu mahimmanci.
Da misalin karfe 7:00 na safe an ga jami’an tsaro a muhimman wurare a kan manyan tituna a fadin jihar, ciki har da gaban hukumar zabe mai zaman kanta ta jihar Ondo, da kuma kan titin filin jirgin sama a karamar hukumar Akure ta Arewa.
Hakazalika a cikin zagayen Agbogbo, mahadar Fiwasaye/Mobil da kuma gaban A Division, ‘yan sandan Najeriya, a kan titin Oba Adesida, an ga tawagar jami’an tsaro suna aiwatar da dokar hana zirga-zirga yayin da suke mayar da ababen hawa da mutanen da ba sa gudanar da muhimman ayyuka. .
A Okitipupa da kewaye, an kuma ga jami’an tsaro a manyan tituna da kuma wasu rumfunan zabe.
Sai dai NAN ta ruwaito cewa wasu mazauna yankin suna gudanar da sana’o’insu yayin da aka ga wasu matasa a filin Estate na Ijapo suna wasan kwallon kafa da kuma a Unguwar Ward 10 dake Odo-Ikoyi a karamar hukumar Akure ta Kudu.
An kuma lura da harkokin kasuwanci a wasu yankunan jihar na gudana, yayin da wasu masu shaguna da masu sayar da abinci suka bude domin kasuwanci. (NAN)
(www.nannews.ng)
Reporters/AOS
==============
Bayo Sekoni ya gyara
Rashin isassun kudade: Majalisar Dattawa ta ki amincewa da kasafin kudin 2025 na Ma’aikatar Watsa Labarai
Rashin isassun kudade: Majalisar Dattawa ta ki amincewa da kasafin kudin 2025 na Ma’aikatar Watsa Labarai
Gwamnatin Tarayya ta hada gwiwa da masu ruwa da tsaki a harkar kiwon dabbobi kan ingancin mahauta
Gwamnatin Tarayya ta hada gwiwa da masu ruwa da tsaki a harkar kiwon dabbobi kan ingancin mahauta
Wuta
Daga Felicia Imohimi
Abuja, Jan.14, 2025(NAN) Gwamnatin tarayya ta bayyana shirin hadin gwiwa da kungiyar mahauta ta Livestock and Butchers’ Cooperative Society Ltd (LIBUCOL) domin samar da ingantattun mahauta domin sarrafa nama yadda ya kamata.
Alhaji Idi Maiha, ministan kula da dabbobi ne ya bayyana hakan a wani taro da tawagar kungiyar hadin gwiwa a ranar Talata a Abuja.
Ya ce, samar da na’urori masu inganci da nama zai ba da dama ga dabbobin kasar su yi gogayya mai kyau a kasuwannin duniya.
Maiha ya ci gaba da cewa, hada hannu da al’umma wajen gudanar da ayyukan mahauta zai taimaka wajen yaki da cututtuka na shiyyar da suka zama ruwan dare a fannin kiwo.
“A karkashin tsarinmu na gama gari, muna so mu sarrafa ko murkushe batun cututtukan tabbobi, idan ba haka ba, naman namu ba zai iya yin gasa mai kyau a kasuwannin duniya ba.
“Muna samun jajircewa da kuma tsoma baki daga wasu kasashe daga Gabas ta Tsakiya domin samun nama daga Najeriya.
“Saboda haka, dole ne mu inganta sana’ar mu kuma mu tabbatar da yanayin samar da lafiyayyen nama da lafiyar dabbobi daga cikin kasar,” in ji shi.
Ya kuma bayyana wasu fannonin hadin gwiwa da al’umma da suka hada da inganta yin aiki, kafa mahauta don sarrafa madara da safarar dabbobi daga nesa.
Ministan ya jadadda cewa irin wannan hadin gwiwa zai mayar da harkar kiwo ta zamani a kasar.
Tun da farko, Mista Ishak Yahaya, shugaban kungiyar LIBUCOL, ya ba wa ministan tabbacin yin aiki kafada da kafada da ma’aikatar domin ci gaban masana’antar.
Yahaya ya bayyana dabaru masu mahimmanci don bunƙasa ci gaban kiwo a cikin ƙasa kamar sadarwa da gaskiya, haɗin gwiwa, bayar da shawarwarin haɗin gwiwa, daidaitawa, ƙima, fasaha da inganci.
Ya ce ma’aikatar da al’umma za su iya hada kai don bayar da shawarwarin da za su yi amfani a wannan fanni ta hanyar fafutukar ganin an inganta ababen more rayuwa da kuma daidaita ka’idoji.
“Irin wannan haɗin gwiwa zai haifar da ingantaccen ci gaba, gaskiya da wadata.
“Muna so mu yi aiki tare da ma’aikatar don kafa daidaitattun ka’idoji don tantance samfuran zamani, hakan zai inganta gaskiya a kasuwa da kuma rage sabani,” inji shi. (NAN) (www.nannews.ng)
FUA/BEN/CJ/
Kwarewar aiki: Ma’aikatan Lafiyar Jihar Bauchi sun ziyarci takwarorinsu a jihar Filato
Kwarewar aiki: Ma’aikatan Lafiyar Jihar Bauchi sun ziyarci takwarorinsu a jihar Filato
Lafiya
By Blessing Odega
Jos, Janairu 14, 2025 (NAN) Tawagar Hukumar Kiwon Lafiya a matakin farko ta Jihar Bauchi, sun halarci Hukumar Kula da Lafiya a matakin farko ta Jihar Filato, domin inganta ayyukanta, da samar da hadin gwiwa tsakanin jihohi da raba ilmi.
Kwamishinan lafiya na jihar Filato, Dr Cletus Shurkuk, a lokacin da yake karbar tawagar da suka kai masa ziyarar ban girma a Jos, ya ce binciken wani muhimmin mataki ne na samar da ingantaccen ilimi da sanin makamar aiki a tsakanin jihohin biyu.
Shurkuk ya ce binciken zai kuma kari ga inganta harkokin kiwon lafiya a jihohin biyu, musamman a matakin farko.
Tun da farko, Dokta Adamu Mohammed, daraktan kula da rigakafin cututtuka na hukumar lafiya matakin farko na jihar Bauchi, wanda ya jagoranci tawagar ya ce sun kai ziyarar ne da nufin nazarin ayyuka da tsarin hukumar kula da lafiya matakin farko ta jihar Filato.
Mohammed ya ce wakilan sun gudanar da zaman tattaunawa tare da ziyarce-ziyarce a wasu cibiyoyin kiwon lafiya na matakin farko na jihar.
A cewarsa, fahimtar juna da ra’ayoyin da aka yi amfani da su za su taimaka wajen inganta ingantaccen aikin kiwon lafiya a matakin farko. (NAN) ( www.nannews.ng)
UBO/WAS
Edited by ‘Wale Sadeeq
Cibiyar Kimiyyar abunci ta bukaci Gwamnatin Tarayya da ta saka hannun jari a kimiyyar abinci
Cibiyar Kimiyyar abunci ta bukaci Gwamnatin Tarayya da ta saka hannun jari a kimiyyar abinci
Kimiyya
By Funmilola Gboteku
Legas, Janairu 14, 2025 (NAN) Cibiyar Kimiyyar Abinci da Fasaha ta Najeriya (NIFST) ta bukaci Gwamnatin Tarayya da ta ba da fifikon tallafi ga masana kimiyyar abinci don magance matsalolin tsaro a kasa.
Dr Bola Osinowo, Shugaban NIFST ne ya yi wannan roko a wata hira da Kamfanin Dillancin Labarai na Najeriya (NAN) a Legas ranar Talata.
A cewarsa, kimiyyar abinci tana taka muhimmiyar rawa wajen samar da abinci, yayin da al’ummar kasar ke fuskantar kalubale sakamakon karuwar yawan jama’a da kuma rage albarkatun kasa.
Da yake jaddada wajibcin tallafin gwamnati, Osinowo ya lura cewa kimiyyar abinci ta na ba da mafita don tinkarar kalubale mai sarkakiya na samar da abinci ta hanyar inganta kwanciyar hankali da samar da abinci da rage kalubalen gida.
“ Bada fifiko da tallafawa masana kimiyyar abinci a Najeriya, gwamnati na iya yin la’akari da bayar da tallafin karatu da tallafi ga daliban da ke neman digiri a kimiyyar abinci da sauran fannonin da suka shafi abinci.
“Wani fanni kuma shi ne bayar da horo da shirye-shirye na gina ƙwazo ga ɗalibai don haɓaka ƙwarewarsu da iliminsu.
“Haka kuma za su iya kafa shirye-shiryen horarwa da hadin gwiwa don samar da kwarewa da jagoranci,” in ji Osinowo.
Shugaban NIFST ya jaddada bukatar bincike da kudade na ci gaba, ciki har da tallafin bincike da cibiyoyin kirkire-kirkire, ga masana kimiyyar abinci.
Ya jaddada mahimmancin ababen more rayuwa da kayan aiki na zamani dakunan gwaje-gwaje da na’urorin gwajin abinci, ya kara da cewa hakan zai taimaka wa masana kimiyyar abinci wajen gudanar da ayyukansu.
Osinowo ya jaddada mahimmancin kafa ingantattun manufofi, kyawawan ka’idojin kiyaye abinci, da tsauraran matakan tabbatar da ingantaccen tsarin abinci mai dorewa.
Bugu da kari, ya ce karramawa da kara kuzari, kamar kyaututtuka da albashi, su ma suna da muhimmanci ga masana kimiyyar abinci.
“Tallafin ga masana kimiyyar abinci na iya haifar da ingantacciyar ingancin abinci, kamar yadda ka’idoji da shirye-shiryen takaddun shaida za su tabbatar da cewa samfuran abinci sun cika ka’idojin inganci da aminci.
” Masana’antar abinci mai inganci za ta iya taimakawa wajen bunkasar tattalin arziki, samar da ayyukan yi da inganta rayuwa,” in ji Osinowo.
Shugaban NIFST ya kuma bukaci gwamnati da ta tallafa wajen samar da abinci a cikin gida da sarrafa su domin rage dogaro da kayan abinci da ake shigowa da su Najeriya. (NAN) (www.nannews.ng)
FOG/COF
=========
Edited by Christiana Fadare
Shugaban Sojoji yi kira da a hadin gwiwa don jin dadin matan da mazansu suka mutu, da marayu
Shugaban Sojoji yi kira da a hadin gwiwa don jin dadin matan da mazansu suka mutu, da marayu
Taimako
Daga Habibu Harisu
Sokoto Jan. 13, 2025 (NAN) Manjo Janar Ibikunle Ajose, babban kwamandan runduna ta 8 ta rundunar sojojin Najeriya dake Sokoto, ya bukaci hadin gwiwa da kungiyoyin mata domin inganta ayyukan jin dadin matan da mazansu suka mutu da kuma marayu.
Ya yi wannan kiran ne a yayin taron lacca da sashin ya shirya a wani bangare na bikin tunawa da sojojin Najeriya na shekarar 2025 (AFRDC) da aka yi ranar Litinin a Sokoto.
Ajose ya jaddada muhimmiyar rawar da kungiyar matan sojan Najeriya (NAOWA), kungiyar matan soja, da kwamitocin jin dadin jama’a ke takawa wajen inganta ladabtarwa da karfafawa mata da kananan yara.
Ya kuma jaddada bukatar wadannan kungiyoyi su kara kaimi wajen gudanar da yakin neman zabe a kan zamantakewar aure da iyali, tarbiyyar ’ya’ya da ta dace, da sauran batutuwan da suka shafi inganta rayuwa.
Ya kuma bayyana mahimmancin taimako mai dorewa don tallafa wa mata da yara, musamman zawarawa da marayu a fannin aikin soja.
“Muna bukatar karin dabaru don magance kalubalen ci gaba daga masu ruwa da tsaki musamman wajen magance matsalolin da ma’aikatan soji ke fuskanta yayin da suke bakin aiki da kuma bayan haka,” in ji shi.
Ajose ya kuma yi tsokaci kan sadaukarwar da jami’an soji suka yi wajen tabbatar da tsaron al’umma tare da karfafa gwiwar kowa da kowa ya girmama jaruman da suka mutu ta hanyar ba da gudummawar hadin kai da zaman lafiya a cikin al’ummarsu.
Ya kuma shawarci ma’aikatan da su tabbatar an sanya sunayen ma’auratan a matsayin Next na Kin (NOK) a cikin takardun hukuma don gujewa sabani bayan mutuwar ma’aikata.
Ajose ya jaddada cewa aure mai kyau ba shi da wani amfani idan mutum yana zaune da abokiyar zaman aure da bai amince da shi ba, inda ya bukaci ma’aikatan soji da su gyara irin wadannan matsalolin a rayuwarsu.
A yayin taron, babban bako mai jawabi, Kyaftin Dabotaribo Henry, ya tattauna batun tanadin dokar rundunar sojan kasar dangane da fasalin mutuwa, tanadin jin dadin yara, da sauran hakkokinsu.
Henry ya zayyana buƙatun da suka wajaba don da’awar mutuwa mai sauƙi tare da gargaɗin ma’aikata game da zaɓar NOK mai alhakin da cike bayanan banki daidai.
A nata jawabin shugabar kungiyar lauyoyin Najeriya NBA reshen jihar Sokoto, Madam Rasheeda Muhammad ta jaddada muhimmancin zabar NOK mai kyau.
Ta bayyana cewa, a yawancin lokuta, ’yan’uwa irin su ’yan’uwa suna yin lalata da dukiyoyin da suka mutu, wanda hakan ya sa matan da yaran da a ka mutu a ka bari tukuna cikin mawuyacin hali.
Zauren ya hada da bangaren tambayoyi da amsa inda matan da mazansu suka mutu, tsoffin sojoji da marayu suka yi tambaya game da samun tallafi da sauran tallafin da sojojin Najeriya ke bayarwa.
Taron ya samu halartar manyan baki da dama ciki har da kwamandan Garrison Brigediya Alex Tawasini da Brigediya Amadike Unaogu.
Baya ga laccar, kungiyar ta shirya taron wayar da kan jama’a a Gidan Gabas da ke karamar Hukumar Dange/Shuni ta Jihar Sakkwato, inda aka ba da aikin jinya kyauta ga mutane kusan 5,000.
Brigediya Ogbonnaya Igwe, wanda ya wakilci Ajose, ya ce wayar da kan jama’a na daga cikin al’adar sojojin Najeriya.
Ayyukan jinya sun haɗa da maganin zazzabin cizon sauro da hauhawar jini, kula da ido, aikin haƙori, tantance ciwon sukari, da kula da yara.(NAN)(www.nannews.ng)
HMH/AMM
========
Abiemwense Moru ne ya gyara
Afirka na da abin da ake bukata don bunkasa kanta – Tinubu
Afirka na da abin da ake bukata don bunkasa kanta – Tinubu
Ci gaba
By Salif Atojoko
Abuja, Jan 14, 2025. Shugaba Bola Tinubu ya ce Afirka na da abin da ya kamata ta bunkasa kanta, don haka ya kamata ta sa ido a don inganta harkokin kasuwanci tsakanin Afirka da jama’a da kuma nahiyar Afirka.
Shugaban ya fadi haka ne a kan asusunsa na yanar gizo a ranar Litinin, inda ya kara da cewa ya samu nasarar tattaunawa da Shugaban Ruwanda, Paul Kagame, a jajibirin makon Dorewa na Abu Dhabi (ADSW 2025).
“Muna da albarkatun, mutane da kuma iya kwarewa. Dole ne mu sa ido don inganta kasuwanci da haɗin gwiwa tsakanin Afirka don amfanar jama’ar Afirka da nahiyar baki daya.
“ Afirka a yanzu tana ci lokacinta, Za mu iya. Dole mu hada hannu. Za mu yi abinda ya da ce,” in ji Tinubu.
Shugaban ya bar Abuja ne a ranar 11 ga watan Janairu domin halartar taron 2025 na Abu Dhabi Sustainability Week.
Shugaban Hadaddiyar Daular Larabawa, Sheikh Mohamed Al Nahyan, ya gayyaci shugaba Tinubu domin halartar taron, wanda zai gudana a Masarautar daga ranar 12 zuwa 18 ga watan Janairu.
Ana sa ran taron zai tattaro shugabannin kasashen duniya don hanzarta ci gaba mai dorewa da kuma ciyar da ci gaban tattalin arzikin kasashe gaba gaya.
Taron mai taken, ‘Nexus na Gaba; Supercharging Sustainable Progress,’ zai baiwa masu tsara manufofi, ‘yan kasuwa, da shugabannin ƙungiyoyin jama’a damar gano hanyoyin da za a bi don saurin sauyi zuwa tattalin arziƙi mai dorewa da kuma haifar da sabbin hanyoyin zamani na wadata ga kowa. (NAN) (www.nannews.ng)
SA/MNA
Maureen Atuonwu ta gyara
Karamar Hukumar Hadejia ta haramta da daukar fasinjoji barkatai
Karamar Hukumar Hadejia ta haramta da daukar fasinjoji barkatai
Parks
Daga Muhammad Nasir Bashir
Dutse, Jan. 13, 2025 (NAN) Majalisar karamar hukumar Hadejia ta jihar Jigawa ta ce ta haramta duk wani wurin dauka da sauke fasinjoji maras izini a yankin domin rage cunkoso da sauran matsalolin tsaro.
Jami’in yada labarai na karamar hukumar, Alhaji Muhammad Talaki, ne ya bayyana hakan a wata sanarwa da ya rabawa kamfanin dillancin labarai na Najeriya NAN a ranar Litinin.
Talaki ya ce an sanar da haramcin ne a cikin wata sanarwar da a fitar fitar a karshen taron kwamitin rage cunkoson ababen hawa na majalisar Hadejia a ranar Laraba a Hadejia.
“Kwamitin rage cunkoson ababen hawa na karamar hukumar Hadejia ya hana daukar fasinjoji da sauke kaya da lodin fasinjoji a wajen wuraren da aka amince da su a fadin yankin.
“Wannan na kunshe ne a cikin wata sanarwar da Shugaban kwamitin kuma mai kula da Motoci na shiyyar, Alhaji Sani Barde, ya fitar jim kadan bayan kammala taron kwamitin da ma’aikata da ma’a sana’ar sufuri da kuma kungiyoyin ‘yan kasuwa na yankin.
“Saboda haka, ana umurtar motocin haya da kananan motocin bas da su dauko da sauke fasinjojin su kawai a wuraren da gwamnati ta amince da kuma ta kebance tasha a yankin karamar hukumar,” in ji shi.
Talaki ya bayyana cewa an yanke shawarar ne bayan dogon nazari kan yadda za a rage cunkoson ababen hawa da ke haddasa yawaitar hadurra a tituna da kuma rashin bin ka’ida a yankin.
Ya ce, kwamitin ya kuma amince cewa, daga yanzu duk wani direban mota da aka kama yana tukin mota da hadari a kowace hanya a yankin, musamman a lokacin daurin aure, za a gurfanar da shi a gaban kuliya.
A cewarsa, duk wani ko direban da aka samu yana lodin fasinja ko lodi kaya gefen hanya da kuma daukar fasinja saman ababan hawa za a gurfanar da shi gaban kotu.
“Kwamitin ya kuma yanke shawarar cewa direbobin da ke da hannu wajen shan miyagun kwayoyi, gudu wuce kima da kuma wadanda ba su kai shekaru ba za su fuskanci fushin doka.
“Har ila yau, kwamitin ya amince da soke duk izinin rumfunan wucin gadi a kan manyan tituna a yankin kuma ya shawarci wadanda ke da irin wannan izini su tuntubi majalisar don sabunta,” in ji shi.
Talaki ya yi nuni da cewa, “an dauki kwakkwaran matakai ne domin rage yawan hadurran tituna tare da dakile cunkoson ababen hawa domin kare rayuka da dukiyoyin ‘yan kasa.
Sanarwar ta bayyana cewa taron ya samu halartar wakilan hukumomin tsaro da shugabannin gargajiya na yankin. (NAN) (www.nannews.ng)
MNB/GOM/USO
Gregg Mmaduakolam/Sam Oditah ya gyara